حسین راغفر در گفتگو با ایلنا درباره اظهارات رئیس مجلس درباره عدم اثرگذاری تحریمها بر ایران و لزوم برگشت بایدن به برجام اظهار داشت: همه مردم دیگر به موضعگیریهای سیاسی مسئولان کشور آشنا هستند. گویی با این نوع انتقاد از وضعیت موجود خودشان را از اقداماتی که انجام دادند مبرا میکنند و گویی آنها جزئی از این تصمیمگیریها نبودند.وی با بیان اینکه مشکل اصلی کشور ما مسائل داخلی است، ادامه داد: مسائل و فشارهای خارجی از جمله تحریم زمانی اثربخشتر میشود که ناتوانی ما در حل مسائل اقتصادی و اجتماعی برجسته میشود، در آن زمان تحریمها اثربخشی بیشتر از خود نشان میدهند.
وی با اشاره به عملکرد مجلس یازدهم اظهار داشت: در همین چند وقتی که مجلس جدید شروع به کار کرده شاهد افزایش صادرات مواد خام، انتقال یارانههای گسترده به گروههای نخبه بر اقتصاد کشور بودیم که همین مجلس در مورد تمام این موضوعات تصمیمگیری کرده است.وی با بیان اینکه بسیاری از تصمیمات اتخاذ شده با امضای سران سه قوه صورت میگیرد، گفت: بنابراین هر سه قوه در اتخاذ تصمیمات مسئولیت مشترک دارند البته تمام اینها از ضعفهای اساسی که در دولت وجود دارد، کم نمیکند اما به این معنی هم نیست که نمیتوان مسئولیتهای مجلس در این رابطه را نادیده گرفت.این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه رفتار مجلس یازدهم حکایت از ناپختگی برنامههای آنها دارد، بیان داشت: در تصمیمات اقتصادی شاهد ناپختگی برنامههای مجلس و شتابزدگی مجلس در این اقدامات نمایشی هستیم که یکی از آنها موضوع یارانه کالاهای اساسی بود که شورای نگهبان آن را رد کرد. این اقدامات از مجلس پخته و آگاه نسبت به مسائل کشور و ارائه پیشنهادهای عملی و امکانپذیر بسیار دور و این اقدامات بیشتر به دلیل نزدیک شدن به انتخابات است که گروههای مختلف خود را برای انتخابات آماده میکنند و سعی دارند افکار عمومی را به نفع خود جذب کنند.
وی تاکید کرد: تمام این اقدامات نشان میدهد که مجلس به برداشت مردم از آنچه که در نظام تصمیمگیری میگذرد بسیار غافل هستند و مردم هم امروز کمترین توجه را به محافل تصمیمگیریهای کشور مثل مجلس و دولت دارند یعنی تا حدود زیادی از اثربخشی این سیاستها ناامید شدند. این شعارها فقط هزینههای اجتماعی را افزایش میدهد و به رسیدن به یک راهحل کمک نمیکند.راغفر با بیان اینکه ۸ سال از عمر دولت گذشت و در مدت باقی مانده هم امیدی به حل مسائل وجود ندارد، گفت: در خوشبینانهترین حالت، مردم به دولت آینده امید بستهاند که آن دولت هم با مشکلات به ارث رسیده از دو دولت گذشته مواجه خواهد بود.
دو اتفاقی که باعث افزایش دوباره قیمت ارز شد
آینده قیمت دلار
گروه اقتصادی: در حالی که پیش بینیها حاکی از آن بود که با انتخاب جو بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا دلار با کاهش قیمت روبه رو خواهد شد، اما بعد از نوسانی که ارز کرد، این روزها دلار در محدوده بین ۲۶ تا ۲۷ هزار تومان در حال رنج زنی است.
یک کارشناس اقتصادی در زمینه بازار ارز به فرارو گفت: انتخابات آمریکا تاثیر روانی بسیار زیادی بر روی بازار ارز داشت، به طوری که دو سه هفته مانده به برگزاری این انتخابات، بازار به دلیل اینکه شانس ترامپ را برای انتخاب شدن بیشتر میدانست، قیمتها شروع به افزایش کرد و تا محدوده ۳۲ هزار تومان نیز افزایش پیدا کرد.
وحید شقاقیشهری ادامه داد: اما بعد از آن با توجه به اینکه در شمارش آرا جو بایدن از دونالد ترامپ پش افتاد، ارز به این مسئله عکس العمل نشان داد و با کاهش نرخ تا سطح ۲۳ تا ۲۳ هزار تومان روبرو شد، این در حالی است که طی چند روز اخیر شاهد هستیم، بنا به دلایلی دوباره دلار با افزایش چشمگیری روبرو بوده و تا ۲۸ هزار تومان نیز رسیده است که این موضوع با توجه به دلایلی رخ داده است، اول اینکه هنوز نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به طور قطعی مشخص نشده و با توجه به شکایتی که ترامپ در چندین ایالت انجام داده است، تا زمانی که نتایج این شکایتها به طور رسمی مشخص نشود، ریسک انتخابات در بازار ارز وجود خواهد داشت.این اقتصاددان اظهار داشت: دوم هم اینکه، زمانی که بازار با کاهش قیمت روبه رو میشود و به اصطلاح بار روانی آن در حال تخلیه شدن است، اگر بانک مرکزی با تزریق ارز به بازار، مدیریت خود را اعمال نکند، برگشت دوباره قیمتها وجود دارد، که همین اتفاق افتاد، به بیان دیگر بانک مرکزی زمانی که دلار به قیمت ۲۲ هزار تومان رسید، تمام دلارهای خانگی که روانه بازار شد بود را از مردم خرید و توانست منابع ارزی خوبی برای خود جمع آوری کند، اما هیچ گونه ارزی بعد از آن در بازار عرضه نکرد، همین عامل باعث شد که دوباره قیمتها بالا برود.از سوی دیگر زمانی که بازار در دوراهی ادامه کاهش و یا افزایش دوباره قرار گرفت، همان طور که عرض کردم نیاز بود که بانک مرکزی مداخله کند، که مبادرت به این کار نکرد و ارز به بازار ترزریق نشد، تا اینکه دوباره قیمت دلار به حدود ۲۷، ۲۸ هزار تومان افزایش پیدا کند، به اعتقاد بنده سیاست بانک مرکزی بر این قرار است که ریسک حضور در بازار ارز را بالا ببرد، با این نوساناتی که در بازار طی یک هفته اخیر تجربه کرده است.
سید حمید حسینی کارشناس مسائل ارزی در گفتوگو با فرارو با اشاره به اینکه با انتخاب جو بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا این انتظار وجود داشت که دلار تا سطح ۲۲ هزار تومان کاهش پیدا کند، گفت: در همان روزی که خبر پیروزی بایدن اعلام شد، دلار تا این قیمت نیز کاهش پیدا کرد، اما متاسفانه اتفاقاتی افتاد که موجب شد دلار دیگر با کاهش بیشتر روبرو نشود. در این زمینه اتفاق اولی که رخ داد این بود که پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد که تا بهمن ماه که ترامپ سر کار است، هر هفته تحریمهای جدیدی علیه ایران وضع خواهد شد.وی افرود: اتفاق دوم نیز این بود که در هفته گذشته مدام عدهای بر روی مسئله تقلبی که ترامپ تکرار میکرد، تاکید کردند و مدعی بودند که کار تمام نشده است، این دو اتفاق باعث شد که شوک مثبتی که از پیروزی بایدن ایجاد شده بود، از بین برود، این در حالی است که بالاخره دلالان در بازار نیز بیکار نبودند و آنها نیز با قیمتها بازی کردند، در این رابطه معاملات فردایی که سعی در افزایش قیمتها دارد، نیز مزید بر علت شد تا نرخ دلار دوباره به سطح ۲۷ هزار تومان نیز برسد.
حسینی اظهار داشت: همچنین به نظر میرسد بانک مرکزی نیز نمیخواهد در شرایط حاضر فعلا دلار از مرز ۲۶، ۲۷ هزار تومان پایینتر بیاید، به دلایل مختلف، اما نکته مهمی که وجود دارد این است که روند دلار نزولی خواهد بود و میتواند حتی دوباره به کانال ۲۲ هزار تومان برسد، اما این موضوع نیز نیاز به محرکهایی از جمله بازگشت آمریکا به برجام دارد.وی با تاکید بر اینکه به نظر میرسد تا روز اول بهمن ماه که بایدن به صورت رسمی قدرت را به دست بگیرد، دلار سیر نزولی را طی خواهد کرد، بیان داشت: هرچند که پیش بینی در حال حاضر بسیار سخت است، زیرا که ارز در اقتصاد ایران از مسائل مختلفی تاثیر میپذیرد و در صورتی که هریک از متغیرها دچار تغییر شوند، دلار نیز میتواند با تکانههای قیمتی همراه باشد، اما همانطور که عرض کردم میتوان متصور بود که دلار به صورت تدریجی به صورت خزنده روندی کاهنده را دنبال کند.
آزادسازی منابع ارزی
وی اضافه کرد: اما باید این احتمال را نیز درنظر گرفت که ممکن است در این بین اتفاق غیر منتظرهای نیز رخ دهد، که باعث ایجاد شوک به بازار دلار شد، بنابراین این مسئله را نیز باید در نظرگرفت، از سوی دیگر این روزها تقاضا در بازار ارز نیز افزایش یافته، با توجه به مصوبه دولت در مورد ترخیص کالاها با استفاده از ارز متقاضی طبیعتا این مسئله باعث رشد تقاضا شده، در چنین شرایطی نیز قیمتها گارد صعودی به خود میگیرد، بنابراین برای کاهش بیشتر نرخ دلار باید صبر کرد تا تقاضای واردکنندگان نیز کمتر شود تا از این طریق فشار کمتری به بازار وارد شود.
حسینی با اشاره به اینکه آزادسازی منابع ارزی ایران در کشورهای مختلف میتواند قیمت ارز را بسیار تعدیل کند، یادآور شد: در مجموع ایران حدود ۲۰ میلیارد دلار دارایی ارزی بلوکه شده در کره جنوبی، هند، عراق، امارات و عمان دارد، تازه این پول به غیر منابعی است که در چین فریز شده، قدر مسلم اگر این دلارها به کشور وارد شود، میتواند به تمامی نیازهای ارزی پاسخ دهد و قیمت ارز با کاهش چشمگیری همراه خواهد شد.وی با تاکید بر اینکه اگر آمریکا به برجام بازگردد و تحریمها نیز برداشته شود، اوضاع میتواند به سمت عادی شدن حرکت کند، گفت: اگر بتوانیم صادرات خود را دوباره به کشورهای مختلف به روال سابق برگردانیم و نفت خود را به فروش برسانیم، درآمد ارزی کشور با افزایش روبرو خواهد، این در حالی است که عدهای میگویند، اگر به FATF ملحق نشویم، نمیتوانیم با کشورهای دیگر تجارت کنم، اما در دوره برجام نیز عضو این پیمان نبودیم، اما میتوانستیم اقدامات تجاری خود را انجام دهیم در آن زمان نیز تحریمهای بانکی سرجایش بود.وی افزود: در آن مقطع وقتی که آمریکا دید نمیتواند شرکتهای خود را به ایران گسیل کند و این فرصت نصیب آنها نمیشود، در رفع تحریمهای بانکی بسیار کارشکنی کرد و آن موقع نیز تقریبا بسیاری از بانکهای کشورهای مختلف با ایران کار نمیکردند، الان نیز همین وضعیت حاکم است، مهمترین مسئله در حال حاضر رفع تحریمها است و پیوستن به FATF یک مسئله ثانویه است که میتواند در آینده نیز محقق شود.