رودخانه کارون با حدود ۹۵۰ کیلومتر طول از زردکوه استان چهارمحال و بختیاری سرچشمه گرفته، از دل خوزستان میگذرد و به خلیج فارس میریزد اما شاید گذرش از شهر اهواز بیشتر از هرجای دیگری به چشم بیاید؛ آنجا که شهر را دو نیم تقسیم میکند و ده پل از روی آن عبور میکند. به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان، در اهواز، فاضلاب از ۲۴ نقطه و در شبانهروز ۲۰۰ هزار مترمکعب پساب وارد رودخانه کارون میشود. طبق مصوبات شورای حفاظت کیفی کارون قرار بود تا پایان سال گذشته ورود فاضلاب به رودخانه از شش نقطه مسدود شود اما همچنان این وعده محقق نشده است. همچنین تخلیه پسابهای نیشکر و دیگر فاضلابها، موجب ورود و افزایش برخی املاح شیمیایی در کارون شده است؛ که افزایش رشد نیزارها را در این رودخانه به دنبال داشته است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان با بیان اینکه باید جلوی ورود پساب به منابع آبی گرفته شود، گفت: متاسفانه وضعیت تصفیه خانههای فاضلاب شهری در خوزستان مناسب نیست و اگر همین مسیر ادامه پیدا کند، وضعیت بسیار خطرناکی طی میکنیم.
به گزارش ایسنا، داود میرشکار اظهار کرد: یک سوم منابع آبی کشور در رودخانه های خوزستان جاری است که در اقتصاد، تولید و امنیت غذایی کشور نقش بسزایی دارد؛ ۹۱ درصد منابع آبی این رودخانهها به حوزه کشاورزی، ۶ درصد در بخش های شرب و ۳ درصد در حوزه صنعت استفاده می شود، اما متاسفانه یکی از منابع آلودهکننده آب در خوزستان هستیم به گونهای که پساب از ۳۱۱ نقطه وارد این رودخانهها میشود که ۱۷۱ نقطه از این تعداد در حوزه کارون و دز هستند. وی افزود: این وضعیت ورود پساب به رودخانههای میتواند مشکلاتی در حوزه امنیت غذایی و منابع آبزی ایجاد کند. با توجه به اینکه همه این منابع آبی وارد دریا میشوند، این مساله اکوسیستم دریایی را تحت الشعاع قرار میدهد و مشکلاتی ایجاد میکند. در سال ۱۳۸۱، شورای حفاظت کیفی کارون تشکیل شد که تاکنون ۵۹ جلسه در این زمینه برگزار و مصوبات زیادی داشته است. بررسیهای حوزه منابع آبی، مشکلات و چالشها در این شورا مطرح میشود و این شورا یکی از ابزارهای مدیریتی برای کنترل میزان آلایندهها به رودخانه ها است.
میرشکار با اشاره به عدم تحقق وعدههای حذف ورود فاضلاب شهری کارون، عنوان کرد: علاوه بر این، در همه شهرستانها باید کمیته متناظر این شورا برگزار و تصمیمات این شورا را در شهرستانها اجرایی شود. وی با بیان اینکه باید جلوی ورود پساب به منابع آبی گرفته شود، تصریح کرد: متاسفانه وضعیت تصفیه خانههای فاضلاب شهری در خوزستان مناسب نیست و اگر همین مسیر ادامه پیدا کند، وضعیت بسیار خطرناکی طی میکنیم.
تنها ۲۰ درصد فاضلاب اهواز تصفیه میشود
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: تنها ۲۰ درصد فاضلاب اهواز در تصفیه خانه غرب اهواز تصفیه می شود، بنابراین باید تصفیه خانه غرب اهواز کامل و لولههای انتقال فاضلاب به تصفیه خانه اجرا شوند. تصفیه خانه شرق اهواز نیز غیرفعال است و باید فعال و خطوط آن اجرایی شوند. وی افزود: تصفیه خانههای فاضلاب شهری دزفول و رامهرمز تنها ۴۰ درصد از شهر را پوشش میدهند. تصفیه خانه فاضلاب شهری شوشتر هم اگرچه فعال شد اما اکنون از مدار خارج شده است. در شادگان نیز تصفیه خانه فاضلاب شهری نداریم و فاضلاب به صورت خام به تالاب شادگان میرسد. تصفیه خانه فاضلاب شهری آبادان نیز اخیرا افتتاح شده است که باید کارکرد آن بررسی و در صور تایید مجوز صادر شود. تصفیه خانههای فاضلاب شهری خرمشهر، ماهشهر و بندر امام (ره) نیز ۷۰ تا ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند.
خوزستان تصفیه خانه فاضلاب با ظرفیت کامل ندارد
میرشکار گفت: بنابراین متاسفانه در خوزستان تصفیه خانه فاضلاب شهری که با ظرفیت کامل در حال بهره برداری باشد، وجود ندارد.میرشکار بیان کرد: در این راستا نشستهایی با مسئولان شرکت آب و فاضلاب داشتیم که در نهایت، بهلزوم تامین اعتبارات مالی برای کامل کردن این پروژهها ختم میشود. وی با اشاره به پیگیری شدید احداث تصفیه خانهها فاضلاب شهری و صنعتی، تصریح کرد: با پیگیریهای انجام شده مباحث مربوط به تصفیه خانههای بیمارستانی صد درصد اجرا شده است. در برنامه هفتم توسعه ظرفیت قانونی ایجاد شده است که طبق آن صنایع باید آب مورد نیاز خود را از آبهای نامتعارف استفاده کنند که برای این کار باید شبکه جمع آوری فاضلاب و تصفیه خانهها احداث شوند. در حال حاضر صنایع بزرگ آببر به دنیال این هستیم از ظرفیت صنایع برای این کار استفاده شود تا از آبهای نامتعارف که اکنون مشکلات بهداشتی عدیده ای ایجاد میکند، استفاده کنند.میرشکار بیان کرد: احداث تصفیه خانههای فاضلاب شهرکهای صنعتی در حال پیگیری است و به جز چند شهرک صنعتی، تصفیه خانه فاضلاب دارند و پایشهای همکاران ما از تصفیه خانههای فاضلاب صنعتی و بیمارستانی نشان میدهد وضعیت مناسبی دارند، مگر اینکه به دلیل اتفاقی از مدار خارج شوند.یکی از مواهب خداوند به خوزستان این منابع آبی است که میتوانیم از این ظرفیت در حوزه اشتغال سازگار با اکوسیستم خوزستان استفاده کنیم؛ یکی از این ظرفیتها حوزه گردشگری است که استفاده از این فرصت مغفول مانده و تمام فکر و ذکر اقتصادی ما به سمت ایجاد صنایع بزرگ آب بر و آلاینده است و بهرهبرداری از اشتغالهای سازگار با اکوسیستم مغفول مانده است که امیدواریم بیشتر به این حوزه توجه شود. سند توسعه گردشگری تالاب شادگان، تدوین شده و اکنون با تامین اعتبار منابع مالی، کارهای خوبی در این خصوص در حال انجام است که قابلیت استفاده از این سند برای سایر تالابها و رودخانه کارون وجود دارد.