آمار نفرات برتر کنکور سال جاری حاکی از آن است که سهم عمده موفقیتها به دانشآموزان مدارس سمپاد و مدارس غیرانتفاعی اختصاص یافته و دانشآموزان مدارس دولتی عادی، حتی نمونه دولتی، جایگاهی در میان برگزیدگان ندارند.
آنطورکه در گزارشها آمده در گروه علوم ریاضی ۷۰ درصد نفرات برتر از مدارس سمپاد و مابقی از مدارس غیرانتفاعی هستند و در رشته علوم تجربی تنها یک نفر از مدارس نمونه دولتی به جمع نفرات برتر راه یافته است، این روند نشاندهنده نقض عدالت آموزشی است و احتمالاً روش جدید سنجش و پذیرش داوطلبان ورود به دانشگاه، یعنی کاهش سهم آزمون سراسری و افزایش تاثیرگذاری معدل دوره متوسطه در قبولی هم نتوانسته مرهمی بر این زخم کهنه باشد، طوریکه علی امرایی، عضو کمیسیون آموزش دیدهبان شفافیت و عدالت به خبرآنلاین میگوید: «اگر مصوبهای وضع میشود، باید به بهبود شرایط کمک کند، حال باید بررسی شود که آیا با مصوبه اخیر وضعیت نفرات برتر از حیث عدالت آموزشی بهتر شده یا بدتر؟»این کارشناس آموزش معتقد است با بررسی نتایج سه هزار نفر اول کنکور میشود به این نتیجه رسید که روش جدید سنجش و پذیرش در دانشگاهها چقدر توانسته ایرادات روش کنکوری را از حیث عدالت آموزشی برطرف کند. در سالهای اخیر تعداد نفرات برتر از میان دانشآموزان مدارس عادی کاهش یافته است. این کاهش یا ثابت مانده و یا بهطور کلی روند نزولی داشته، متأسفانه در سال جاری این روند تکرار شد و هیچ دانشآموزی از مدارس عادی نتوانست در میان نفرات برتر آزمون سراسری قرار گیرد. نفرات برتری که اعلام شدند از دانشآموزان مدارس عادی نبودند و همگی یا از مدارس سمپاد، یا نمونه دولتی و یا غیرانتفاعی بودند. ۱۷درصد از مشهد و ۲۵ درصد نفرات برتر از تهران هستند. قریب به ۴۲درصد از نفرات برتر از این دو شهر هستند. شهرهایی مانند تهران، مشهد، اصفهان و تبریز، به دلیل دسترسی به امکانات، شرایط بهتری دارند و دانشآموزان در این شهرها بهراحتی میتوانند عملکرد بهتری از خود نشان دهند. اما اگر تفکیک آماری انجام شود، مشخص میشود که چند نفر از این نفرات برتر از شهرستانها و مناطق محروم بودهاند.آمار بهوضوح این تفاوت را نشان میدهد. ما بارها این مسائل را مطرح کردهایم که باید به دانشآموزان مدارس عادی توجه بیشتری شود. بلکه در مواردی آن را بدتر کردهاند. اگر مصوبهای وضع میشود، باید به بهبود شرایط کمک کند، حال باید بررسی شود که آیا با مصوبه اخیر، وضعیت نفرات برتر از حیث عدالت آموزشی بهتر شده یا بدتر؟
در سالهایی که سنجش و پذیرش داوطلبان ورود به دانشگاه فقط با کنکور بود، سه هزار نفر برتر بررسی شدند و اعلام شد که درصد مشخصی از آنها از دهکهای خاصی بودند، این باعث شد برخی بگویند کنکور عادلانه نیست. حال همان افراد باید آمار جدید را بررسی کنند تا معلوم شود شیوه جدید عدالتمحور است، اگر این آمار نشان دهد که مصوبههای کنکوری اخیر به عدالت منجر شدهاند تمام اظهارات قبلیام را پس میگیرم و از این پس مدافع سرسخت مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهم بود. اما اگر آمار خلاف این را نشان دهد رئیسجمهور باید وارد عمل شود، اگر مصوبهای ناعادلانه باشد باید اصلاح شود.