دور اول تحریم‌ها ۶ ماه پیش پس از خروج دونالد‌ترامپ از توافق هستی آغاز شد اما دور دوم تحریم‌ها که شامل صنعت نفت، مبادلات بانکی، کشتیرانی، خدمات بیمه‌ای و بخش انرژی ایران می‌شود، از دیروز عملی شد. ایالات متحده اعلام کرده که هدف نهایی این تحریم‌ها رساندن صادرات نفت ایران به صفر است. دور اول تحریم‌هایی بود معامله دلار، ریال، طلا و فلزات گرانبها و همچنین صنعت خودرو و فروش هواپیما به ایران را هدف می‌گرفت. مهمترین بخش هایی که در این دور از تحریم‌ها مورد هدف قرار گرفتند، صنعت نفت، مبادلات بانکی، کشتیرانی، خدمات بیمه‌ای و بخش انرژی ایران می‌شود.
در همین حال وزیر خارجه آمریکا در نشستی خبری تاکید کرد که ناقضان تحریم‌های تهران به شدت مجازات خواهند شد. مایک پمپئو گفت: از زمانی که دونالد‌ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا از توافق خارج شد، دولت استراتژی جدیدی را اتخاذ کرد. هدف ما این است که ایران به منبع مالی دست نداشته باشد تا وضعیت خاورمیانه و جهان را به هم بریزد. وی ادامه داد: ما امیدواریم که یک توافق با ایران ممکن باشد ولی این امر مشروط به این است که ایران شروط ۱۲ گانه ما را بپذیرد. بعد از روی کار آمدن‌ترامپ ۱۹ دور تحریم علیه ایران اجرا کردیم ولی تحریم‌های امروز شتاب بیشتری به سقوط فعالیتهای اقتصادی ایران می‌دهد. پمپئو افزود: اگر کشوری به تحریم‌های ما اهمیت ندهد، ایالات متحده آن را تنبیه کرده و ممکن است خود این شرکت تحریم شود. بیش از ۱۲ کشور که مشتری نفت ایران بودند، دیگر به این تبادل ادامه نخواهند داد. تصمیم گرفتیم بر اساس شرایط خاص برخی کشورها، معافیت‌هایی را به اين کشورها بدهیم از جمله کره‌جنوبی،ترکیه و تایوان. دو کشور از این هشت کشور کاملا به تبادل نفتی با ایران پایان دادند. ایران باید موضع خودرا ۱۸۰ درجه تغییر دهد و مثل یک کشور عادی رفتار کند. ما امروز تمام تحریم‌هایی را که بر اساس برجام لغو شده بود برمی‌گردانیم. امروز صد در صد درآمدهای نفتی ایران در بانک‌های خارجی مسدود می‌شود که فقط می‌تواند از آن در اهداف بشردوستانه استفاده کند. وی گفت: اطمینان می‌دهم تا زمانی که دولت‌ترامپ بر سر کار است، ایران نمی‌تواند به فعالیت نظامی هسته‌ای خود ادامه دهد.
وی همچنین در پاسخ به سئوال خبرنگار الجزیره مبنی بر اینکه شما ایران را متهم به بی‌ثباتی در خاورمیانه می‌کنید در حالی‌که عربستان با اقدامات خود باعث بی ثباتی در خاور میانه شده و چه تفاوتی بین این دو کشور وجود دارد که شما علیه تهران تحریم وضع کرده‌اید ولی در مورد ریاض چنین تصمیمی را نگرفته‌اید؟ با بیان اینکه اجازه بدهید که من به شما بگویم چه تفاوتی وجود دارد یادآور شد که ایران اسرائیل را تهدید به نابودی می‌کند و ایران باعث ادامه جنگ در یمن شده و به شیعیان نظامی در عراق که باعث بی ثباتی در این کشور هستند کمک می‌کند. ایران باعث بی ثباتی در سوریه شده است. فرق ایران و عربستان بسیار زیاد است. از وقتی که دولت‌ترامپ روی کار آمده عربستان در راستای مبارزه با‌تروریسم تلاش بسیار کرده و این ایران است که نیروی اصلی بی ثبات کردن در خاورمیانه است.
وزیر خارجه آمریکا افزود: ایران نیروی اصلی بی‌ثبات کردن خاورمیانه است. پمپئو در پاسخ به پرسشی درباره اینکه معافیت‌ها دقیقا شامل چه مواردی است، گفت که نیروگاه بوشهر از جمله موارد استثناها خواهد بود. آنچه ما گفتیم بسیار محدود و موقت خواهد بود. فعالیتهای ایران باید شفاف‌تر شود. وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه ایران در عراق بسیار قدرتمند است و واکنش آمریکا به تاثیر ایران بر نفوذ متحدان واشنگتن چیست، گفت: بر همین اساس است که می‌گوییم برجام مانع فعالیتهای ایران نشده است و به همین خاطر است که روی فعالیتهای مالی ایران متمرکز می‌شویم. وزارت خزانه‌داری تاثیرگذارترین تحریم‌ها را وضع کرده است که قوی‌ترین فشارهای اقتصادی آمریکا علیه ایران را بازتاب می‌دهد. وی در پاسخ به سئوالی درباره استفاده‌ترامپ از پوستر فیلم بازی تاج و تخت برای اعلام دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران و انتقاداتی که به این حرکت رئیس‌جمهور ایالات متحده وارد شده بود، اظهار داشت: از زمانی که‌ترامپ در کمپین انتخاباتی بود رویه ما یکسان بود. خیلی‌ها درباره این سریال صحبت کردند و به‌ترامپ انتقاد کردند اما کسی واکنش قاسم سلیمانی را ندید، او کسی است که خون آمریکایی‌ها روی دستش است. کارهای حکومت ایران مربوط به حرفای لوس نیست خیلی جدی است ما معتقدیم ایران جان شهروندان آمریکایی را در خطر قرار می‌دهد. وزیر امورخارجه آمریکا با تاکید بر اینکه با اجرای تحریم‌ها علیه تهران اروپایی‌ها نمی‌توانند هم با ایران و هم با آمریکا تجارت کنند، گفت: فکر نمی‌کند جمهوری اسلامی برنامه هسته‌ای خود را از سر بگیرد.
مایک پمپئو، در پاسخ به سئوالی درباره موضع اروپایی‌ها برای ادامه تجارت با ایران پس از اجرای تحریم‌ها علیه این کشور گفت: همانطور که رئیس‌جمهور‌ترامپ در ماه مه هنگام خروج خود را از توافق هسته‌ای اعلام کرد، شرکت‌های اروپایی اجازه نخواهند داشت هم با آمریکا و هم با ایران تجارت کنند. پمپئو در ادامه گفت: تاکنون نیز شرکت‌های اروپایی متعددی از ایران خارج شده‌اند. صدها بازرگان ایران را‌ترک کرده‌اند. تمام جهان می‌داند که تحریم‌ها واقعی‌اند و از این جهت مهم هستند که این فرصت را برای مردم ایران فراهم می‌کنند که در کشورشان تغییراتی که می‌خواهند را ایجاد کنند و مانع از این شوند که ایران پول و ثروت مورد نیازشان را برای‌ترور در سراسر جهان هزینه کند. وی در پاسخ به این سئوال که این تحریم‌ها شرکت‌ها را هدف قرار می‌دهد و دولت‌ها مجازات نخواهند شد، بیان کرد: بله، این تحریم‌ها علیه کسانی خواهد بود که‌تراکنش‌های قابل تحریم انجام می‌دهند. وزارت خزانه‌داری تحریم‌های خودش را دارد و وزارت امورخارجه نیز تحریم‌های خود را که تمامی‌شان روز دوشنبه بازگشتند. آنها سخت‌ترین تحریم‌هایی هستند که تاکنون جمهوری اسلامی با آن مواجه بوده است.
وی در پاسخ به این سئوال که آیا با بازگشت تحریم‌ها ایران برنامه هسته‌ای‌اش را از سر خواهد گرفت، گفت: ما اطمینان داریم که ایرانی‌ها چنین تصمیمی نخواهند گرفت. هدف از این تحریم‌ها کوتاه کردن دست بزرگترین حامی‌تروریسم در جهان است؛ رژیمی که در یکی دو هفته اخیر عملیات‌ترور در قلب اروپا را رهبری کرده است. پیش از آغاز این تحریم‌ها توانسته‌ایم صادرات نفت ایران را تا یک میلیون بشکه در روز کاهش دهیم که اطمینان داریم بیش از این نیز پایین خواهد آمد. به خاطر فشارهای آمریکا بیش از ۲۰ کشور تاکنون خرید نفت از ایران را متوقف کرده‌اند و این باعث کاهش صادرات نفتی ایران به میزان بیش از یک میلیون بشکه در روز شده است. وزیر خارجه آمریکا تأکید کرد که ایران به خاطر تحریم‌های جدید دو و نیم میلیارد دلار از درآمد نفتی خود را از دست داده است. او بار دیگر خبر داد که چین، هند، و ژاپن فعلاً از تحریم نفتی علیه ایران معافیت گرفته‌اند.
پومپئو افزود که تحریم‌ها به افول سریع فعالیتهای اقتصادی بین‌المللی ایران شتاب بیشتری خواهد بخشید. همچنین وزیر خزانه‌داری آمریکا در این نشست خبری گفت: بیش از ۵۰ بانک ایرانی و شرکت زیر مجموعه آنها هدف تحریم قرار می‌گیرند. در چارچوب ۴۰۰ مورد در حوزه انرژی و هواپیمایی و کشتیرانی در این تحریم‌ها هستند. ۲۶۰ نفر هم در فهرست ما تحریم می‌شوند. استیون منوچین تاکید کرد که تحریم‌های اخیر بخشی از تلاش بی‌سابقه آمریکا است که عیه بزرگترین حامی‌تروریسم انجام می‌شود، و گفت: در این راستا بیش از ۷۰۰ فرد و گروه مرتبط با ایران را تحریم کردیم صدها فرد و گروه دیگر را قبلا تحریم کرده بدیم دوباره مورد تحریم قرار دادیم. وی با اشاره به اینکه این تحریم‌ها حوزه نفت، بانکداری و سوخت را هدف قرار می‌دهد، گفت: در این راستا بیش از ۵۰ بانک ایرانی و شرکت زیر مجموعه آنها هدف تحریم قرار می‌گیرند. در چارچوب ۴۰۰ مورد در حوزه انرژی و هواپیمایی و کشتیرانی در این تحریم‌ها هستند. ۲۶۰ نفر هم در فهرست ما تحریم می‌شوند. منوچین در پاسخ به این سئوال که آیا قادر است برخی معافیت‌ها شامل کشورهای اروپایی هم شود، گفت: فکر نمی‌کنم، ما هرگز نگفتیم اروپا از تحریم‌ها معاف خواهد شد، گفتیم انتظار داریم کشورهای اروپایی به تحریم‌ها احترام بگذارند ولی داد و ستد بشردوستانه می‌توانند با ایران داشته باشند باید این هدف را برآورده کنند. وی گفت: نمی‌خواهیم به مردم ایران ضرر برسد اما در عین حال هم نمی‌خواهیم در قالب فعالیت بشردوستانه کار‌تروریستی انجام شود کشورهای اروپایی بیش از این سه کشور هستند و اغلب تصمیم گرفتند با ایران داد و ستد نکنند. وزیر خزانه‌داری آمریکا افزود: ما می‌خواهیم برای سران ایران روشن کنیم تا زمانی که رفتار خود را تغییر ندهند، تحت فشارهای شدید می‌مانند. ما با دقت فراوان فعالیتهای ایران را زیر نظر داریم و اگر بخواهند تحریم‌های ایران را دور بزنند، آنها را تحریم می‌کنیم. تحریم‌های جدید ایران را مجبور به امضای توافق هسته‌ای جدید خواهد کرد. استیون منوچین گفت: هدف از تحریم‌های جدید واشنگتن تغییر رفتار ایران است و ما به دنبال به صفر رساندن صادرات نفت ایران در آینده نزدیک هستیم.
دهها بانک ایرانی در فهرست تحریم
نام دهها بانک که شامل تقریبا تمام بانک‌های فعال درایران می‌شود، در فهرست وزارت خزانه‌داری آمریکا دیده می‌شود. بانک‌های ملی، سپه، تجارت، ملت و کشاورزی از جمله بانک‌های تحریم‌شده هستند. در فهرستی وزارت خزانه‌داری آمریکا از تحریم‌های ایران منتشر کرده نام هواپیمایی جمهوری اسلامی (ایران ایر) هم به چشم می‌خورد. دهها هواپیمای ایران ایر با مشخصات جزیی از جمله شماره سریال هم در فهرست تحریم‌ها دیده می‌شود. این هواپیماها قادر به سوخت گیری در کشورهای دیگر جهان نیستند. به گفته مایک پومپئو دور جدید تحریم‌ها شامل ۵۰ بانک ایرانی و شرکت‌های تابعه، و در بخش کشتیرانی و انرژی شامل بیش از ۲۰۰ نفر و کشتی می‌شود.
بزرگترین کلاه به خاطر برجام سر آمریکا رفت
وزیر امور خارجه با بیان این که آمریکا می‌خواست فروش نفت ایران را به صفر برساند، گفت: آمریکایی‌ها مجبور شدند از ادعاهایشان عقب نشینی کنند.
محمد جواد ظریف که برای پاسخ به سئوالات حسینعلی حاجی‌دلیگانی و جمعی دیگری از نمایندگان درباره ردیابی اموال بابک زنجانی در خارج از کشور، امضای اسنادی بعد از برجام و این که چرا در مذاکرات، زور ایران به آمریکایی‌ها نرسیده است؟ به مجلس آمده بود، اظهار کرد: سئوال اول در مورد حمایت وزارت خارجه از تلاش‌های جمهوری اسلامی برای استرداد اموال بابک زنجانی به کشور بود که در این موضوع نقش وزارت خارجه نقش حمایتی است ما موظفیم اقدامات دستگاه قضایی را پیگیری کنیم و درخواست‌هایی که دستگاههای مختلف برای تخلفات صورت گرفته داشتند را دنبال کنیم که وزارت خارجه این کار را انجام داده و درخواستی نبوده که پیگیری نکرده باشد. وی افزود: برای این که دهها ملاقات تنظیم شده اما برای این که اقدامی از سوی وزارت خارجه انجام شود یا باید حکمی باشد یا معاضدت قضایی با آن کشور داشته باشیم یا دادخواست و شرایطی باشد که وزارت خارجه آن را دنبال کند. اما چنین چیزی نبوده است. ما گزارش پیگیری‌های وزارت خارجه را ارائه می‌کنیم وزارت خارجه در این موارد مسئول پیگیری و تسهیل انجام کار است اما اقدام باید توسط دستگاه قضایی ذیربط انجام شود. وزیر امور خارجه در ادامه درباره‌ی سئوال دیگر نمایندگان گفت: در مورد امضای اسنادی بعد از برجام هر سندی که امضا شده در معرض دید عموم قرار گرفته و در سایت ما، اروپایی‌ها و محافل خبری منتشر شده است. ظریف افزود: مگر به‌ترامپ گوش ندادید. آنجایی که‌ترامپ می‌گوید ۷تریلیون دلار در منطقه خرج کردیم و شکست خوردیم در جای دیگر می‌گوید ظریف سر کری را کلاه گذاشت. چرا افتخارات ملت را به ننگ و ذلت تبدیل می‌کنید؟ ملت ما ملت بزرگی است. همانطور که به‌ترامپ استناد می‌کنید، به آن حرفش استناد کنید که می‌گوید بزرگترین کلاه بخاطر برجام سر آمریکا رفت، چرا یک حرفش را می‌پذیرید یکی را نمی‌پذیرید؟