سیدجلال ساداتیان در گفتوگو با ایلنا، در پاسخ به این سئوال که اخیرا تروئیکای اروپایی با ده عضو غیردائم شورای امنیت جلسهای برای فعال کردن مکانسیم ماشه علیه ایران ترتیب دادند، تحلیل شما درباره این موضوع چیست، افزود: آقای احمدینژاد، رئیسجمهور اسبق هرچه قطعنامه از سوی سازمان ملل و شورای امنیت میآمد، آنها را کاغذپاره مینامید. این کاغذپارهها این همه هزینه روی دست کشور گذاشته و هنوز هم نتوانسته به روابط خارجی و سیاست خارجی ما سر و شکل بدهد. در حال حاضر هم همین روند وجود دارد. یعنی زمانی که دولت جدید آمد، در زمان قبل خود نگذاشتند آقای ظریف و عراقچی در دولت آقای روحانی برجام را به سرانجام برسانند و فکر میکردند خودشان میتوانند این کار را انجام دهند اما نتوانستند. آقای جوزپ بورل هم خلاقیتی به خرج داد و شروع کرد تا این کار را انجام دهد اما به او هم پاسخ مثبت داده نشد و نهایتا وضعیت به اینجا رسیده است که فشار اسرائیل بر همه، از جمله اتحادیه اروپا افزایش پیدا کرد و نگران این هستند که ایران به گریز هستهای نزدیک شود. اخیرا آقای اولیانوف روسی، نماینده روسیه در وین مطرح کرد که غربیها یعنی اروپا و آمریکا تلاش میکنند که کاری انجام دهند. همه این گفتهها نشاندهنده این است که نگرانیهای آنها افزایش پیدا کرده و به دنبال این هستند که راهی را بیابند تا ایران را متوقف کنند. توقف برای اینکه ایران به گریز هستهای نرسد. این موضوع را در عین حال با تردید مطرح میکنم آنچه که چین آمد، ابتکار به خرج داد، ایران و عربستان را به هم نزدیک کرد، این نزدیکی از کانال غربیها اتفاق نیفتاد و این موضوع قدری نگرانیهای غربیها را افزایش داده است و لذا آنها تلاش دارند که راهی پیدا کنند تا بتوانند بر ایران نفوذ کلام خودشان را حفظ کرده و ایران را متقاعد کنند که به شکلی مساله هستهای خود را متوقف کند، چون ایران در این روندی که الان انجام میدهد، استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفتهتر و میزان غنیسازی اورانیوم بالاتر را داشته و میزان ذخایری هم که داشت، افزایش پیدا کرده است و چون توافقی حاصل نشده در نتیجه این موارد را کماکان حفظ کرده است. همه این موارد جزو نگرانیهایی است که اروپاییها ابراز میکنند و بنابراین در تلاش هستند تا راهی پیدا کنند که ببینند آیا میزان تحریمها میتواند بر ایران تأثیرگذار باشد؟ چون ایران از سمت آمریکا در تحریمهای یکجانبه و همچنین تحریمهای اروپایی خیلی به نتیجه نرسیده و بعضی از کشورها خودشان را موظف میدانند که با ایران همکاری نکنند. اگر مکانیزم ماشه فعال شود، یعنی آن ۶ قطعنامه که ۴ قطعنامه آن لازمالاجرا برای همه دولتهای عضو است، همه کشورهای دنیا را به این سمت خواهد برد که در تحریمها علیه ایران شرکت کنند. وی در پاسخ به این سئوال که در اواخر سال ۱۴۰۰ از سوی آمریکا خبرهایی مبنی بر رسیدن به یک توافق موقت شنیده شد که ایران این موضوع را نپذیرفت. با توجه به اینکه مذاکرات در تعلیق است اما آمریکا همچنان بر حفظ روند دیپلماسی تاکید میکند. از طرف دیگر آمریکا بارها صحبت از تحریم میکند و از طرف دیگر به دنبال توافق است این رفتار دوگانه از سوی آمریکا ناشی از چیست، اظهارکرد: متن محکم همان برجام بود. وقتی به برجام نرسیدند. راههای دسترسی به آن محدود، متوقف یا مسدود شد. در نتیجه در تلاش بودند که راههایی را باز کنند که این راهها موقت یا محدود تلقی شده است. آمریکا به دنبال تنش با ایران نبود اما بالاخره دعوا از یکجایی شروع شده است. اگر بخواهیم همه مسائل را مرور کنیم فراز و نشیبهای عجیب و غریبی در روابطمان با غربیها داریم و به ویژه جای پای روسیه خوب دیده میشود که در تلاش بودند ما به سمت آمریکا نرویم. در حال حاضر هم داستان همین است که آمریکاییها با توجه به قدرت ژئوپلیتیکی که ایران در منطقه دارد، به دنبال این هستند تا به شکلی با ایران بتوانند کنار بیایند. تا از اینکه ایران را به دامن روسیه و شرق بیندازند جلوگیری کنند؛ اما این دعواها به صورت روزمره دائما در کشاکش خود وجود دارد. یعنی طرفین چه کار میخواهند بکنند؟ ایران فکر میکند مستقل از آمریکا و غرب یعنی اروپا میتواند در صحنه بینالملل حضور داشته باشد و آنها هم در تلاش هستند که این اجازه را ندهند و تحرکات ایران را محدود کنند. به نظر میآید که این حالت، طبیعی است که طرفین هرکاری از دستشان بربیاید علیه طرف مقابل خود انجام میدهند. در تحریکاتی که اسرائیلیها انجام میدهند، آنها به دنبال این هستند که جنگی را در ایران ساماندهی کنند تا مشارکت آمریکا در آن وجود داشته باشد ولی آمریکا پرهیز میکند و هر دلیلی ممکن است وجود داشته باشد. یکی از این دلایل این است که آمریکا نمیخواهد منطقه درگیر جنگ جدیدی باشد که به نفع روسیه و چین شود و خودش را درگیر جنگ کند.
سفیر سابق ایران در انگلستان در پاسخ به این سئوال که در برجام این قرارداد وجود دارد که تحریم موشکی ایران برداشته خواهد شد. آیا آمریکا از این موضوع نگرانی دارد، میگوید: خیر؛ بالاخره توان و ظرفیت موشکی و پهپادی ایران واقعیتی است که خود را نشان میدهد و تردیدی در آن نیست. آمریکاییها هم این احتیاط را میکنند و بعد از ضربشصتهایی که در حمله به پایگاه عین الاسد بعد از شهادت شهید سلیمانی دیدند خیلیها توانمندیهای ایران را ستایش کردند این موارد جزو واقعیتهایی است که وجود دارد و کسی آنها را نفی نمیکند و آنها این احتیاط را دارند که متحدین آنها در منطقه و در درگیریها آسیبی نبینند.