به گزارش فرارو، ادعای شبکه خبری بلومبرگ در شرایطی مطرح میشود که از یک سو، محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران مدتی پیش روند پیشرفت مذاکرات ایران و آژانس را مثبت ارزیابی کرده بود. از سوی دیگر، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در اظهاراتی از پیشرفت مثبت فعالیتهای نظارتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی سخن به میان آورده بود.
نکته وتست رایگان فیزیک و ریاضی
مهندس امیر مسعودی
این نخستین بار نیست که چنین تناقضاتی میان گفتههای مقامات آژانس بینالمللی انرژی اتمی و مقامات آژانس انرژی اتمی ایران مطرح میشود. پیش تر، نمونههایی درباره اختلافات در خصوص وضعیت سانترفیوژها، دوربینها وسطح غنیسازی را شاهد بودیم. اکنون و در این شرایط که امیدها برای احیای برجام به پایینترین سطح خود رسیده، پرسشهای مهمی قابل طرح هستند. از جمله این که ریشه تناقضات موجود در موضعگیریهای پیرامون روابط ایران و آژانس چه هستند؟ لابیهای ضدبرجامی چه نقشی در روند کنونی دارند؟ و اینکه آیا میتوان طرحهای منطقهای را جایگزینهایی جدید برای برجام دانست؟ در نهایت هم مساله این است که آیا هنوز برجام قابل احیا است یا خیر؟ فرارو در راستای پرداختن به این پرسشها با مهدی مطهرنیا، تحلیلگر مسائل بینالملل گفتوگو داشته است. مطهرنیا در ارتباط با مانور رسانههای خارجی و وارد شدن شوکهای گاه و بیگاه این رسانهها بر پرونده هستهای ایران گفت: «آن چه که در باب ایران و پرونده هستهای تهران گفته میشود، بدون توجه به معادلات منطقهای و بینالمللی قابل تحلیل نیست، البته باید توجه داشت تحولات داخل ایران در سال گذشته (۱۴۰۱) نیز موجب شد پای مسائل داخلی نیز به این موضوع باز شود. به روایت دیگر، سه محیط کلان موثر در عرصه پرونده هستهای را میتوان متاثر از سه متغیر داخلی، منطقهای و بینالمللی مورد ارزیابی قرار داد. ناآرامیهای سال گذشته ایران، مجموعه دولت را با چالشهای فراوانی مواجه کرد که همین امر در صحنه مذاکرات هستهای برای تهران مشکلات قابل توجهی را به همراه داشته است. در عرصه منطقهای، باید به موضوع تنشزدایی مناسبات ایران و عربستان با میانجیگری چین در اسفند سال گذشته توجه داشت. بر این باور هستم که تنشزدایی میان دو کشور در شرایطی صورت گرفت که عربستان در موضع قدرت قرار داشت و نوع نگاه این کشور نسبت به ایران تغییری نکرده است.رویکرد ریاض نسبت به تهران در عمل شدیدتر، اما در سخن لطیفتر شده است. عربستان به اسرائیل نزدیک شده، از اسلام سنتی بریده و پادشاه واقعی این کشور محمد بن سلمان است. در چنین بستری تنشزدایی ایران نه تنها با عربستان، بلکه با امارات متحده عربی نیز عملا ً گرهی را از تعلیق در مذاکرات هستهای باز نکرد. در سطح فرامنطقهای، نیز باید توجه داشت که کشورهای غربی درصدد انزوای آرام، اما مستحکم ایران در نظام بینالملل هستند. محدودیتها علیه ایران به آرامی در حال افزایش است. برای نمونه پارلمان سوئد، علیرغم مخالفت وزیر امور خارجه این کشور، سپاه را به عنوان نهادی تروریستی (از دید خود) معرفی کرده است. افزون بر اینها، دو حزب جمهوریخواه و دموکرات تلاش میکنند در آستانه انتخابات ۲۰۲۴ فشارها را بر ایران افزایش و انزوای تهران را در سطح منطقهای و بینالمللی رقم بزنند. تمامی این مسائل در شرایطی است که چین و روسیه به عنوان متحدان استراتژیک تهران، به هیچ وجه حاضر نیستند هزینههای لازم را برای همیاری با ایران پرداخت کنند.در چنین بافت موقعیتیای، سخنانی که رئیس آژانس بینالمللی هستهای میگوید که میتواند زمینهای برای فعالسازی مکانیسم ماشه باشد. ایران به هر تقدیر از یک سو تحت فشارهای سه گانه داخلی، بینالمللی و منطقهای است، همچنین ابزارهای فشار و نیروهای پیشرانی که میتوانند اثر بگذارند حادتر شدهاند و عمق اثر پیدا کرده اند. آنچه که اکنون شاهد هستیم، از یک سو عدم تمایل ایران به سوی حل و فصل کامل پرونده هستهای و از سوی دیگر، تمایل آمریکا به حفظ ابزارهای فشار بر تهران در ارتباط با موضوع هستهای است. در چنین شرایطی اخبار مثبت پیرامون پیشرفت همکاریها بیشتر در لحن (سخن) است و نه در عمل؛ بنابراین به نظر میرسد که گزارش بلومبرگ از آنچه که در عرصه افعال (عینی) صورت گرفته، تمرکز دارد.»
این کارشناس مسائل بینالمللی در ادامه با اشاره به اینکه ایران در فواصل زمانی مختلف وعدههایی را در ارتباط با از سرگیری مذاکرات مطرح میکند، اظهار داشت: «در سوی مقابل ایران آژانس و غربیها نیز نظارتهای خاص خود را دارند. اکنون نیز شاهد هستیم این ارزیابیها از زبان رافائل گروسی در بلومبرگ نقل میشود. در چنین بافت موقعیتی ایران نمیتواند مطالبات خاص خود را در بحث توافق از غرب یا حتی از متحدان به اصطلاح استراتژیک خود در شرق بخواهد؛ چرا که تحریمها باقی ماندهاند و حتی بیشتر شدهاند.» مطهرنیا در بخشی دیگر از اظهارات خود با مهم تلقی کردن گزارش اخیر بلومبرگ تصریح کرد: «بلومبرگ یک رسانه شناخته شده بینالمللی است و از سابقهای موثر برخوردار است. اخبار این رسانه مانند برخی از خبرگزاریهای بزرگ جهانی مورد وثوق قرار میگیرد. این سازمان عریض خبری و رسانهای، به هر تقدیر دارای ابزاری برای کسب و انتقال اطلاعات از طریق بخشهای خبری برای اثرگذاری بر محیط اقدام است. »