مردم هنوز به زحمت روغن مورد نیاز خود را خریداری میکنند. جالب اینجاست برخی از فروشگاهها در فروش روغن ارائه کارت ملی را عنوان و برخی از فروشندگان هم فروش اجباری سایر کالاها را به مشتریان اعلام میکنند.مشکل تولید و توزیع روغن در طول چند ماه اخیر مشکلات زیادی را برای مردم به وجود آورده است به نحوی که خرید انواع روغن سرخ کردنی و نیمه جامد در نقاط مختلف کشور دچار اختلال است.البته نحوه تولید و توزیع روغن نسبت به ماههای گذشته تا حدودی بهتر شده اما همچنان توزیع دچار مشکل بوده است.
طی هفتههای اخیر گلایههایی از کمبود روغن در بازار استان و تشکیل صف در مقابل برخی مراکز خرید مواد غذایی برای تهیه روغن مطرح شده است، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از انباشت ۳۰۰ تن روغن در انبار برخی نمایندگیهای خراسان رضوی خبر داد و نبود توان جذب این میزان روغن توسط شبکه توزیع استان را دلیل این موضوع اعلام کرد.در شهرهای اصفهان، قزوین، زنجان، دامغان، زاهدان، ایرانشهر صفهای طولانی وبهم فشرده مردم برای تهیه روغن دیده میشود. جمعیت قادر به حفظ فاصله اجتماعی نیستند. آنها به منظور تهیه روغن مورد نیاز خود، صف بستهاند.
در وضعیت وخیم معیشتی، نبود روغن خوراکی به عنوان نیاز اولیه برای پخت و پز، باعث تجمع بیش از حد مردم درصفهای خرید روغن شده است. تامین نیازهای اولیه، شهروندان نیازمند را به قدری مستاصل کرده است که استفاده از ماسک و رعایت فاصله بهداشتی برای آنها از اهمیت چندانی برخوردار نیست.با وجود اینکه مسئولان همواره وعده رفع مشکلات تولید و توزیع روغن جامد و مایع را میدهند اما همچنان روغن جامد در بازار کمیاب است و در برخی فروشگاهها به هر کارت ملی تنها یک روغن جامد تعلق میگیرد.
از اواخر شهریور امسال عرضه روغن جامد در بازار کم شد و کمتر از یک ماه بعد نیز این مشکل برای روغن مایع ایجاد شد. مشکلات ایجاد شده در حدی بود که براساس گزارشهای رسیده از تهران و برخی شهرستانها یا به طور کل روغن در فروشگاهها و مغازهها نبود، یا با قیمتهای بالاتر به بهانه کمیاب شدن فروخته میشد، یا خرید روغن منوط به خرید اقلام دیگر بود یا اینکه پس از ایستادن در صف به هر نفر تنها یک روغن فروخته میشد.
صفهای طولانی و چندین ساعته که در شرایط کرونایی با وجود هشدارهای کارشناسان بخش بهداشت و درمان کشور در آن روزها تشکیل شد و حتی هنوز هم در برخی مناطق همچنان برای خرید روغن تشکیل میشود! البته این صفها فقط مختص به روغن نیست و گویا تب آن برای اقلام دیگر هم داغ شده است و معلوم نیست چند نفر ناخواسته با ایستادن در این صفها درگیر کرونا شده اند.البته از همان روزها نیز مسئولان مربوطه در این باره نظراتی مطرح و علت کمبود عرضه روغن را تحریمهای ظالمانه، مشکلات ارزی و انتقال آن و عدم تخصیص ارز برای واردات روغن خام توسط بانک مرکزی اعلام کردند. حتی به این موضوع هم اشاره شد که به دلیل جو ایجاد شده در بازار برخی روغن میخرند و در خانه انبار میکنند و همین موضوع تقاضا را بالا برده است. اما چندی بعد شرکت بازرگانی دولتی از تزریق ۷۰ هزارتن روغن برای خانوار و صنف و صنعت خبر داد و دبیر انجمن صنفی روغن نباتی نیز اعلام کرد که این مقدار روغن بین کارخانهها توزیع و پس از آن وارد بازار خواهد شد و آرامش به بازار بازخواهد گشت.اگرچه چندی بعد وضعیت عرضه روغن مایع در فروشگاههای زنجیرهای و بعد از آن در خرده فروشیها بهتر شد و بازار به ثبات نسبی رسید اما گزارشها نشان میدهد که هنوز برخی استانها در تامین روغن مایع مصرفی خانوار با مشکلاتی مواجه هستند. هرچند که در کنار آن کمبود عرضه روغن جامد همچنان خودنمایی میکند و شهروندان را با چالشهای بسیاری مواجه کرده است؛ به طوری که براساس مشاهدات میدانی از برخی ازمحلههای شهر تهران در بعضی از فروشگاههای زنجیرهای خرید روغن جامد با ارائه کارت ملی میسر است؛ یعنی به هر کارت ملی تنها یک روغن جامد فروخته میشود نه بیشتر!با این وجود به نظر میرسد هنوز وعدههای داده شده در خصوص حل مشکل روغن مایع و جامد به طور کامل عملیاتی نشده و ضروری است که مسئولان مربوطه هرچه سریعتر نسبت به ایجاد ثبات در بازار مواد غذایی در روزهای پایانی سال اقدامات لازم را انجام دهند.
امیرهوشنگ بیرشک، رئیس انجمن روغن نباتی در همین ارتباط میگوید: فروش اجباری سایر کالاها به همراه روغن یک تخلف محرز است و باید برخورد لازم با تولیدکنندگان و فروشندگانی که اقدام به این امر میکنند انجام شود. در این زمینه مردم در صورت مشاهده این موضوع تخلف را به واحد ۱۲۴ سازمان حمایت اعلام کنند تا با متخلفین برخورد انجام شود.
وی با اعلام اینکه در بخش ارائه کارت ملی برای دریافت هر روغن هم باید بگویم این سازوکار خود فروشگاهها است و به تولیدکنندگان ربطی ندارد، افزود: در بخش تولید هیچ اجباری در فروش سایر کالا و ارائه کارت ملی برای دریافت روغن مطرح نیست و اگر این گونه اقدامات انجام میشود باید با آنها برخورد صورت گیرد.
اظهارات انجمن روغن نباتی مبنی بر اینکه از کارخانجات تولیدی روغن نباتی خواستهایم که با فروش اجباری کالاها همراه با روغن نباتی توسط عوامل توزیعی به شدت مقابله کنند و بسیاری از کارخانجات نیز به صورت مکتوب و رسمی با این موضوع برخورد کردهاند در حالی مطرح میشود که مشاهدات از بازار حکایت از آن دارد که برخی از فروشندگان روغن میگویند همچنان فروش اجباری کارخانجات برقرار بوده و برخی از برندهای شناخته شده در ازای خرید روغن به ما اجبار میکنند که باید یا کیک، تن ماهی و رب گوجه خرید کنید تا به شما روغن بفروشیم. ما نیز در نهایت مجبوریم به مشتریان اجبار کنیم باید در ازای خرید روغن کالای دیگری را بخرید.
تمامی این موارد در حالی است که مسئولان دولتی دائما و در هر سخنرانی،از موفقیت برنامههای دولت و وفور و ارزانی کالاهای اساسی می گویند.