فعالان بازار، علت اصلی افزایش قیمت طلا و سکه در روزهای اخیر را افزایش چشمگیر قیمت ارز میدانند و میگویند: خرید و فروشها دراین بازار هیچ تغییری نکرده و در رکود نسبی هستیم.گفتنی است، در بازار جهانی نیز قیمت هر اونس طلا روز گذشته با ۰.۱۰ درصد کاهش به ۱۹۳۰ دلار و یک سنت رسید. قیمت فلز زرد در معاملات آتی امروز و برای تحویل در ماه دسامبر نیز با ۰.۳۳ درصد کاهش به ۱۹۳۶ دلار و ۷۰ سنت رسید.
در بازار آزاد، روز گذشته قیمت دلار با افزایش نسبت به قیمتهای پایانی روز کاری قبل ۲۵ هزار و ۴۰۰ تومان، یورو ۲۹ هزار و ۸۰۰ تومان و درهم امارات ۷ هزار و ۵۰ تومان اعلام شده است.اختلاف نرخ ارز در بازار آزاد و صرافیهای بانکی در روزهای اخیر موجب تشکیل صفهای طولانی خرید ارز مقابل این صرافیها شده بود؛ عدهای به نیت کسب سود حدوداً ۴ میلیونی ساعات طولانی در صف خرید ارز مقابل این صرافیها منتظر میماندند؛ فروش ارز سهمیهای در صرافیهای بانکی در روزهای اخیر با جنجالهایی همراه بود.بنابراین، صفهای طولانی و البته جنجالبرانگیز خرید ارز سهمیهای از صرافیهای بانکی واکنش بانک مرکزی را بههمراه داشت و موجب متوقفشدن فروش ۲۲۰۰ دلار ارز سهمیهای به هر فرد شد.باتوجه به تأکید بانک مرکزی برای تأمین ارز نیازهای واقعی مشتریان، صرافیهای بانکی نسبت به تأمین ارز مورد نیاز مسافران، بیماران، دانشجویان و... اقدام میکنند و تنها فروش ارز سهمیهای با کارت ملی را متوقف کردهاند.برهمین اساس، صرافیهای بانکها امروز چهارشنبه قیمت دلار را برای فروش به گروههای هدف با ثبات نسبت به قیمتهای پایانی روز کاری قبل ۲۲ هزار و ۷۵۰ تومان اعلام کردهاند. این صرافیها دلار را از مردم با قیمت ۲۲ هزار و ۶۵۰ تومان خریداری میکنند.دیروز، قیمت فروش یورو در صرافیهای بانکها نیز با ثبات نسبت به قیمتهای پایانی روز کاری قبل ۲۶ هزار و ۹۵۰ تومان اعلام شده است؛ قیمت خرید یورو در این صرافیها ۲۶ هزار و ۸۵۰ تومان درج شده است.
پیشبینی زمان برگشت بورس؛
تاثیر دولت بر بورس را میتوان دید
گروه اقتصادی: بورس بیش از یک ماه است که گرفتار ریزش شدیدی شده و به نظر میرسد این روند تمامی ندارد، این در حالیست که بسیاری از سهام داران متحمل ضرر و زیانهای هنگفتی شدهاند که جبران شدن آنها ممکن است مدت زمان زیادی به طول بکشد.
یک کارشناس بازار سهام با اشاره به اینکه تنها با حمایت حقوقیها اعتماد فعالان بازار جلب نمیشود، به فرارو گفت: باید یک مجموعه اقداماتی انجام بشود، تا دوباره شاهد رشد مستمر بورس باشیم، در حال حاضر نکته مهم برای ادامه روند بورس این است که، باید مراقبت از حمایتی که صورت میگیرد، انجام شود، به بیان دیگر زمانیکه یک حقوقی سهامی را میخرد، دوباره همان را در ۵ درصد بالاتر به فروش برساند، اگر عرضههای حقوقی هوشمندانه و مدیریت شده باشد، میتوان به روند متعادل بورس امیدوار بود.
احسان رضاپور افزود: همه چیز به رفتار سهام داران حقوقی بزرگ و همچنین حقیقیهای درصدی که حجم بالایی از معاملات را به خود اختصاص میدهند، بستگی دارد، اگر آنها بخواهند دوباره عرضههای آبشاری خود را ادامه دهند، قدر مسلم زمان بیشتری طول خواهد کشید که بورس به روند متعادل خود بازگردد، بنابراین اگر شاهد یک رفتار معقول از سوی حقوقیهای بازار باشیم، بورس میتواند یک روند منطقی را طی کند و در وهله اول صفهای فروش جمعآوری خواهد شد و بازار به سوی تعادل حرکت خواهد کرد.
تاثیر دولت بر بورس
یک کارشناس بازار سرمایه ضمن تاکید بر اینکه روند کلی بازار بورس، نزولی نیست؛ اعتقاد دارد که اصلاح قیمت سهام، بخشی از بازار سرمایه محسوب میشود اما در هفتههای اخیر دستهای پنهان دولت بر تداوم روند اصلاح مشهود بوده است.لیلا خدابنده، ضمن تاکید براینکه اصلاح بورس چه به واسطه دستهای پنهان و دخالتهای دولت چه به دلیل شرایط حاکم بر سیستم عرضه و تقاضا، با توجه به رشد شارپی قیمتها در یک دوره کوتاه زمانی، باید انجام میشد، گفت: بورس یک بازار سرمایهگذاریست لذا اگر سرمایهگذار با دید میان مدت و بلند مدت وارد این بازار شود، قطعا به سود خواهد رسید.خدابنده با اشاره به اینکه امروز شاهد رشد قیمت در بازار سکه، طلا، ارز و دیگر بازارهای موازی هستیم، گفت: موج ورود به بورس در جامعه از سال ۹۷ آغاز شد و سال ۹۸ هم سرمایهگذاران عمدتا سودهای خوبی را کسب کردند. این سوددهی، در کنار تاکید ارکان نظام بر لزوم حمایت از بازار سرمایه، افراد زیادی را برای ورود به این بازار ترغیب کرد. به شکلی که امروز ۵۰ میلیون ایرانی کد بورسی دارند.مدیر کارگزاری اقتصاد بیدار شعبه شیراز با تاکید براینکه، اعتماد مردم در ایران به سختی جلب میشود، خصوصا در مسائل اقتصادی، گفت: تا قبل از سال ۹۷ بسیاری از افراد، نه تنها مردم عادی که برخی از صاحبان منصب و حتی افراد تحصیلکرده، بورس را در حد یک شرکت هرمی و فعالیت در بازار سرمایه را شبیه به قمار میدانستند، اما طی این یکی دوسال اخیر، نوع نگاه تغییر کرد و مثبت شد.او با تاکید براینکه تغییر در نگاه مردم نسبت به بازار سرمایه و بورس، یک شبه و ناگهانی حادث نشده است، گفت: البته تصمیمات دولتی نظیر آزاد شدن سهام عدالت، تسهیل در دریافت کد بُورس، تاکید مسئولان عالیرتبه دولت و مجلس و... بر لزوم حمایت از بازار سرمایه و... در کنار رخدادهایی مثل افزایش قیمت ارز، کاهش سود بانکی و مواردی دیگر هم بر افزایش استقبال مردم از بازار سرمایه، تاثیرگذار بوده است.خدابنده که اعتقاد دارد، دولت یکی از مهمترین کاتالیزورها در ترغیب مردم برای حضور در بورس بوده است، گفت: این موضوع اتفاق بدی نیست، اما مردم تصور اشتباهی از بورس دارند و فکر میکنند که الزاما سرمایه آنان باید در یک زمان کوتاه، سودی بالا داشته باشد؛ در حالی که سرمایه گذاری در بازار سرمایه موجب بالندگی اقتصاد و رشد اقتصادی کشور میشود و منفعت آن به همگان میرسد.این کارشناس بازار بورس با یادآوری اینکه ذات بازار صعود- استراحت - صعود است، بیان کرد: به دلیل وجود تورم و روند افزایشی قیمت ارز ناشی از تحریمها، بازار ایران در کل صعودیست، مجموع شرایط حاکم بر اقتصاد داخلی و خارجی بر بازار بورس هم اثر میگذارد؛ تاثیر سوددهیهای بازار سرمایه باعث خروج سرمایههای خُرد از بانکها و وارد شدن آنها به بورس شد.مدیر کارگزاری اقتصاد بیدار شعبه شیراز ادامه داد: باید به واسطه ورود پول مردم به بورس شاهد اثرات مثبتی در تولیدات و شکوفایی صنایع راکد طی سالهای آینده باشیم، هیجان مردم صفهای بورس را تشکیل داده است.
خدابنده با بیان اینکه ممکن است نرخ دلار تا پس از انتخابات آمریکا تا ٤٠ هزار تومان هم بالا برود، افزود: اقتصاد ایران سیاسی است و ممکن است تحریم و انتخابات آمریکا در قیمت دلار تاثیر گذار باشد.
ضررهایمان جبران میشود؟
مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد با بیان اینکه بازار سرمایه در درجه اول متاثر از تورم است، گفت: پیشبینی میشود بازار در درازمدت حداقل بخشی از این ضررها را جبران کند، از طرفی انتظار کاهش بیشتر شاخص بورس و رسیدن به سطح زیر یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد محال بهنظر میرسد.بهمن قدمی دمابی به بیان چرایی رشد شاخص بورس از بهمن ماه سال ۹۸ پرداخت و اظهار کرد: تنها دلیل رشد این بازار انتظارات تورمی جامعه است و در واقع تولید و رشد اقتصادی مسبب آن نیست، سرمایهداران و افراد عادی صاحب سرمایههای خرد، در زمانی که متوجه تورم و کاهش ارزش پول خود میشوند، سعی میکنند کالایی خریداری کرده تا ارزش داراییشان حفظ شود چرا که در بازار سرمایه تنوع برای سرمایهگذاری به خاطر تنوع قیمت سهم وجود داشته و با کمترین میزان سرمایه هم میتوان سرمایهگذاری کرد.وی افزود: از طرفی به دلیل تورم در سایر بازارها مثل مسکن، خودرو و طلا قدرت خرید پایین آمده، از دیگر سو حمایتهایی که دولت از این بازار ارائه داد باعث جذابیت بیشتر آن شد نهایتا شاهد بودیم که این بازار صعودی شده (شاخص کل از عدد ۲ میلیون هم عبور کرد) و البته رشد بازار سرمایه هیچ گونه تحلیل منطقی - اقتصادی نداشته و صرفا دلیل رشد آن انتظارات تورمی جامعه است.این کارشناس مسائل اقتصادی در خصوص دلایل منفی شدن شاخص بورس طی هفتههای اخیر گفت: مهمترین عامل چرخش سرمایهگذاران و سهامداران بود به عبارت دیگر زمانیکه سهامداران مشاهده کردند که این بازار اندکی از تب و تاب افتاد به فکر خروج افتادند چرا که حجم عمدهای از سهامداران را در این بازار تازه واردها تشکیل میدهند و طبق آمارها حدود ۳ میلیون کد بورسی در یک سال اخیر صادر شده است، بنابراین اگر این افراد را تازه وارد فرض کنیم این افراد با سرعت وارد بازار سرمایه شده با سرعت خرید کردند و با سرعت هم به خاطر رفتار هیجانی خارج شدند در نتیجه باعث منفی شدن رشد شاخص کل در بورس شد، از طرفی حجم عمده تازه واردان بازار سرمایه، دانش کافی در این حوزه ندارند.
وی ادامه داد: در چند ماه اخیر افزایش شاخص بورس کاملا غیر منطقی و غیر واقعی بوده و به اصطلاح بازاریها قیمت سهمها پر و یا به اصطلاح سهم over value شد، در نتیجه لازم بود که یک اصلاح قیمتی صورت گرفته که در برخی از سهمها با تعدیل عمده همراه بود، علت دیگر افزایش عرضه سهام از طرف کارگزاریها مانند سهام عدالت و مواردی از این قبیل است که افزایش عرضه باعث رخ دادن مازاد عرضه سهم بر تقاضا شده بنابراین عدم معامله رخ داده و نهایتا منجر به کاهش قیمت در این بازار شد.وی گفت: از آنجا که این کاهشها بیشتر بخاطر جو روانی حاکم در بازار بوده، از طرف دیگر چون بازار سرمایه کشور در درجه اول متاثر از تورم است و تاثیر سایر عوامل به اندازه تورم نیست پیشبینی میشود بازار در درازمدت حداقل بخشی از این ضررها را جبران کند، زیرا عوامل بنیادین و قیمت دلار و شرایط اقتصاد کلان هم اهرمی برای پیشرفت بازار خواهند شد.