برگزاری نخستین نمایشگاه موزه‌ها، اسناد و اشیاء تاریخی صنعت نفت جنوب در اهواز باعث شد تا دوباره یک قرن فعالیت نفت در خوزستان مرور شود و زمان به گذشته بازگردد.
ما ایرانی‌ها مردمان خاطره بازی هستیم و عشق نوستالژی. و از آن بالاتر ما خوزستانی‌ها نوستالژی باز هستیم. آن قدر که همیشه در گذشته سیر می‌کنیم. داستان نفت هم برای ما خوزستانی‌ها حکم همان نوستالژی را دارد. نوستالژی از جنس مدرنیته و فرهنگ شهرنشینی و اولین‌ها. نفت و خوزستان مثل دو برادر دوقلو هستند که یکی بدون دیگری ناقص است. اصلا اگر نفت را از تاریخ خوزستان خط بزنیم شاید چیز دندان گیری دست مان را نگیرد. شاید سخن گزافی نباشد اگر بگوییم این نفت بود که آبادان را آبادان کرد و مسجد سلیمان را شهر اولین‌ها. ورود نفت به خوزستان مصادف شد با ورود مدرنیته. در حقیقت همین كه پای نفت به خوزستان باز شد خیلی چیزهای دیگر هم با آن آمد. سینما، تفریحات جدید. به قول دکتر بابک مختاری رییس سابق پارک علم و فناوری خوزستان «وقتی پای نفت به خوزستان آمد آن را از تاریخش جدا کرد.» حالا اینجا، پس از صد و اندی سال از کشف نفت در خوزستان تاریخ دوباره تکرار شده. انگار دستی ما را گرفته و پرت کرده به صد سال پیش. آن زمان که هنوز خبری از این همه پیشرفت نبود. روی بنر طوسی رنگی که دو طرف درب ورودی آموزشگاه فنی نفت نوشته شده «نخستین نمایشگاه موزه‌ها، اسناد و اشیاء تاریخی صنعت نفت جنوب.» و تاریخ از همین جا آغاز می‌شود و ورق می‌خورد. اینجا همه چیز بوی گذشته دارد. خیلی از قطعاتی که سال‌ها کار کرده اند و حالا دوران بازنشستگی خود را می‌گذرانند دیده می‌شوند. شاید جاندار نباشند اما اگر زبان داشتند و معجزه‌ای رخ می‌داد حرف‌های زیادی برای گفتن داشتند. در حیاط آموزشگاه بنرهای بزرگی از عکس‌های قدیمی‌از شروع فرآیند اکتشاف نفت در خوزستان دیده می‌شود. از چاه نمره یک مسجد سلیمان یا همان ام آی اس خودمان تا کارخانه تقطیر بی بیان. اینجا یک قرن تاریخ نفت روی بنرها مرور می‌شود. تمام حیاط آموزشگاه فنی نفت اهواز را قطعات قدیمی‌نفتی پر کرده است. آخر حیاط آموزشگاه نفت غرفه‌هایی برپا شده از شرکت‌های تابعه شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و وزارت نفت. در هر غرفه دستگاه‌ها و تجهیزات قدیمی‌نفتی روی میز گذاشته شده.
در بخش اسناد تاریخی نفت هم که برویم می‌توانیم اسناد قرارداد ویلیام ناکس دارسی معروف را با سادات قیری مشاهده کرد. ساداتی که در دهه ۱۲۰۰ کار آنها استخراج قیر بود و به همین واسطه به سادات قیری در تاریخ مشهور شدند. طبق این قرارداد که به قرارداد قیری- دارسی معروف بود و در اول اکتبر ۱۹۰۷ بین خانواده سادات قیری و کمپانی دارسی بسته شده بود شرکت دارسی متعهد شده بود که بابت استخراج نفت از زمین‌های خاندان سادات قیری در دره خرسان (مسجدسلیمان امروزی) در شرق شوشتر، مبلغی را به منظور اجاره بها پرداخت کند. در گوشه گوشه بخش اسناد مکتوب تاریخی نفت اسنادی مختلفی از فیش‌های حقوقی یا همان استیتمنت به قول نفتی‌های قدیمی‌تا آگهی استخدام بهیار وجود دارد. کتابچه‌های راهنمای استخراج نفت و نشریات نفت خیز که به صورت پشت و رو و به دو زبان فارسی و انگلیسی چاپ شده اند. تا آگهی‌های تبریک و تسلیت و حتی کارت دعوت. اینجا همه چیز بوی تاریخ می‌دهد. حسین شاملی مدیر مرکز اسناد و موزه‌های صنعت نفت می‌گوید «صنعت نفت همیشه جزو نخستین‌ها بوده است. صنعت نفت هم اکنون با داشتن هشت موزه و نمایشگاه دائمی، ۱۱۴ اثر ثبت ملی شده و ۱۱ میلیون برگ سند تاریخی در میان همه دستگاه‌های کشور پیشرو است. نقش نفت در بخش‌های مختلف کشور از جمله اقتصاد، سیاست، فرهنگ و تحریم غیرقابل انکار است و رسالت ما با توجه به این نقش، نشر این اسناد و نشان دادن جایگاه واقعی صنعت نفت در ادوار مختلف تاریخ است. ثبت آثار تاریخی و حفظ میراث نفتی نباید خللی در انجام کارهای عملیاتی این صنعت ایجاد کند.» و اضافه می‌كند: «با دستور وزیر نفت، تهیه نظام‌نامه اختصاصی برای میراث صنعت نفت در حال پیگیری است تا با تدوین آن، ضمن حفظ میراث صنعت نفت خللی در کارهای عملیاتی انجام نشود.» مدیر مرکز اسناد و موزه‌های صنعت نفت با اشاره به اینکه برگزاری نخستین نمایشگاه موزه‌ها، اشیا و اسناد تاریخی صنعت نفت فرصت مناسبی برای تأسیس گنجینه نفت در اهواز است که تشکیل آن نیاز به حمایت از سوی مدیران ارشد شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب دارد، اظهار کرد: در تهران هم اکنون این گنجینه با حدود ۹ هزار شیء وجود دارد و لزومی‌ندارد همه اشیای تاریخی صنعت نفت به تهران منتقل شود. طبق دستورمقام عالی وزارت، مدیریت مرکز اسناد و موزه‌های صنعت نفت مسئول تدوین تاریخ شفاهی کارکنان صنعت نفت است، در این زمینه اقدام‌های مناسبی از جمله تخصیص استودیو برای ثبت و ضبط خاطرات کارکنان این صنعت انجام شده است. وی تاكید می‌كند: «مدیریت مرکز اسناد و موزه‌های صنعت نفت به تازگی فراخوانی برای آموزش تدوین تاریخ شفاهی صنعت نفت منتشر کرده است که علاقه‌مندان می‌توانند در آن ثبت نام کنند...احیای یک سایت میراثی بهترین روش در آن مجموعه است و به‌عنوان نمونه اگر ساختمان دفتر مدیرعامل یکی از مناطق دارای ۹۰ سال قدمت باشد بدون تردید مهمانی که وارد آن مجموعه می‌شود تحت تأثیر غنای آن مجموعه قرار می‌گیرد. اگر در فضای میراثی قرار باشد بنایی الحاق شود بهتر است نمای بیرون آن متناسب با معماری فضای میراثی باشد.»