روز گذشته و همزمان با اعلام فعال شدن مکانیسم ماشه ازسوی ایالات متحده آمریکا علیه ایران،بازارهای مالی از جمله بورس دچار نوسان شدند.
بازار سرمایه که در هفته گذشته پس از روند نزولی یککاهه اندکی رونق گرفته بود، مجددا کاهشی شد و در نهایت با کاهش ۴۷ هزار واحدی به کار خود دردومین روز کاری هفته پایان داد.بازار سرمایه در نیمه امسال با وجود ریزشی که در شهریور ماه داشت، اما همچنان یکی از پربازدهترین بازارها بهشمار میرود. کارشناسان خبر تحریمهای جدید که اکنون از سوی سازمان ملل متحد نیز بر ایران اعمال خواهد شد،به علاوه بیاعتمادی اخیر مردم به بورس، دلیل اصلی ریزش بازار در روز یکشنبه عنوان می کنند. این ریزش در حالی اتفاق افتاد که طبق اعلام دولت، روز گذشته آخرین مهلت پذیرهنویسی صنودوق دارا دوم بورس برای رینگ محصولات پالایشی هم بود.
بر همین اساس بود که رئیسجمهور در ابتدای سال ۹۹ عنوان کرد همهچیز را به بورس بسپارید، زیرا بازار سرمایه شفاف و فاقد رانت است. در نتیجه شاهد افزایش تعداد کد بورسی تا حدود ۵۰ میلیون بودیم و مردم نیز اعتماد کرده و سرمایه خود را وارد بازارهای مالی کشور کردند؛ تا جایی که شاخص کل بورس از حدود ۵۰۰ هزار واحد در ابتدای سال به یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد افزایش یافته است. این در شرایطی است که برخی از کارشناسان انتقاد داشتند که دولت بورس را به صورت دستوری بالا برده و در باغ سبز به مردم نشان داده است.
اما چند هفتهای است بورس تهران که شاخصکل ۲ میلیون واحد را به خود دیده بود، تقریبا در اغلب روزهای هفته قرمزپوش بوده و ریزش پیدا میکند. به نظر میرسد اکنون که بازار سهام نیاز به حمایت از طرف دولت و نهادهای حقوقی دارد، هیچ عمل مثبتی صورت نمیگیرد و این موضوع باعث شده روزهای سبز بورس دوباره بازنگردد.
نهادهای حقوقی که عمدتا دولتی هستند، سهامهای خود را در سقف به مردم فروختهاند، بنابراین اکنون زمان آن فرا رسیده که از بازار حمایت کرده و صف فروش سهامها را جمع کنند تا رمقی دوباره به بازار سرمایه برگردد؛ نه اینکه این نهادها دوباره منتظر باشند و ارزش سهامها کاهش پیدا کند تا در کمترین قیمت ممکن خریداری کنند.
در این میان، ارکان اقتصادی دولت باید در نظر داشته باشند افت شاخص بورس به کمتر از یک و نیم میلیون واحد، تبعات جبرانناپذیری برای اقتصاد کشور در پی خواهد داشت؛ از جمله این تبعات میتوان به سیل نقدینگی در بازارهای ثانویه اشاره کرد.ریزش بازار سرمایه، نقدینگی را از یک بازار مولد به یک بازار مخرب هدایت میکند. به جای آنکه نقدینگی وارد بازار سرمایه شده و تامین سرمایه شرکتهای مولد را برعهده گیرد، وارد بازارهای سوداگری مثل خودرو، طلا و دلار شده است. با ریزش بازار سرمایه، افزایش شدید قیمت در خودرو، طلا و دلار را شاهدیم و بهتبع، افزایش قیمت در این موارد میتواند گرانی در کالاهای اساسی را موجب شود. دولت و نهادهای حقوقی باید با در نظرگیری سرانجام داستان ریزش بورس، شرایط را تغییر دهند.
* عضو اتاق بازرگانی تهران