خبر را ابتدا رادیوفردا، یکی از رسانه‌های فارسی‌زبان مستقر در اروپا منتشر کرد؛ خبری که نشان از آن داشت که منصوری از پنجره محل اقامت، خود را به پایین پرت کرده و درگذشته است. حادثه‌ای عجیب که باعث شد تا دقایقی پس از انتشار خبر و دست به دست شدن در فضای مجازی، حتی وکیل غلامرضا منصوری را هم در بهت و بی‌خبری فرو ببرد. با این حساب جنجال ۱۲ روزه حضور بازپرس منصوری به عنوان متهم ردیف نهم در پرونده پُرحاشیه اکبر طبری که از هجدهم خردادماه و با برگزاری نخستین جلسه دادگاه این پرونده آغاز شده بود، می‌رفت که پایان یابد یا دست‌کم رنگ و بوی دیگری بگیرد.با این همه، اما حالا با وجود بی‌خبری از اینکه منصوری خودکشی کرده یا کشته شده، افکار عمومی می‌خواهد بداند چه کس یا کسانی نگران حضور منصوری در دادگاه بوده‌اند؟ پرسشی که پاسخ به آن می‌تواند گره از معمای مرگ مشکوک آقای بازپرس باز کند. اینکه چرا منصوری که یک روز بعد از برگزاری اولین جلسه دادگاه اکبر طبری، درحالی که بنابر اعلام دادستان این پرونده به دریافت ۵۰۰ هزار یورو رشوه متهم شده بود، در پیامی ویدیویی اعلام کرد که در اسرع وقت به ایران بازمی‌گردد، اما ۱۲ روز بعد دست به خودکشی زده یا به دستان قاتل یا قاتلانی مرموز به قتل رسیده است؟! بازپرس منصوری یک روز پس از برگزاری دادگاه و ساعاتی پس از آنکه رئیس دستگاه قضا در جلسه شورای عالی قوه قضاییه به دادستان کل کشور و معاون بین‌الملل قوه قضاییه دستور داد که «استرداد متهمان متواری پروندههای مفاسد اقتصادی» را پیگیری کنند، با انتشار ویدئویی، مدعی شد که برای درمان «بیماری صعب‌العلاج» جلای وطن کرده و به‌دلیل شیوع کرونا و انسداد مرز‌ها قادر به بازگشت به ایران نیست.او ادعا کرد که یک روز بعد یعنی سه‌شنبه بیستم خردادماه، با مراجعه به سفارت مقدمات بازگشتش به ایران و حضور در دادگاه و دفاع از خود را فراهم خواهد کرد که البته ادعای منصوری مبنی بر بیماری، ۲ روز بعد و در دومین جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده اکبر طبری و ۲۱ همدست دیگرش از سوی نماینده دادستان رد شد و نماینده دادستان پرده از رازی تازه در این پرونده برداشت؛ اینکه منصوری یک ماه پس از دستگیری طبری از ایران خارج شده، اما موبایلش را داخل کشور روشن گذاشته است؛ موضوعی که احتمال «فرار» منصوری را جدی‌تر کرد و احتمال بازگشتش را کمرنگ‌تر.
پس از آن هم که دیگر خبری از منصوری نبود و گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال تلاش منصوری در بازگشت به کشور پررنگ‌تر شد تا اینکه بیست‌وسوم خردادماه بار دیگر ویدیویی منتشر شد که این‌بار حاوی اظهارات فردی بود که خود را سعید منصوری، برادرزاده آقای بازپرس معرفی می‌کرد. سعید منصوری در این ویدیو خبر از بازداشت عمویش توسط اینترپل داد و ادعا کرد که غلامرضا منصوری در ۲۱ خردادماه برای بازگشت ایران و حضور در دادگاه به کنسولگری ایران در بخارست -پایتختِ رومانی- مراجعه کرده است.بنابر گفته‌های سعید منصوری، حال جسمانی غلامرضا منصوری در یکی از روز‌های پیش از انتشار ویدئو -که تاریخ دقیق آن اعلام نشده- رو به وخامت گذاشته و ماموران و راننده سفارت او را به بیمارستان می‌برند، اما پلیس بخارست منصوری را تحویل پلیس اینترپل می‌دهد. خبری که یک روز بعد، ازسوی سخنگوی قوه قضاییه هم تایید شد. غلامحسین اسماعیلی، اما در عین حال ادعای منصوری را که گفته بود می‌خواهد به ایران بازگردد، «غیرجدی» و «برنامه تبلیغاتی» توصیف و اعلام کرد که برهمین اساس پلیس اینترپل روز جمعه منصوری را بازداشت کرده است.او البته بازگرداندن منصوری به کشور را منوط به باز شدن مرز‌های این کشور دانست و با بیان اینکه «در کشور رومانی تا حدود ۲ هفته دیگر کلیه پرواز‌های بین‌المللی به‌خاطر شرایط کرونا لغو شده و امکان پرواز به هیچ‌یک از کشور‌های دیگر وجود ندارد»، گفت که به محض بهبود شرایط و برقرار شدن پرواز‌ها چه به مقصد ایران و چه کشور‌های ثالث، تلاش می‌شود که در اولین فرصت این متهم به کشور منتقل شود تا از اتهامات خود دفاع کند. ساعاتی پس از این اظهارات سخنگوی دستگاه قضایی تحت امر سید ابراهیم رئیسی، اما خبری منتشر شد که نشان می‌داد پس از آنکه منصوری توسط پلیس محلی بازداشت و به مراجع قضایی رومانی معرفی شده، قرار شده که بنابه تصمیم قاضی کشور رومانی، این متهم تا تاریخ ۲۰ تیرماه تحت شرایط خاصی آزاد باشد.
پس از آن با وجود برگزاری جلسات دیگری از دادگاه پرونده اکبر طبری، دیگر خبری از منصوری نبود. تنها نکته مطرح شده از سوی مشایخ، متهم ردیف سوم پرونده طبری و دوستانش بود که در آن ادعا می‌کرد، منصوری دو روز پیش از دستگیری با او تماس گرفته و گفته است که مشایخ در جلسه دادگاه بگوید خودش پول را به عنوان قرض به منصوری پرداخت کرده است. به جز این، تمام آنچه مربوط به منصوری میشد، انتظار برای بازگشت او به کشور و حضور در دادگاه و شنیدن اظهارات او بود. موضوعی که حالا با تایید درگذشت او توسط رئیس اینترپل ایران دیگر امکان‌پذیر نیست. ساعتی پس از خبر منتشر شده از سوی رسانه‌های خارجی مبنی بر مرگ غلامرضا منصوری سردار هادی شیرزاد، رئیس اینترپل ایران در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، مرگ قاضی منصوری، قاضی فراری را در رومانی تایید کرد.بر همین اساس حالا دیگر افکار عمومی نه منتظر حضور منصوری در دادگاه که باید منتظر تعیین علت و چگونگی مرگ قاضی منصوری بماند. نکته مهم، اما این است که جعبه سیاه پرونده اکبر طبری حالا و باتوجه به اینکه مرگ، زندگانی او را در رومانی ربوده است، برای همیشه خاموش شده و اطلاعات او که می‌توانست راهگشای دادگاه و پرونده جنجالی طبری باشد یا پای دیگران را به این پرونده باز کند، حالا با خود او در زیر خاک مدفون شده تا بار دیگر افشای برخی اسرار بماند برای شهود و شهادتِ تاریخ.
او اهل خودکشی نبود
وکیل مدافع قاضی منصوری با بیان اینکه، من و خانواده ایشان معتقدیم که قاضی منصوری آدمی نبود که قصد خودکشی داشته باشد، گفت: یکی دیگر از دلایلی که قاضی منصوری اصرار داشت به ایران بازگردد دلایل خوبی بود که برای دفاع از خود داشت و معتقد بود اتهام دریافت رشوه به ایشان وارد نیست. امیرحسین نجف‌پورثانی، وکیل مدافع غلامرضا منصوری در خصوص جزئیات این پرونده و درگذشت موکلش در رومانی اظهار کرد: قاضی منصوری چهارشنبه هفته گذشته خودش را به سفارت معرفی کرد و بعد از آقای سفیر اجازه گرفتند و دو شب هم در سفارت حضور داشتند، یعنی از عصر چهارشنبه تا پنجشنبه شب در سفارت حضور داشتند و پنجشنبه شب به دلیل حال نامساعد به بیمارستان منتقل شدند و به محض اینکه به بیمارستان رسیدند، توسط پلیس رومانی دستگیر شدند.وی افزود: روز جمعه هفته گذشته ما با ایشان مکرراً در ارتباط بودیم، نزدیک بعدازظهر به من اعلام کردند که «فعلا من را آزاد کردند و پس از ملاقات با یکی از مراجع قضایی رومانی، مشخص شد تا دو ماه دیگر آزاد هستم تا دادگاهی در رومانی تشکیل شود.» نجف‌پورثانی ادامه داد: چون رومانی و ایران قرارداد استرداد مجرمان را ندارد، رومانی از ایران مدارک استرداد این متهم را درخواست کرده بود. به نوعی این متهم به صورت مشروط آزاد شده بود که تعیین تکلیف شود و از رومانی خارج نشود که متاسفانه در جریان نیستیم که دیروز چه اتفاقی افتاد و ما خودمان نیز خبر را از شبکه‌های اجتماعی متوجه شدیم. وی گفت: روز جمعه نیز حدود ساعت ۱۱ ظهر با یکی از اعضای خانواده گفت‌وگویی داشته و طبق آخرین گفت‌وگو حال وی مناسب و مساعد بوده و مشکلی هم در این خصوص نداشته است. من هم تا خبر درگذشت ایشان را شنیدم واتس‌آپ وی را چک کردم که آخرین بازدید او ساعت ۱۵:۱۵ بود. وکیل مدافع غلامرضا منصوری در پاسخ به این سئوال که چه نهادی وظیفه محافظت از این متهم را داشته، گفت: رومانی باید پاسخگوی جان ایشان باشد، چون پس از مراجعه ایشان به سفارت، توسط پلیس رومانی دستگیر شده بر همین اساس از آن پس وظیفه حفاظت ایشان برعهده پلیس رومانی بوده و چون متهم تحت تعقیب پلیس بوده، باید توسط پلیس رومانی محافظت می‌شده است.
وی ادامه داد: در حال حاضر ما، پلیس رومانی و دولت رومانی را مسئول جان ایشان می‌دانیم. مقام‌های قضایی کشور نیز اعلام کردند که رومانی مسئولیت داشته و جزئیات را باید اعلام کنند. خانواده ایشان نیز تقاضا دارند که مقا‌های قضایی و مقام‌های سیاست خارجی این موضوع را سریعاً پیگیری کنند که هم جزئیات روشن شود و هم در مورد استرداد جنازه ایشان نیز تمهیداتی اندیشیده شود. نجف‌پورثانی در خصوص نحوه استرداد جنازه قاضی منصوری گفت: فعلا این موضوع در دست بررسی است و ممکن است به پزشکی قانونی استرداد شود و ما منتظر روشن شدن جزئیات هستیم. وی افزود: با توجه به اینکه قاضی منصوری در هتل مستقر بوده، طبیعتا این هتل دوربین داشته و این جزئیات قابل پیگیری است؛ چون چیزی که ما و خانواده ایشان کاملا معتقدیم این است که وی آدمی نبود که قصد خودکشی داشته باشد.وی یادآور شد: آخرین تماسی که بنده با منصوری داشتم، سه‌شنبه هفته گذشته بود که طی آن تماس نیز تاکید داشت که قصد بازگشت به کشور را دارد و گفت می‌خواهم از خودم در کشور خودم دفاع کنم و حرف‌های بسیاری برای گفتن دارم. این مسائلی است که ذهنمان را درگیر کرده و منتظریم به پشت پرده این ماجرا پی ببریم. وکیل مدافع غلامرضا منصوری اضافه کرد: همانطور که گفته شد قاضی منصوری بسیار راغب بود تا به کشور بازگردد و از سیستم قضایی کشور انتظار داشت که هرچه سریع‌تر وی را به کشور بازگردانند. هفته گذشته نیز ما به دادستانی تهران مراجعه کردیم که این درخواست را با دادستان تهران درمیان بگذاریم که دادستان تهران حضور نداشتند و قرار شد یکی از کارمندان آنجا پیگیر این موضوع شود و به بنده اطلاع بدهد که متاسفانه هیچ تماسی با بنده گرفته نشد. پس از آن نیز ما به شعبه دادگاه مراجعه کردیم و با قاضی بابایی صحبت کردیم و قاضی بابایی فرمودند من به مراجع بالا اطلاع خواهم داد و گفتند برای استرداد از جانب دادستان و وزارت امور خارجه باید تمهیداتی اندیشیده شود و قول دادند این موضوع را پیگیری کنند. نجف‌پورثانی در پاسخ به این سئوال که آیا قاضی منصوری جعبه سیاه پرونده طبری بود، گفت: موضوعی که منصوری همیشه به آن تاکید داشت، این بود که اتهامات او با اکبر طبری در یک پرونده نباشد و معتقد بود متهم است اما یکی از متهمان پرونده اکبر طبری نیست و ارتباطی با اکبر طبری ندارد و تاکید داشت که اتهامات او از طبری جدا است. وی در خصوص اتهامات قاضی منصوری نیز اظهار کرد: منصوری همیشه معتقد بود اسناد و مدارک کافی برای دفاع از خود دارد. یکی دیگر از موضوعاتی که همیشه مدنظر منصوری بود، صلاحیت دادگاه بود؛ با توجه به اینکه قاضی منصوری روحانی بود، طبق مقررات دادگاه ویژه روحانیت، کلیه جرائم روحانیون در دادگاه ویژه روحانیت باید بررسی شود اما معتقد بود که فعلا نباید وارد این موضوع شد.وکیل مدافع منصوری افزود: یکی دیگر از دلایلی که قاضی منصوری اصرار داشت به ایران بازگردد، این بود که دلایل خوبی برای دفاع از خود داشت و معتقد بود اتهام دریافت رشوه به ایشان وارد نیست و همه اخبار مطرح شده در خصوص قاضی منصوری ادعاهایی است که از جانب دیگر متهمان مطرح شده و هنوز اثبات نشده است؛ چون آقای منصوری نیز در پروسه رسیدگی دادسرا حضور نداشتند، وقتی به ایران بازمی‌گشتند، پرونده باید به دادسرا اعاده میشد و تأمین از وی گرفته میشد، چه بسا در همان پروسه ما دفاع می‌کردیم و ایشان منع تعقیب می‌خورد، متاسفانه در رسانه‌ها به گونه‌ای مطرح شده بود که انگار اتهام ایشان ثابت شده و محکوم است. وی در خصوص بیماری منصوری هم گفت: بیماری وی سرطان و شاید هموروئید بود که جزئیات آن را نمی‌دانم و زمانی که وی قصد بازگشت زمینی به ایران را داشت، بیماری او تشدید شد و به رومانی بازگشت.
علت مرگ قاضی منصوری مبهم است
معاون امور بین‌الملل و حقوق بشر قوه قضاییه گفت: علت مرگ قاضی منصوری برای دستگاه قضایی هنوز مبهم است و در این پرونده گمانه‌زنی‌های زیادی وجود دارد اما دستگاه قضایی بر اساس مدارک و مستندات موضع می‌گیرد و قضاوت می‌کند. علی باقری افزود: همانطور که در اخبار آمده بود موضوع از آنجا شروع شد که آقای منصوری یکی از متهمان پرونده‌هاي مفاسد اقتصادی، وقتی اتهام متوجه وی شد متواری و از دسترس دستگاه عدالت خارج شد.وی ادامه داد: پس از پیگیری‌ها مشخص شد متهم به یک کشور اروپایی رفته که سابقه سیاهی هم در نقض حقوق ملت ایران دارد؛ در آنجا هر چه پیگیری صورت گرفت آن کشور نه تنها برای استرداد وی با کشورمان همکاری نکرد بلکه هیچ پاسخی هم در این رابطه نداد. چندی قبل منصوری از آنجا به کشور رومانی رفت.
ضرر مرگ منصوری متوجه کیست؟
نعمت احمدی؛ حقوقدان در روزنامه آرمان نوشت: يک دوراهي پيش پاي قاضي منصوري قرار گرفته بود و فشار رواني زيادي متحمل مي‌شد. طي روزهاي گذشته، سخنگوي وزارت امور خارجه عنوان کرد پليس اينترپل قاضي منصوري را دستگير کرده و بعد از آن خبري منتشر شد که گويا خودش به پليس مراجعه کرده درحالي‌که بيمار بوده است. در واقع اگر اخبار چند روز اخير آقاي منصوري را کنار هم بگذاريم به يک معادله چندمجهولي مي‌رسيم. در اينجا فوت ايشان نياز به بررسي مفصل و دقيقي دارد که ببينيم چه کسي از نبودن قاضي منصوري سود مي‌برد و سود نبودنش براي اطرافيان خيلي بيشتر بوده است. اکنون آقاي اکبر طبري از اين حادثه بهره مي‌برد چون پرونده‌هايي که آقاي منصوري حل و فصل کرده برملا نمي‌شود. همچنين کساني که ۵۰۰هزار يورو رشوه داده‌اند و با منصوري ارتباط داشتند، سود مي‌برند.در اين ميان خودش متضرر شد و در يک دوراهي قرار گرفته بود که اگر در اروپا محاکمه مي‌شد به حبس طولاني‌مدت محکوم مي‌شد و هم مجبور بود در مقابل ايران قرار بگيرد و اگر به کشور مي‌آمد فقط نسبت به بحث رشوه محاکمه و محکوم مي‌شد اما کسان ديگر از آقاي طبري گرفته تا ديگراني که با او کار کرده‌اند چون يکي از بازپرسان شناخته‌شده و فعالي بود که طي سال‌هاي گذشته با دادستاني تهران کار کرده بود، چه زماني که در لواسان بود و چه وقتي در شعبه ۹ رسانه بود و چه وقتي سرپرست دادسراي مربوط به زمين‌خواري بود، در همه اينها افراد مختلفي از نبود قاضي منصوري و عدم محاکمه‌اش سود مي‌برند و کسي که بيشتر از همه ضرر کرد خانواده‌اش بود.