روز گذشته کلیات طرح تامین کالاهای اساسی در مجلس تصویب شد؛ طرحی که دولت را ملزم به پرداخت یارانه جدیدی کرده است. در این طرح دولت ملزم شده مبلغ ۱۲۰ هزار تومان برای هریک از افراد سه دهک اول و ۶۰ هزار تومان برای هر یک از سایر دهکها واریز کند.طبق آنچه که اعلام شده این یارانه به ۶۰ میلیون نفر تعلق خواهد گرفت.
بر اساس این طرح بناست ۶۰ میلیون نفر ایرانی ماهانه ۶۰ هزار تومان دیگر به عنوان یارانه دریافت کنند، البته این یارانه به صورت نقدی پرداخت نمیشود و شهروندان با این یارانه فقط میتوانند کالاهای اساسی مانند برنج، گوشت، تخم مرغ، شکر و روغن را از فروشگاههای زنجیرهای خریداری کنند.
نمایندگان مجلس درباره جزییات این طرح توضیح دادهاند که ۲۰ میلیون نفر از مشمولان یارانه جدید دو برابر بقیه، یعنی نفری ۱۲۰ هزار تومان دریافت میکنند که این افراد، شهروندان زیر پوشش نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد و بهزیستی هستند.۴۰ میلیون نفر دیگر که شامل کارگران، کارمندان و بازنشستهها میشوند، نفری ۶۰ هزار تومان دریافت میکنند. طبق آنچه که اعلام شده سقف پرداخت یارانه جدید به هر خانواده برای پنج نفر و حداکثر تا ۶۰۰ هزار تومان است.این یعنی اینکه خانوادههای با جمعیت بیشتر از پنج نفر نمیتوانند یارانه بیشتری بگیرند و سقف ۶۰۰ هزار تومان هم برای خانوادههای زیر پوشش نهادهای حمایتی است. همچنین قرار است که یارانه جدید از ماه مهر پرداخت شود و دولت باید برای پرداخت یارانه جدید در نیمه دوم سال، ۳۰ هزار میلیارد تومان از بودجه سال ۹۹ را کنار بگذارد.
درباره این طرح کارشناسان اظهارنظرات گوناگونی کردهانداز جمله اینکه این یارانه هم به سرنوشت قبلیها دچار شده و در کشاکش گرانی و افزایش نرخ تورم آب میرود و در نهایت دردی از مردم دوا نخواهد کرد. با این پرداختها مشکل معیشتی مردم رفع نمیشود، چرا که طی هفت ماه اخیر و از ابتدای سال قیمت اجناس و مایحتاج ضروری مردم چندین برابر شده و این مبالغ کفاف هزینههایی که مردم متحمل میشوند، را نمیدهد.
اما برخی دیگر می گویند این مبلغ هر چند کم است، اما میتواند کمی از قدرت خرید از دست رفته مردم را جبران کند، اما نکته مهم این است که در عین حال برخی دیگر از کارشناسان همین مبلغ را هم در این شرایط به دلیل آنکه هنوز منبعی از سوی دولت برایش معرفی نشده است، عامل افزایش هر چه بیشتر نرخ تورم میدانند.چرا که موضوع مهم محل تامین بودجه این یارانه است، زیرا در حال حاضر دولت خود با کسری بودجه بسیار شدیدی روبرو است و بخشی از این کمبود را از طریق فروش اموال خود در بورس تامین کرده و قسمتی دیگر را از راه انتشار اوراق بدهی، با این حال همچنان کسری بودجه ادامه دارد، حال باید دقیق مشخص شود که منایع این طرح قرار است، از چه محلی تمدید شود.اگر قرار باشد، دولت با استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول این یارانه را به مردم پرداخت کند، بهتر است این کار انجام نشود، چون مبلغ سنگین است و اگر از طریق استقراض تامین شود، اثرات تورمی بسیاری دارد که این مسئله در نهایت تورم خیلی بیشتری را به مردم تحمیل خواهد کرد. البته نمایندگان در این طرح، محلی را برای تامین مبلغ یارانه معرفی کردهاند اما اینکه تا چه میزان محقق شود جای شبهات فراوانی دارد.
حاجی بابایی، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: بدین صورت نبوده است که مجلس دست به طرحی بزند که نتواند تامین منابع آن را فراهم کند. دولت مکلف است حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان از دارایی و اموال خود را بفروش برساند تا منابع کالا برگ تامین شود. این نماینده مردم گفت: تمام اموال دولت و حکومت برای مردم است از همین ساختمان مجلس گرفته تا ساختمان ریاست جمهوری برای مردم است از این رو برای تامین مایحتاج مردم حتی باید این ساختمان هم بفروش برسد تا مردم در مضیقه نباشند.
این سخنان در مجلس هرچند تازگی ندارد و در هنگام تصویب برخی طرحها از جانب نمایندگان شنیده میشود اما اینکه تا چه میزان با واقعیات اقتصادی موجود در دولت و جامعه همخوانی دارد، باعث تردید میشود،چرا که در شرایطی که سهام شرکتهای دولتی در بازار سرمایه هر روز زیان بیشتری میکند و فروشندگان صفهای طولانی برای فروش میبندد، اما خریداری برای آنها وجود ندارد،اینکه دولت اموالش را از چه طریق و با چه کیفیتی به فروش برساند هم جای بحث فراروان دارد.