قضیه حذف صفر از این قرار است که تومان میخواهد به واحد پول رسمی تبدیل شود، البته نه آن تومانی که الان داریم، بلکه هر ۱۰ هزار ریال فعلی معادل هزار تومان فعلی، به یک تومان جدید تبدیل خواهد شد. به بیان ساده هر دلار ۱۲ تومان میشود، از طرفی قرار نیست ریال به کلی حذف شود. ریال جدید میخواهد همچنان به عنوان واحد پول خرد در کنار تومان بماند. به نظر میرسد عقبه مجلس نیز با این تصمیم دولت همراهی خواهند کرد و بعد از مدتها انتظار تومان به عنوان واحد پولی ملی ایرانیان تعیین خواهد شد، اما نکته مهم در اجرای این تصمیم، تنها به حذف صفر مربوط نمیشود، بلکه دولت باید با یک برنامهریزی درست اقداماتی را در دستور کار خود قرار دهد که به کنترل تورم منجر شود.
درپی تصویب لایحه حذف چهار صفر از پول ملی، یک کارشناس بازار سرمایه ضمن اعلام اینکه این اقدام تاثیری در بورس ندارد، گفت: اکنون زمان این اقدام نیست و حذف صفر از پول ملی به عنوان آخرین مرحلهترمیم اقتصادی باید انجام شود و اکنون مسئولان باید به جای حذف صفر نسبت به کاهش قیمتها اقدام کنند.
آلبرت بغزیان در پاسخ به اینکه حذف چهار صفر از پول ملی چه تاثیری بر بازارهای مالی میگذارد، اظهار کرد: حذف چهار صفر از پول ملی هیچ تاثیر بلند مدت یا میان مدتی در بازارهای مالی از جمله بازار سرمایه ندارد. وی ادامه داد: شاید حذف چهار صفر از پول ملی در کوتاه مدت در همه بازارها تاثیر روانی داشته باشد، چراکه امکان دارد مردم از بابت اینکه این اقدام چه تاثیری بر شرایط خواهد داشت، نگرانی یا ابهام داشته باشند. با توجه به قولهایی که موافقان این طرح دادهاند امکان دارد مردم فکر کنند که کالاها ارزانتر خواهد شد، اما مردم بعد از اجرایی شدن این طرح خواهند فهمید که هیچ تاثیری در اقتصاد و بورس ندارد و اتفاق خاصی نمیافتد. بغزیان با اشاره به تجربه دیگر کشورها گفت: کشورهایی که صفرهای پول ملی را حذف کردهاند کشورهای محدودی هستند که در زمان این اقدام ابرتورم داشتند، نه تورم ۳۰ - ۴۰ درصدی که ایران دارد. کاهش ارزش پول ملی آن کشورها خیلی شدیدتر از ما بود. برای آنها با حذف شش صفر شرایطی به وجود آمد که با توجه به اقتصادشان، وضعیت معقولی بود. در کنار این موضوعات کشورهایی که اقدام به حذف صفرهای پول ملی کردهاند در مرحله اول، تورم را کنترل و تثبیت کردند و بعد از فراهم شدن بستر، به سمت تغییر واحد پولی رفتهاند. بغزیان ادامه داد: تصمیمی که برای اقتصاد کشور ما گرفته شده مانند خانهای است که هنوز گچکاری و لولهکشیاش به اتمام نرسیده و میخواهند کاغذ دیواری نصب کنند. باید تاکید کنم که حذف صفر از پول ملی باید آخرین مرحلهترمیم شرایط اقتصادی باشد. وی بیان کرد: این اقدام در بورس تاثیری نخواهد گذاشت مگر اینکه بعد از اجرای کاملِ طرح، بازار تحت شرایط روانی، شاهد رونقی آن هم کمتر از یک هفتهای شود و این موضوع اتفاق خاصی برای بورس نیست. احتمال هم دارد به دلیل ابهاماتی که در ذهن عامه مردم در این رابطه است یک رکود چند روزه در بازارها داشته باشیم.
بغزیان افزود: اکنون زمان مناسبی برای اجرای این طرح نیست، چراکه اقدامات اولیه مثل مهار تورم برای آن انجام نشده است. هنوز برخی از کالاها با دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد و با دلار ۱۲ هزار تومانی قیمتگذاری میشود. اگر جلوی این اختلاسها و دزدیها گرفته شود قیمت کالاها پایین میآید؛ بنابراین باید اول به این موضوعات رسیدگی کرد و بعد به دیگر مسایل از جمله حذف صفر از واحد پول ملی پرداخت. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: فرض کنید یک برنامه تلویزیونی پخش میشود که فیلم اصلی برنامه بیکیفیت است. اگر ما بهترین تلویزیونها را هم برای دیدن آن برنامه خریداری کنیم باز هم آن فیلم بی کیفیت پخش میشود، چون مشکل از نمایشگر نیست بلکه مشکل ریشهای و از خودِ فیلم است. بغزیان افزود: پس اولا برای تغییر واحد پول ملی زمان مناسبی نیست و موضوع دیگر اینکه من نیازی برای این اقدام احساس نمیکنم. اگر چهار صفر برداشته شود ذهن مردم بی علت درگیر میشود و احتمال دارد اشتباهاتی رخ دهد که به راحتی قابل جبران نباشد. مثلا در پرداختهای اینترنتی امکان دارد با توجه به پیش زمینه فکری قبلی که برای مردم وجود دارد اشتباهات بزرگی رخ دهد. در صورت اجرایی شدن این طرح باید برای این اشتباهات احتمالی راه چارهای جست، حتی همین الان برخی در پرداختها بین تومان و ریال اشتباه هایی صورت میگیرد و بعضیها یک صفر بیشتر یا کمتر میگذارند حالا اگر چهار صفر حذف شود و شخصی اشتباها چهار صفر اضافه بگذارد امکان دارد سوءاستفادههای جبران ناپذیری رخ دهد.
وی با اشاره به اینکه پیش از این هم بحث حذف صفر از پول ملی مطرح بود، افزود: ظاهرا بانک مرکزی فقط مکلف بوده که برای صفرها فکری کند بدون اینکه توجه داشته باشد که هنوز صنعت و کشاورزی و وضعیت ارز ما در شرایطی نیست که درگیر تغییر واحد پول شویم. تجربهای که کشورهای مشابه در این مورد داشتند متفاوت بود. مسئولان باید ببینند آنها که تجربه چنین اقدامی را داشتند چطور این راه را پیش بردهاند. باید دید که بانک مرکزی میخواهد کاری پایهای و بنیهدار انجام دهد یا از سیاست راه بنداز استفاده کند، البته من منتقد این موضوع نیستم ولی معتقدم که اکنون نه زمان این اقدام است و نه نیازی به این اقدام وجود دارد.
وی افزود: باید دقت کنیم این موضوع نه قیمتها را کاهش میدهد و نه اشتغال ایجاد میکند، همچنین برداشتن صفرهای پول ملی باعث به وجود آمدن ثبات قیمت و رونق اقتصادی نمیشود. اگر هم این موضوعات مقطعی و کوتاه مدت رخ دهد مربوط به مسائل روانی است. وی ادامه داد: ثبات نرخ ارز، افزایش اشتغال، افزایش سرمایه گذاری از لازمههای اقتصاد ماست که باید اول به آنها رسیدگی شود. ما کلی اطلاعات آماری داریم اگر برداشتن صفرهای پول ملی عملی شود وقتی یک محقق بخواهد برای تحقیقی آمار و ارقام را جمع کند با مشکلاتی مواجه میشود. در نتیجه تحقیقات اقتصادی با مشکل بر میخورد. آیا مرکز آمار، بانک مرکزی و دیگر ارگانها میتوانند که تمام آن آمارها را به واحد پول جدید تبدیل کنند و در آرشیو بگذارند؟ باید به جای این اقدام که مضرات خاص خود را دارد قیمت کالاها را کاهش دهند.
حقوقهای نجومی را حذف کنید
حاجی دلیگانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز گفت: دولت بایستی در توجه به بهبود معیشت مردم با کسی تعارف نداشته باشد. اکنون خواسته مردم حذف حقوقهای نجومی، امکانات مفصل دستگاههای دولتی و عدم مالیات سلبریتیهاست که بایستی با اصلاح ساختار بودجه این دغدغه رفع شود و حذف ۴ صفر از پول ملی در اولویت نیست. اما وقتی جرأت برخورد با نجومی بگیران و مالیات از سوداگران، سرمایه داران و سلبریتی های ورزشی و هنری را نداریم و بحث حذف ۴ صفر را مطرح می کنیم روش صحیحی نیست.