بارش شدید باران هر چند سبب خوشحالی مردم شد اما کلانشهر اهواز و دیگر شهرستانهای این استان را به ونیز تبدیل کرد و سبب آبگرفتگی معابر اصلی و فرعی و بروز مشکلاتی برای اهالی این کلانشهر شد.
* چالش دانش آموزان اهوازی
معضلات آبگرفتگی معابر تنها به مشکلتردد شهروندان مختصر نمیشود بلکه قسمت مهم این داستان مربوط به مدارسی میشوند که به دلیل عدم برخورداری از سطح مناسب و عدم پیشبینی خروج آب باران، آب در وسط مدرسه جمع شده است. بارش زودهنگام باران در استان خوزستان نسبت به سالهای گذشته که به دلیل خشکسالی و کاهش نزولات آسمانی در روزهای آخر پاییز و یا اوایل زمستانی اتفاق میافتاد موجی از خوشحالی را در بین شهروندان خوزستانی و امیدواری کشاورزان را به همراه داشت.
از آنجاییکه طبق اطلاعیه سازمان هواشناسی استان، احتمال بارش شدید باران، تندباد و گرفتگی معابر و سیل در برخی شهرهای استان میرفت مدیریت بحران استان در اطلاعیهای نسبت به وقوع برخی شرایط هشدار دارد به همین دلیل در شهرهای ماهشهر، بندر امام در نوبت صبح و شادگان در نوبت صبح و بعدازظهر تعطیل اعلام شد.
* چالش روزهای بارانی
وضعیت شهر اهواز پس از بارندگی، اما چالش روزهای بارانی شهروندان اهوازی است بهطوریکه جمعآوری آب در سطح معابر شهری و جوابگو نبودن شبکه فاضلاب برای دفع آب سطح خیابانها با این حجم تا چند روز پس از بارندگیتردد ماشینها و شهروندان را دچار مشکل کرده است؛ شاید بیربط نباشد اگر بگویم هرساله شاهد تکرار معضلات آبگرفتگی باشیم و مسئولان تنها بهصورت موقتی به فکر رفع این مشکل هستند.
* دانشآموزان با غرغر میروند
جمع شدن آب در معابر شهری، دیروز صبح دانشآموزان را با غرغر کردن راهی مدارس کرد. دانشآموزان در مناطق کم برخوردار برای طی کردن عرض خیابانهای پر از آب چند عدد آجر را بافاصلههای کم چیدند و آرام آرم بر روی آنها قدم برداشتند تا هم پاهایشان خیس نشوند و هم از افتادن در آب جلوگیری کنند؛ در مناطق برخوردار اما دانشآموز طول جداول بلوار را تا رسیدن به مدرسه طی کردند تا به مدرسه اما، با تأخیر برسند.
* کارون تا درب خانه ما آمده است
یکی از دانشآموزان متوسطه اهوازی برای شوخی با ضعف خیابان محل زندگی خود میگوید: امروز کارون تا درب خانه ما آمده است، این دانشآموز که ساکن منطقه شش شهرداری است، با اشاره به آب جمع شده میافزاید: وقتی آب فاضلاب و باران باهم جمع میشود بوی بد ماندن در خانه را برای اهالی سخت میکند.
این دانشآموز که برای خودش اجازه ماندن در خانه را تجویز کرده است، بیان میکند: رفتوآمد در خیابان تا چند روز دیگر سخت است و فقط و فقط با ماشین میتوان رفتوآمد کرد. دختر مینا کلاس سوم دبستان است اما مادرشترجیح داده است دخترش را مدرسه نفرستد، از وی سئوال میکنم مگر دخترت سرویس ندارد، پاسخ میدهد: سرویس دارد اما همیشه کنار مدرسه و داخل مدرسه دخترم آب باران جمع میشود میترسم بچهها همدیگر را در آب هُل دهند و در آب بیفتد و سرما بخورد. ارسلان میگوید: به راننده سرویس گفتم ماشینش را با پله در مدرسه جفت کند تا در ماشین را که بازکنم پای خود را روی پله بگذارم و وارد مدرسه شوم تا پاهایم خیس نشود.
* مشکل فاضلاب رفع نشده
اردشیر شاهماهی معاون بهرهبرداری شرکت آبفا اهواز بابیان اینکه در کل دنیا جمعآوری آبهای سطحی به عهده شهرداری است، میگوید: اگر بخواهیم شبکه آب فاضلاب را بر اساس آبهای سطحی طراحی کنیم هزینه اجرایی ما افزایش پیدا میکند. در حال حاضر شهرداری در برخی نقاط شهر شبکه دفع آبهای سطحی را اجرا کرده است و در کنار برخی خطوط فاضلاب کانال آبهای سطحی اجرا کرده است اما کامل و کافی نیست.
* آبگرفتگی خیابانها فعلا جمع نمیشود!
معاون خدمات شهری شهرداری اهواز با اشاره به آبگرفتگی معابر پس از بارندگی، گفت: تا زمانی که اهواز یک شبکه مستقل دفع آبهای سطحی نداشته باشد، خیابانها همچنان دچار آبگرفتگی خواهند بود.
علیرضا عالیپور اظهار کرد: دفع فاضلاب و آبهای سطحی در اهواز به صورت توأمان و از طریق شبکه فاضلاب صورت میگیرد و این مشکلی است که از بدو شکلگیری این سیستم در اهواز وجود داشته است. وی گفت: شهرداری شبکه فاضلابی را که تاسیس کرده بود جهت دفع توامان آب سطحی و فاضلاب بوده است. به دلیل اینکه میزان بارندگی اهواز اندک بود این سیستم کفاف نیاز شهر در زمان بارندگی را میداد که در سال ۷۰ پس از تأسیس شرکتهای آب و فاضلاب، شهرداریها مجاری دفع توأمان آب سطحی و فاضلاب را به شرکتهای آبفا ذیل وزارت نیرو تحویل دادند. از سال ۷۰ به بعد باید توسعه شبکه فاضلاب و نگهداشت مستمر آنها توسط شرکتهای آب و فاضلاب انجام میشد اما متأسفانه این کار طی چند دهه گذشته انجام نشده است و در حال حاضر در هر بارندگی ایرادات شبکه فاضلاب، خود را نشان میدهد.
عالیپور بیان کرد: اهواز شهری مسطح است کهتراز آبهای زیرزمینی در آن بالا است بنابراین شیب عمومی وجود ندارد تا آب به سمت قعرهای طبیعی هدایت شود. همچنین بالا بودن سطح آبهای زیرزمینی موجب شده است که نتوانیم از زیرزمین به عنوان چاههای جزری یا ذخیرههای موقت استفاده کنیم. بنابراین باید فاضلاب از طریق مجاری زیرزمینی و تحت فشار به وسیله ایستگاه پمپاژ دفع شود. وی ادامه داد: برای اینکه حل همه مشکلات در این خصوص به زمان بارندگی منوط نشود، شهرداری در طول سال مخصوصا در فصل گرما اقدام به شناسایی نقاط دچار بالازدگی فاضلاب میکند و این نقاط را به آبفا اعلام کردهایم تا زمانی که باران میبارد توپ را به زمین شهرداری نیاندازند و نگویند که این آبها، آبهای سطحی هستند و دفع آن به آبفا مربوط نمیشود. طی این مدت بالغ بر ۴۰۰ نقطه بالازدگی فاضلاب و ایرادات شبکه فاضلاب در شهر اهواز شناسایی و به شرکت آبفا اهواز منعکس شده است.
وی اظهار کرد: لایروبیها باید مستمر انجام شود اما این کار انجام نشده است. ایستگاههای پمپاژ باید تعمیر شوند اما این کار نیز انجام نشده است و در زمان بارندگی، طبیعی است که شاهد آبگرفتگی شویم. عالیپور گفت: اگر شبکه فاضلاب اهواز سالم و بدون ایراد و ایستگاه پمپاژ شبکه فعال باشد، در بارشهای تا بیش از ۳۰ میلیمتر نیز شاهد آبگرفتگی به این شدت نخواهیم بود و حداکثر یک تا دو ساعت پس از بارندگیها معابر عمومی عاری از هرگونه آبگرفتگی خواهد بود. وی بیان کرد: طبق آماری که شرکت آبفا اهواز ارائه داده است، بالغ بر یکسوم شهر اهواز شبکه دفع فاضلاب ندارد و ایرادات فاضلاب در سطح شهر افزایش پیدا کرده است. همچنین بیش از یکسوم شبکه دفع فاضلاب اهواز فرسوده است. تا زمانی که اهواز یک شبکه مستقل دفع آبهای سطحی نداشته باشد، همچنان دچار آبگرفتگی خواهد بود. ایجاد شبکه مستقل دفع آبهای سطحی نیز نیازمند اعتبارات زیادی است.
باگذشت چندین سال از حل نشدن مشکل شبکه فاضلاب شهری به نظر میرسد آبگرفتگی معابر و جمع شدن گسترده آب در خیابانهای شهر پس از باران تبدیل به امری عادی برای مسئولان مربوطه شده است این در حالی است که جمع شدن آب تا کنار منازل شهروندان رسیده و رفتوآمد آنها را با مشکل مواجه کرده است؛ در بعضی مناطق نیز مخصوصاً پایینشهر با ورود آب فاضلاب به داخل منازل شهروندان سبب کثیف شدن فضای داخل خانه شده است.