این مقام اتحادیه اروپا که در جلسهای توجیهی با خبرنگاران حضور یافته بود، درباره برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام گفت: «دعوتنامه این نشست هنوز برای طرفهای باقی مانده در برجام فرستاده نشده، اما فکر میکنم با استقبال آمریکا از این رویکرد، یک فرصت خاص فراهم شده که بتوان از آن بهره برد.» آمریکا روز پنجشنبه موافقت خود برای حضور در کمیسیون مشترک برجام با نمایندههای گروه ۱+۵ را اعلام کرد، اما به فاصله اندکی از اعلام این موضع، سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت خارجه ایران با انتشار توئیتی گفت «به دلیل خروج آمریکا از برجام، ١+۵ وجود ندارد و اکنون تنها ایران و ١+۴ است».مقام ارشد اروپایی مورداشاره همچنین درباره زمانبندی نشست کمیسیون مشترک برجام گفت که نمیداند جلسه برگزار میشود یا نه و این امر به چندین فاکتور بستگی دارد از جمله این که آیا کشورهای باقیمانده در برجام میخواهند در جلسهای به اضافه آمریکا شرکت کنند یا خیر.وی افزود: «جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگکننده این نشست فکر میکند برای بازگرداندن برجام به مسیر اصلی باید چنین نشستی برگزار شود.» این مقام ارشد اروپایی که اجازه انتشار نام خود را نداده است، در ادامه گفت: «ما در وضعیت سختی هستیم. ایران فعالیتهای هستهای خود را افزایش داده است. حالا هم به آژانس اطلاع داده که اجرای پروتکل الحاقی را متوقف میکند، یعنی بازرسان از این پس به اطلاعات کمتری دسترسی خواهند داشت. از سویی مدیرکل آژانس هم به تهران میرود. میبینیم که تحولات زیادی در حال رخ دادن است و همگی آنها در برگزاری چنین نشستی تاثیر دارد. از همین رو نمیتوان گفت دقیقا چه زمانی این نشست برگزار میشود.»ایران اعلام کرده در صورت عدم لغو تحریمهای آمریکا سوم اسفند از پروتکل الحاقی خارج میشود و فعالیت بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران را محدود خواهد کرد. مقام ارشد اروپایی گفت: «این که آمریکا از اراده خود برای شرکت در این نشست گفته است، اهمیت بسیاری دارد؛ آمریکا نامهای به شورای امنیت نوشت و مکانیسم ماشه را پس گرفت. این اقدامات برای برگزاری اولین نشست مفید است؛ من تاکید دارم بر روی عبارت اولین نشست، چون بازگرداندن برجام به مسیر اصلی خود کار بسیار سختی خواهد بود و اقدامات پیچیده فنی زیادی باید انجام شود. در زمینه تحریم هم همینطور است.» وی افزود: برخی اعضای برجام میگویند دونالد ترامپ رئیسجمهوری سابق آمریکا «یک امضا کرد» و جو بایدن رئیسجمهوری جدید میتواند برعکس آن امضا کند؛ اما اینطور نیست. این مقام اروپایی اظهار داشت: «در برخی موارد رفع بخشی از تحریمها بسیار پیچیده است؛ اما با همه اینها به نظر من چیزی تغییر کرده است. آمریکا تصمیمی گرفته است و این بسیار با اهمیت است.»وی در ادامه تصریح کرد ایرانیها هم بخشی کلیدی در این زمینه هستند و بقیه اعضای برجام هم واقعا میخواهند که ایران و آمریکا در مسیر اصلی برجام قرار بگیرند. او همچنین در جواب این سوال که اگر ایران نخواهد به برجام بازگردد چه شرایطی پیش خواهد آمد، گفت: «به وضعیتی که تا دو ماه پیش بودیم (قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا) برمیگردیم.»به گفته وی، «ایرانیها ۱۴ ماه به تعهداتشان احترام گذاشتند. حال اگر ایران بگوید نمیخواهد بیاید، باید بدانیم دقیقا چرا نمیخواهند بیایند؛ موضوع داخلی ایران است یا بینالمللی؟» دولت آمریکا اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و ایران اردیبهشت ۹۸ اعلام کرد شروع به عدول تدریجی از تعهدات هستهای خود میکند. ایران از تیرماه ۹۸ آغاز به عدول مرحله به مرحله از برجام کرد.مقام اروپایی گفت باید تلاش کنیم و اگر صادقانه بگویم به نظر من ایران به یک نشستی با رویکرد عملگرایانه که بتواند مبنایی برای بازگشت برجام به وضعیت اصلی آن باشد، جواب رد نخواهد داد.
هیچ امتیاز دهی پیشاپیشی در کار نیست
وزیر خارجه جدید آمریکا، گفت:آمریکا قصد دارد در نشست غیر رسمی گروه ۱+۵ با ایران شرکت کند و چنین نشستی نخستین گامها برای باز کردن مسیر دیپلماسی برای حل مساله هستهای ایران خواهد بود. آنتونی بلینکن در گفت وگو بابیبیسی، در خصوص مذاکرات در نشست مجازی خود با سه کشور اروپایی درباره ایران گفت، نتیجه این مذاکرات این بود که آمریکا و اروپا اکنون بار دیگر همسو هستند و به دنبال اهداف متفاوتی نیستند و این مهم است که ما اکنون اهداف مشترکی داریم.آنتونی بلینکن در این مصاحبه بار دیگر به اظهارات و موضع جو بایدن رئیسجمهوری جدید آمریکا در قبال برنامه هستهای ایران اشاره کرد و گفت: بر اساس این رویکرد، اگر جمهوری اسلامی به اجرای کامل تعهدات خود در چارچوب توافق هستهای بازگردد، آمریکا نیز همین کار را خواهد کرد.
وی در ادامه تصریح کرد، پس از احیای توافق هستهای موسوم به برجام، ما با همکاری شرکای خود به دنبال مستحکمتر و طولانی تر کردن این توافق خواهیم بود. سپس مقابله با اقدامات و مسائلی مانند فعالیتهای بیثبات کننده ایران در منطقه و برنامه موشکهای بالستیک این کشور را پیگیری خواهیم کرد.وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه گفت، آنچه که من در گفتو گو با همتایان اروپایی متوجه شدم این است که ما الان کاملا با یکدیگر همسو هستیم.آنتونی بلینکن تاکید کرد، ما اکنون دعوتنامه اتحادیه اروپا را برای شرکت در نشست غیر رسمی کمیسیون مشترک توافق هستهای با ایران را دریافت کردهایم و قرار است که سه کشور اروپایی به همراه روسیه و چین و همچنین ایران در آن حضور داشته باشند. ما هم قصد داریم در آن حضور داشته باشیم. وی تصریح کرد: اگر چنین نشستی برگزار شود، این نخستین گام جهت باز کردن مسیر دیپلماسی برای حل این مساله خواهد بود. خبرنگار بیبیسی در ادامه این مصاحبه از آنتونی بلینکن پرسید منتقدان معتقدند که اقدام آمریکا در پس گرفتن «مکانیسم ماشه در شورای امنیت سازمان ملل متحد» یک امتیازدهی پیشاپیش در برابر تهران بود؟ وزیر امور خارجه آمریکا در پاسخ گفت: هیچ امتیاز دهی پیشاپیشی در کار نیست. ما در سالها اخیر سیاست موسوم به «فشار حداکثری» در قبال ایران را داشتیم که نه تنها نتیجه نداد، بلکه مشکلات را هم بدتر کرد.او اضافه کرد، ایران الان به تولید مواد شکافتپذیر لازم برای ساخت سلاح اتمی که به آن «زمان گریز» گفته میشود خیلی نزدیک شده است این (زمان گریز اتمی) در زمان برجام یک سال بود، اکنون بنا بر گزارشهای منتشر شده، تنها چند ماه با آن فاصله دارند.آنتونی بلینکن تصریح کرد، این راهبرد باعث نشد که ایران به عقب رانده شود، بلکه ایران اقدامات بی ثبات کننده اش را در منطقه تشدید کرده است و حتی نیروهای ما را در عراق و نیروهای متحدانمان را هدف قرار می دهد. وضعیت نه تنها بهتر نشد، بلکه بدتر شد.
سازمان ملل خواستار اجرا و تقویت برجام شد
معاون سخنگوی سازمان ملل متحد، با استقبال از نامه آمریکا در پس گرفتن ادعای فعال شدن مکانیسم ماشه علیه ایران، گفت: از همه طرفها میخواهیم برای تقویت و تحکیم برجام اقدام کنند. فرهان حق با استقبال از تحول انجام شده، افزود: امیدواریم هر آنچه که در روزها و هفتههای آتی انجام میشود برای تقویت اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک باشد. بار دیگر از همه طرفها میخواهیم اقداماتی را انجام دهند که از این دستاورد مهم دیپلماتیک را تقویت و تحکیم سازد. حق درباره لغو محدودیت بیشتر دیپلماتهای ایرانی هم اظهار کرد: این اتفاق خوبی است که دیپلماتها بتوانند راحتتر و سازندهتر فعالیتهایی را که باید، انجام دهند. وی درباره پیشنهاد نشست مشترک اروپا، ایران و آمریکا برای بحث نسبت به برجام، هم گفت ما عضو توافق گروه ۱+۵ و ایران نیستیم اما همواره همه را به اجرای آن تشویق کردهایم. ما میخواهیم که برنامه جامع اقدام مشترک اجرا و تقویت شود و از همه طرفها خواستهایم از هر اقدامی که به تضعیف آن میانجامد، خودداری کنند.معاون سخنگوی سازمان ملل متحد افزود: همانگونه که پیش از این گفتم، انتظار داریم ایران به همکاری خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه دهد.
آمریکا برنامهای برای برداشتن تحریمها ندارد
سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد: واشنگتن هیچ برنامهای برای رفع تحریمهای مرتبط با مکانیسم اسنپ بک ندارد. جن ساکی، تصریح کرد که ورای گفتوگوی دیپلماتیک با ایران، واشنگتن برنامهای برای برداشتن گامهای اضافی ندارد.