مهدی مطهرنیا درباره روند مذاکرات میان ایران و ۱+۴ در چارچوب برجام اظهار کرد: بارها تاکید کردهام در ادبیات گفتمانی ایالات متحده آمریکا مذاکره معطوف به گرفتن امتیازاتی است که ایران میخواهد. آمریکاییها مذاکره را بهترین ابزار و کم هزینهترین راه برای رسیدن به اهداف خود میدانند اما تلقی برخی در ایران از مذاکره، سازش با آمریکا محسوب میشود که به لحاظ ایدئولوژی معنای عقبنشینی و شکست دارد و تا وقتی این نگاه است مذاکره برد برد امکان پذیر نیست. وی ادامه داد: صحبت ترامپ در مدتی که روی کار آمده این است که اوباما نتوانست امتیازاتی که باید از ایران بگیرد از این رو برجام را به هم زد تا با مذاکره مجدد امتیازات مناسب با آنچه اهداف آمریکا میخواند را به دست آورد.این استاد دانشگاه درباره آینده مذاکره میان ایران و کشورهای ۱+۴ به علاوه آمریکا اظهار کرد: بر اساس دیدگاهی که در بالا به آن اشاره کردم به مذاکره از لحاظ عملی به طور مستقیم میان ایران و آمریکا یا در قالب ۱+۵ خوشبین نیستم. علاوه بر تفاوتهای گفتمانی دو طرف، آمریکا از امتیازات مدنظر خود کوتاه نخواهد آمد و در طرف ایرانی هم وضع به همین گونه است.مطهرنیا درباره رویکرد اروپا به روند فعلی و شکست ابتکارات و تلاشهای امانوئل مکرون و دیگر طرفها تصریح کرد: معتقدم اروپا خیلی وقت است که از برجام خارج شده اما میخواهد با اقداماتی دیپلماسی اروپایی را حفظ کند همان طور که ایران با اقداماتی که انجام داده است تلاش کرده تا از میراث دیپلماسی خود در سطح نظام و دولت روحانی محافظت کند. اما آنچه عملا روی میز است اینکه اروپاییها قادر به اجرای تعهدات خود نیستند. در عین حال ادامه این وضعیت و حرکت دو طرف در مسیر اهداف و گامهای خود موجب افزایش فضای تنش و بسته شدن فضا برای ایران میشود.
وی گفت: با اجرای گامهای بعدی تصمیم ایران برای کاهش تعهدات هستهای خود و عدم تحرک اروپا و انجام اقدامی مناسب طبعا فضای موجود در برجام به لحاظ سیاسی و دیپلماتیک تنگتر خواهد شد و این شرایط فضا را برای تشدید فشارهای بینالمللی و فشار آمریکا علیه ایران فراهم میکند. این فضا اجماع بینالمللی بیشتری را علیه ایران در سطح برجام و نیز در سطح منطقه شکل خواهد داد و این همان چیزی است که ترامپ در گفتمان خود دنبال میکرد او تلاش کرد با تحریمها ایران را تحریک کند و از طرفی در این فضا خود را جنگ گریز نشان دهد و با ایجاد اجماع جهانی علیه ایران زمینه را برای برخورد با ایران بیش از آنچه امروز شاهد آن هستیم فراهم کند.
باید اجازه داد میانجیها برای کاهش تنشها گام بردارند
مدیر مرکز مطالعات سازمان ملل، بر لزوم بازگشت ترامپ به برجام تاکید کرد و گفت: درگیری مسلحانه پرهزینهترین و خطرناکترین راه برای هر دو طرف است.برایان موزاس در مورد تنشها میان ایران و آمریکا گفت: هر دو طرف میگویند که جنگ را نمیخواهند اما همانطور که ظریف گفت در صورت حمله به ایران، تهران واکنش قاطعانهای خواهد داشت. من تصور میکنم اگر تنشهای کنونی به سمت دیپلماسی هدایت نشود و الفاظ تهدیدآمیز تداوم یابد، به سمت جنگ خواهیم رفت. وی هم چنین در مورد تلاشهای ماکرون برای مذاکره میان ایران و آمریکا و این تلاشها در نیویورک گفت: ماکرون تلاش زیادی برای مکالمه تلفنی و دیدار حضوری میان ایران و آمریکا داشته است. اما روحانی تاکید کرده که با تحریم مذاکره نخواهد کرد. اکنون آمریکا نیاز دارد تا تحریمها را بردارد و به برجام بازگردد ایران تا زمانی که این دو موضوع حل نشود پیشنهاد مذاکره را نخواهد پذیرفت. وی گفت: ایران و آمریکا روابط دیپلماتیکی با هم ندارند اکنون نقش میانجیها بیش از پیش ثابت میشود. ایران و آمریکا باید از طریق میانجیها ارتباط برقرار کنند برای همین هم نقش کشورهای واسطهای بسیار مهم و کلیدی است. بنابراین باید اجازه دهیم میانجیها بتوانند برای کاهش تنشها گام بردارند. امیدوار باشیم میانجیها بتوانند پیامها را منتقل کنند و راه را برای راه حل دیپلماسی هموار کنند.
چرا طرح فرانسه به جایی نرسید؟
امانوئل ماکرون جمهوری فرانسه میخواهد فرانسه را به یک قدرت تاثیرگذار در سیاست جهانی تبدیل کند. وی از آغاز دوره ریاست جمهوری خود پستی و بلندیهای زیادی را پشت سر گذاشته است. تلاشهای او برای قانع کردن دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، برای بازگشت به همکاری در زمینههای توافقنامه تغییرات اقلیمی پاریس بینتیجه ماند و اکنون او تلاش میکند ترامپ را به توافق هسته ای با ایران بازگرداند.البته تلاشهای ماکرون تنها محدود به حفظ توافق هسته ای نیست. چندی پیش نیز وزرای امور خارجه و دفاع فرانسه و روسیه برای نخستین بار پس از هفت سال در مسکو گردهم آمدند تا در چارچوب شورای همکاریهای روسیه-فرانسه در مسائل امنیتی با یکدیگر مذاکره کنند.
این مذاکرات به درخواست امانوئل ماکرون، با هدف عادی سازی روابط میان روسیه و کشورهای اروپایی انجام شد. روابطی که پس از درگیریهای شرق اوکراین و انضمام شبه جزیره کریمه به خاک روسیه تیره شده بود و فضایی با رنگ و بوی جنگ سرد را ایجاد کرده بود. ماکرون در سفر به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در چندین فرصت برای میانجی گری دیدار یا تماس تلفنی بین ترامپ و حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، تلاش کرد. اما طبق گزارشها، ماکرون به رغم انتظاری طولانی مدت پشت در اتاق روحانی در هتل، نتوانست او را پای میز مذاکره بکشاند یا حتی به تماس تلفنی با ترامپ راضی کند.
مقامات کشورمان به این نتیجه رسیده اند که ترامپ فرد قابل اعتمادی برای مذاکره نیست و فرانسه یا اروپا هم قدرتی برای تضمین توافق احتمالی را ندارند. ایران به درستی لغو تحریمها را پیش شرط آغاز مذاکرات قرار داد. پیش شرطی که میتواند ضامن صداقت آمریکاییها در مذاکرات احتمالی باشد. قطعا فرانسه نیز میداند که ترامپ سیاستمداری نیست که بتوان به او اطمینان کرد و باید پیششرطهایش را برای ترامپ بگذارد.
تمامی حرکات دشمنان رصد میشود
رئیس مرکز مطالعات و تحقیقات راهبردی ارتش با بیان اینکه مردم مطمئن باشند نیروهای مسلح ایران غافلگیر نمی شوند، گفت: تمامی حرکات دشمنان در مرزها، منطقه و خارج از منطقه در زمین، هوا و دریا توسط سیستمهای مختلف، هم سیستمهای انسانی و هم تجهیزاتی، رصد ميشود. امیر سرتیپ احمدرضا پوردستان گفت: هشدارهای فرستاده شده از سوی نیروهای مسلح سبب تزلزل در اراده آمریکاییها و موجب بازدارندگی شد. وی افزود: در هر مقطع زمانی، کارِ مقاومت فعال این است که یکسری هشدارهایی را بفرستد. زدن پهپاد آمریکایی یک هشدار بسیار قوی برای آمریکاییها بود، چون رجز ميخواندند، شاید به قول خودشان ميخواستند طرحهايي را که روی میز داشتند عملیاتی کنند، حتی بنای یک نبرد و جنگ محدود در منطقه را داشتند، اما زدن این پهپاد یک آلارم بود که ببینید یک پهپاد گلوبال هاوک شما که سقف پروازش ۶۲ هزار پا است، توسط یک موشک تولید داخل ساقط ميشود. امیر سرتیپ پوردستان خاطرنشان کرد: اینها هشدارهایی است که فرستاده ميشود و در نهایت بازدارندگی ایجاد ميکند، ما به این مقاومت فعال ميگوییم. این «مقاومت فعال» در همه حوزهها جریان دارد، هم در حوزههاي داخلی و هم در حوزههايي که عمق راهبردی جمهوری اسلامی ایران هستند مثل سوریه، لبنان، عراق، این مقاومت فعال جریان دارد و هر زمانی که نیاز باشد از این راهبرد و استراتژی استفاده ميشود.