با وجود ماهیت دیرپذیری بازار مسکن،ترور ناجوانمردانه سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی که با پاسخ موشکی ایران به پایگاههای آمریکا در عراق همراه شد، بازار مسکن را در رکود مقطعی فرو برد. واسطههای ملکی میگویند که ناآرامیهای چند روز اخیر به عقبگرد طرفین معامله، بخصوص فروشندگان منجر شده است. پس از تغییر قیمت بنزین که با افزایش ۱۳۷ درصدی معاملات و ۸. ۵ درصدی قیمت مسکن شهر تهران در آذرماه ۱۳۹۸ همراه شد، بازار مسکن خود را برای ورود به رونق قبل از عید آماده میکرد. این رونق پس از آن ایجاد شد که به دنبال افزایش حدود ۱۰۰۰ تومانی نرخ ارز، معاملات، بیشتر از نوع سفتهبازانه در بازار مسکن رشد کرد. به یکباره اقدام ارتش آمریکا درترور سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی با افت شدید معاملات مسکن همراه شد. سپس انتقام ایران در بامداد ۱۸ دیماه که به شکل پاسخ موشکی به مهمترین پایگاه آمریکا در عراق یعنی عینالاسد بروز یافت بر رکود بیشتر بازار دامن زد و حجم قراردادهای خرید و فروش به شدت پایین آمد. خرید صرفا از سوی کسانی انجام میشد که ملک خود را فروخته و باید ناچارا به دنبال خانه مناسب باشند.
رکود در بخش خرید و فروش
اگر چه با توجه به رکود در بخش خرید و فروش، آپارتمانهای فروش نرفته وارد بازار اجاره شده، منحنی قیمت در این بخش کماکان صعودی است. البته از ابتدای مهرماه با اتمام فصل جابه جایی نرخهای پیشنهادی اجاره بها نسبت به شهریورماه حدود ۱۵ درصد کاهش یافته، اما عمده مالکان در زمان انعقاد قرارداد و با توجه به تمایل مستاجران برای تمدید، نرخ اجاره را حدود ۵۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش دادهاند. با وجود آن که بعد از پایان شهریورماه نرخهای پیشنهادی در بازار اجاره مسکن نسبت به ماههای قبل ۵ تا ۱۵ درصد کاهش یافته، شواهد گویای آن است که در بعضی واحدهای مرغوب در مناطق پرتقاضا قیمتهای اجاره نسبت به سال قبل ۵۰ تا ۷۰ درصد بالا رفته و این یعنی اجاره بها آرام آرام از رشد سالیانه قیمت مسکن پیشی میگیرد؛ چرا که قیمت مسکن نسبت به سال قبل ۴۰ درصد بالا رفته است.
بانک مرکزی نرخ رشد اجاره بها در شهر تهران طی آذرماه ۱۳۹۸ نسبت به ماه مشابه سال قبل را ۳۰ درصد و افزایش سالیانه قیمت فروش را ۴۰ درصد اعلام کرده است. گزارشهای میدانی نشان میدهد در برخی مناطق پرتقاضا قیمتها تا ۵۰ درصد افزایش یافته است. البته وزارت راه و شهرسازی میگوید که برنامه اجارهداری حرفهای را در دستور کار قرار داده و به زودی جزئیات آن را اعلام میکند.
رکود تا کی ادامه دارد؟
یک کارشناس بازار مسکن با بیان اینکه کسادی معاملات مسکن تا شب عید ادامه خواهد داشت، گفت: رکود فعلی بیسابقه نیست و در سالهای ۱۳۶۴ و ۱۳۶۵ نیز با توجه به افت شدید معاملات ۳۰ تا ۴۰ درصد برگشت نرخ داشتیم اما هم اکنون نمیتوان انتظار داشت قیمتها بیش از ۲۰ درصد کاهش پیدا کند؛ در حالی که جهش حدود ۲۰۰ درصد بوده است. حسن محتشم اظهار کرد: در سالهای ۱۳۶۴ و ۱۳۶۵ همانند دوره فعلی با توجه به افت شدید معاملات، برگشت نرخ داشتیم که نرخ نسبت به سال قبل از آن ۳۰ تا ۴۰ درصد پایین آمد. اما درحالحاضر برگشت نرخ نداریم و قیمتها حدود ۲۰۰ درصد نسبت به ابتدای سال قبل بالا رفته است. خانهای که در تهران متری هشت میلیون تومان معامله میشده الان به متری ۲۴ میلیون تومان رسیده است. وی افزود: شرایط بازار مسکن از اقتصاد کلان نشأت میگیرد. دولت به سیستم بانکی بدهکار است، کسری بودجه دارد و نتوانسته جلوی تورم را بگیرد که مردم با کمبود درآمد مواجه شدهاند. بنابراین چرخه اقتصاد کند شده و از سوی دیگر نقدینگی در سیستم بانکی بلوکه شده است. الان شما هر بانکی بروید میگوید ۲۰ تا ۲۲ درصد سود میدهم پولت را اینجا بگذار. طرف هم میبیند در شرایط کنونی نمیتواند یک فعالیت اقتصادی مناسب داشته باشد که بیش از سود بانکی درآمد بهدست بیاورد پول را به بانک میسپارد و به همین نسبت درآمد خانوارها محدود به ۲۰ تا ۲۲ درصد میشود و قدرت خرید در همه زمینهها از جمله مسکن پایین میآید. مضافا اینکه مسکن یک کالای بسیار گران است. از ۱۰۰ سال قبل هرکس میخواست خانه بخرد همه چیز را میفروخت تا بتواند خانهدار شود. وی با بیان اینکه بازار مسکن حداقل تا شب عید با رکود دست و پنجه نرم میکند، گفت: از نیمه دوم زمستان احتمالا بازار مسکن مقداری فعال میشود و معاملات بالا میرود.
شوک در اقتصاد کشور
دبیر انجمن انبوه سازان کشور گفت: رکود بازار مسکن در آینده به دلیل شوکهایی که در اقتصاد کشور ایجاد شده عمیقتر خواهد شد. فرشید پورحاجت با بیان اینکه در کوتاه مدت و تا پایان امسال قیمت مسکن تغییری نخواهد داشت، گفت: ممکن است در سال آینده به دلیل اثرات تورمی که در کشور ایجاد خواهد شد قیمتها در حوزه مسکن افزایش یابد. وی با اشاره به اینکه افزایش قیمت حاملهای انرژی باعث رکود در حوزه مسکن خواهد شد، گفت: در سال آینده رکود در بازار مسکن عمیقتر خواهد شد و این در حالی است که قیمتها برابر با نرخهای تورم تغییر خواهد کرد. وی با اشاره به اینکه از ماه گذشته روند معاملات مسکن بهبود یافته است، گفت: در شرایط کنونی ثبات اقتصادی در بازار مسکن حاکم است و پیش از افزایش قیمت بنزین میزان خریداران مسکن افزایش یافته بود که با شوک قیمتی در نرخ بنزین میزان معاملات متوقف شد. وی با بیان اینکه حضور بخش خصوصی و افزایش تولید میتواند شرایط مناسبی را در بازار مسکن ایجاد کند، اظهار کرد: ایجاد توازن در عرضه و تقاضا از سوی مسئولان میتواند نقش موثری در بهبود بازار مسکن ایجاد کند که البته این به آن شرط است که حضور سوداگران را در بازار مسکن کمرنگ کنیم.
گفتنی اینکهف بررسی گزارشهای تحولات بازار معاملات مسکن که ماهانه توسط بانک مرکزی منتشر میشود نشان میدهد که بعد از ۱۵ ماه افزایش قیمت مداوم، قیمت مسکن سرانجام در مرداد ماه سال جاری کاهشی شد.
نرخ بیکاری ۵ استان تک رقمی شد؛ بیکاری ۱۸ استان همچنان دو رقمی
نرخ بیکاری پنج استان از جمله تهران که در پاییز سال گذشته دو رقمی بودند، به استناد دادههای مرکز آمار ایران در پاییز امسال تک رقمی شد؛ البته همچنان نرخ بیکاری ۱۸ استان دو رقمی است.
بررسی نرخ بیکاری ۳۲ استان کشور در پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته نشان میدهد نرخ بیکاری در ۲۲ استان کشور در پاییز ۹۷ دو رقمی بود که در پاییز امسال نرخ بیکاری ۱۸ استان دو رقمی است. بر اساس این آمار، نرخ بیکاری پنج استان که در پاییز سال گذشته دو رقمی بوده است، در پاییز امسال تک رقمی شده است. مقایسه نرخ بیکاری استانها نشان میدهد، نرخ بیکاری پنج استان گلستان از ۱۰. ۹ درصد به ۹. ۶ درصد، خراسان شمالی ۱۰. ۸ به ۸. ۷ درصد، تهران از ۱۲. ۶ به ۹. ۴، بوشهر از ۱۱ به ۹. ۴ و ایلام از ۱۰. ۸ به ۸.۱ درصد کاهش یافته و تک رقمی شده است. در مقابل نرخ بیکاری یک استان در مقایسه با سال گذشته دو رقمی شده که بر این اساس نرخ بیکاری استان اردبیل از ۸. ۷ درصد به ۱۰. ۶ درصد افزایش یافته است. اما همچنان نرخ بیکاری در ۱۸ استان کشور دو رقمی و در ۱۴ استان کشور تک رقمی است. مقایسه آماری آخرین نتایج منتشر شده از وضعیت نیروی کار در استانها توسط مرکز آمار ایران ایران نشان میدهد، در بین استانهای دارای نرخ بیکاری دو رقمی استان کرمانشاه با نرخ بیکاری ۱۶. ۲ درصد همچنان در صدر بیکاریترین استان کشور و استان قم با نرخ ۱۰ درصدی در پایینترین نرخ بیکاری در بین هجده استان دارای نرخ بیکاری دو رقمی قرار دارند.
پس از استان کرمانشاه، استانهای چهار محال و بختیاری با نرخ بیکاری ۱۶. ۱، خوزستان با نرخ بیکاری ۱۴. ۵، لرستان با نرخ ۱۳.۸، هرمزگان با نرخ ۱۳. ۵، یزد با نرخ ۱۳. ۴، البرز با نرخ ۱۳، کردستان با نرخ ۱۲. ۹، سیستان و بلوچستان با نرخ ۱۲، گیلان با نرخ ۱۱. ۸، کهگیلویه و بویراحمد با نرخ ۱۱. ۷، کرمان با نرخ ۱۱.۴، آذربایجان شرقی با نرخ ۱۱. ۲، آذربایجان غربی با نرخ ۱۱.۱، اصفهان با نرخ ۱۱، اردبیل با نرخ ۱۰. ۶ درصد و قزوین با نرخ ۱۰. ۲ درصد استانهای دارای نرخ بیکاری دو رقمی در کشور هستند.
رد صلاحیت ۷ نماینده کنونی خوزستان؛ ۷۲ درصد داوطلبان نمایندگی مجلس ردصلاحیت شدند
فرماندار اهواز گفت: با اعلام وزارت کشور حدود ۲۸ درصد داوطلبان نمایندگی مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه اهواز، کارون، باوی و حمیدیه توسط هیات بر نظارت انتخابات تایید شدند.
جمال عالمی نیسی اظهار داشت: ۲۸۰ نفر در حوزه انتخابیه اهواز، باوی، کارون وحمیدیه داوطلب نمایندگی شدند که ۱۴ نفر آنان در همان روزهای اول انصراف دادند. وی افزود: از ۲۶۶ داوطلب باقیمانده صلاحیت ۲۹ نفر آنان در هیاتهای اجرائی رد شد اما ۲ نفر از این افراد در هیات نظارت تایید صلاحیت شدند. در مجموع ۷۳ نفر معادل ۲۸ درصد در حوزه انتخابیه اهواز، کارون، باوی و حمیدیه توسط هیات نظارت تایید و ۱۹۳ نفر معادل ۷۲ درصد عدم احراز یا رد صلاحیت شدند. به نوشته سایت اعتمادآنلاین، در استان خوزستان از میان ۱۸ نماینده مجید ناصرینژاد نماینده شادگان، علی ساری نماینده اهواز، جواد کاظمینسب نماینده اهواز، اقبال محمدیان نماینده رامهرمز، غلامرضا شرفی نماینده آبادان، و عامر کعبی دیگر نماینده آبادان، عبدالله سامری نماینده خرمشهر رد صلاحیت شدهاند. بحث داغ دیروز در راهروهای مجلس رد صلاحیت نمایندگان کنونی برای حضور در رقابت مجلس یازدهم بود. نکته جالب اینکه بیش از نیمی از نمایندگانی که عزم خود را برای حضور در مجلس یازدهم جزم کرده بودند تایید صلاحیت نشدند.