خوزستان به عنوان یکی از پایینترین استانهای کشور در ارتفاع نسبت به سطح دریا و شیب دار بودن آب نسبت به موقعیت جغرافیایی، مصب رودخانههای کشور و سیلاب امسال بود. همین امر موجب شد، سیلاب به سرعت خود را به پشت سدهای خوزستان برساند و با بحرانی کردن شرایط، مسئولان را وادار به تخلیه حجم عظیم آب پشت سدها به ویژه دز و کرخه کرد تا به اینترتیب، تمامی روستاها و شهرهای پایین دست این سدها، زیر آب بروند.
بسیاری از روستاها، زمینهای کشاورزی و برخی شهرهای خوزستان تحت تاثیر این سیلاب قرار گرفتند و کلانشهر اهواز نیز با ارتفاع ۱۰ متری نسبت به سطح دریا، شاهد طغیان رودخانه کارونی بود که این شهر را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم میکند.
متاسفانه سیلاب خسارتهای بسیار زیادی به زمینهای کشاورزی تحت کشت که آماده برداشت بودند، منازل و زیرساختهای خوزستان وارد کرد و مردم بسیاری تمام زندگی خود را از دست دادند. اکنون پس از فروکش کردن نسبی سیل، مهمترین دغدغه مردم و خواسته آنها از مسئولان، بررسی علل پیشآمد این سیلاب و آسیب شناسی دلایل تخریبی آن است.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان گفت: از ابتدای فروردین تا امروز طبق آخرین برآوردها ۱۲ هزار میلیارد تومان به استان خوزستان خسارت وارد شده است. کیامرث حاجی زاده در نخستین جلسه بازسازی و نوسازی مناطق سیل زده استان گفت: پنج کمیته زیر مجموعه قرارگاه شامل کمیتههای بازسازی و نوسازی، نظارت و بازرسی، تبلیغات و فرهنگی، بهداشت و ارزیابی خسارتها تشکیل شده است که در حال فعالیت و برآورد خسارات ناشی از سیلاب هستند.
برکات سیل
استاندار خوزستان گفت: فارغ از اینکه سیلاب اخیر در خوزستان خساراتی به همراه داشته اما برکات و نعمتهای زیادی را نیز برای این استان به همراه داشته است که نباید از آنها غافل ماند. غلامرضا شریعتی در نشستی با حضور رئیس شورای راهبری نهاد ریاست جمهوری در سالن جلسات استانداری خوزستان گفت: سیلاب اخیر باعث زنده شدن استان خوزستان شد زیرا در سالهای اخیر خشکسالی باعث به خطر افتادن حیات در این استان شده بود.
وی گفت: به لطف سیلاب اخیر اکنون ظرفیت زیادی از سدهای استان پر شده، تالابها آبگیری شدند و حتی خورهای این استان نیز سیراب گشته و تمامی کانونهای ریزگرد در این استان از سیلاب بهره مند شدند. یکی از کانونهای ریزگرد در استان خوزستان در منطقه شریفیه در جنوب شرقی اهواز به وسعت ۱۲۰ هزار هکتار قرار دارد که با سیلاب اخیر بیشتر این کانون مملو از آب شده که تا مدتها خطر ریزگردها در این منطقه بر طرف شد.
وی طول حوضه آبریز کرخه را ۱۴۵ کیلومتر و حوضه آبریز دز را ۶۵ کیلومتر بیان کرد و گفت: این سدها نعمتهای فراوانی برای استان به همراه داشتهاند که با توجه به ذخیره سیلابها امسال در بعد کشاورزی و تامین حقآبه کشاورزان مشکلی نخواهیم داشت. وی به وضعیت سیلاب در استان خوزستان پرداخت و تشریح کرد: البته سیلاب برخی مناطق استان را نیز تحت تاثیر قرار داده و خسارات قابل توجهی به آنها وارد کرده است اما با مدیریت صحیح اجازه ندادیم حتی یک نفر در جریان این سیلاب کشته شود. شریعتی گفت: در یک سال نرمال آبی در خوزستان همواره ۲۸ میلیارد متر مکعب آب در خوزستان وارد شده است اما از ابتدای مهر ماه سال گذشته تا کنون ۳۶ میلیارد متر مکعب آب وارد استان خوزستان شده است و پیشبینی میشود تا پایان سال آبی که مهر ماه امسال میباشد این میزان به بیش از ۵۰ میلیارد متر مکعب برسد. وی گفت: زیر ساختهای استان خوزستان برای پذیرش ۲۸ میلیارد متر مکعب روان آب پیشبینی شده است و طبیعی است که حجم بیش از این میزان روانآب میتواند مشکلاتی را برای استان به همراه داشته باشد. وی با اشاره به اینکه بیشترین خسارتهای سیل به خوزستان وارد شده است، گفت: برآوردها باید کارشناسانه و واقعی باشد و همه دستگاهها باید خسارتها را در سریعترین زمان پرداخت کنند.
معاون عمرانی استانداری خوزستان هم در این نشست گفت: تبعات پس از فروکش کردن سیلاب در روستاها، زمینهای کشاورزی و زیرساختها همچنان ادامه خواهد داشت و در هر حوزه تخصصی باید این مسائل بررسی شود و از خسارتهای بیشتر پیشگیری کنیم. فاضل عبیات افزود: دستگاههای مربوطه باید تحلیل و پیشبینیهای لازم را برای ادامه سیلاب انجام دهند، زیرا احتمالا سیلاب را در حوزه رودخانه کرخه مجدد شاهد خواهیم بود. وی با بیان اینکه در حال حاضر برآورد دقیقی از میزان خسارتهای سیل انجام نشده است ادامه داد: برآوردهایی که ما تخمین میزنیم باید براساس اتفاق نظر همه دستگاههای درگیر باشد و این اجماع باید ایجاد شود.
رئیس جهاد کشاورزی خوزستان هم در این جلسه گفت: سی و پنج هزار خانوار کشاورز استان از سیل متاثر شدند و حدود چهارهزار و چهارصد میلیارد تومان به کشاورزی استان خسارت وارد شده است. کیخسرو چنگلوایی عنوان کرد: تاکنون آب وارد شده به ۳۵ هزار هکتار از اراضی کشاورزی خوزستان را خالی کردهایم و در حال حاضر هشت هزار هکتار از اراضی با استفاده از پمپ در حال تخلیه هستند. وی تصریح کرد: برای پرداخت خسارتهای بلاعوض مستقیم به کشاورزان آسیب دیده، حداقل یکهزار میلیارد تومان نیاز است و لازم است امسال هیچ محدودیتی برای کشت نداشته باشیم، چرا که خیلی از این اراضی که زیر آب هستند را میتوان به کاشت برنج اختصاص داد.
معاون پژوهشی، برنامهریزی و نیروی انسانی اداره کل آموزش و پرورش خوزستان هم در این نشست گفت: ۱۴ منطقه آموزش و پرورش خوزستان با جمعیت ۷۳۰ هزار دانشآموز تحت تاثیر سیلاب قرار گرقتند. حرج چلداوی ادامه داد: ۷۵ هزار نفر از این دانشآموزان باید امتحانات پایه ۱۲ را بدهند یا در کنکور شرکت کنند که در این مناطق به مدارس خسارتهايي وارد شده است.