گزارشها از وضعیت بازار سرمایه حاکی از آن است که از ابتدای امسال تاکنون شاخص کل بورس با جهشی خیرهکننده، از ارتفاع ۱۷۸ هزار و ۶۵۹ واحد به ارتفاع ۴۲۷ هزار و ۱۳۹ واحد رسیده است؛ به عبارتی، بازار اول ۱۴۰. ۵ درصد و بازار دوم ۱۶۵. ۳ درصد رشد داشته است. در مدت ۲۱۰ روز معاملاتی، تعداد ۹۳۲ میلیارد و ۱۹۰ میلیون سهم و حق تقدم به ارزش ۳۷۸ هزار و ۹۶۳ میلیارد تومان در ۸۷ میلیون و ۹ هزار و ۸۶۷ دفعه مورد در بورس اوراق بهادار معامله قرار گرفته است. با توجه به این اعداد و ارقام و بازدهیای که تاکنون بازار سرمایه داشته است، تحلیلگران اقتصادی معتقدند در صورتی که بورس تهران بتواند سطوح فعلی نماگرها را حفظ کند، سال ۹۸ به عنوان بهترین سال در تاریخ این بازار ثبت خواهد شد. این در شرایطی است که جهش بورس در فضایی رقم خورده که رشد اقتصادی منفی و تورم نیز بالای ۳۰ درصد و در حدود ۳۸. ۶ درصد گزارش شده است.
چقدر نقدینگی وارد بورس میشود؟
واقعیت حال حاضر بورس تهران، جهتگیری قیمتها با اهرمی تحت عنوان پول است. پولهایی که در عدم جذابیت بازارهای موازی و به انگیزه کسب سودهای چند صد درصدی در کوتاهترین زمان ممکن، سرمایهگذاری در بازار سهام را برگزیده و روانه گردونه معاملات این بازار شدهاند. شرایطی که سبب شده تا ارزش معاملات هزار میلیارد تومانی که در دو سال اخیر رویایی برای فعالان بازار سهام بود، این روزها درحال نزدیک شدن به ۵ هزار میلیارد تومان باشد و دیگر رکوردزنیهای متوالی در این بازار به امری طبیعی تبدیل شود. در این شرایط اما دبیرکل کانون نهادهای سرمایهگذاری در این خصوص معتقد است؛ روزانه نزدیک به یکهزار و ۵۰۰ میلیارد تومان نقدینگی جدید وارد بورس میشود. به گفته سعید اسلامی، اکنون باید بازار را از نظر ارزش معاملات مورد بررسی جدی قرار داد اما تا زمانی که بازارهای جایگزین در رکود به سر میبرند و فقط یک بازار در مسیر افزایش ارزش قرار میگیرد، میتواند باعث ایجاد یک حباب جدی در بازار شود.
ورود حجم گستردهای از نقدینگی به بازار سرمایه ضمن افزایش ارزش پایه، زمینه ورود چند شرکت جدید به بورس، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها را فراهم میکند، بنابراین با این شرایط است که ارزش بازار به صورت نگران کننده افزایش نمییابد. به اعتقاد وی، براساس شرایط اقتصاد کنونی در کشور، هر گونه پیشبینی برای ادامه روند بازار با چالش روبهرو میشود و ممکن است با هر تغییر نرخی، مسیر کل بازار تغییر کند. اما چنانچه هیچ یک از بازارهای دیگر با تغییر معاملاتی روبهرو نشوند و دولت هم عملیات بازار باز را اجرایی کند، روند صعودی بازار ادامهدار و شاخص بورس رشد خواهد کرد.
دنبال سودهای کوتاهمدت نباشید
با این وجود، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار اعتقاد دارد که سودآوری بازار سرمایه از بازارهای دیگر بهتر است. به گفته شاپور محمدی، افراد وقتی وارد بازار میشوند، نباید کوتاهمدت انتظار داشته باشند که از سود سرشاری بهرهمند شوند، بلکه باید افق خود را سه تا پنج سال انتخاب کنند. او درباره سرمایه گذاری در بورس میگوید: بهطور کلی با میزان سرمایه کم یا زیاد میتوان در این بازار فعالیت کرد. بازار سرمایه یک بازار تخصصی است، از این رو ضرورت دارد مردم برای ورود به این بازار آموزشهای لازم را فراگیرند. وی متذکر میشود: اگر برخی افراد وقت کافی حتی فرصت برای آموزش و تحلیل روزمره بازار را ندارند، میتوانند از طریق صندوقهای سرمایه گذاری وارد بازار سرمایه شوند، چون ریسک صندوقها کنترل شده است. نباید به شایعات توجه کرد و توصیه میشود شرکتها به اخبار رسمی که در سامانه کدال انتشار مییابد، توجه کنند.
سهام خود را نفروشید
یک نماینده مجلس هم با اشاره به ورود گسترده سرمایهگذاران به بازار سرمایه، میگوید: به طور قطع توجه سرمایهگذاران به بازار بورس نتایج مثبتی را برای اقتصاد کشور به دنبال دارد. به اعتقاد جواد جمالی نوبندگانی، در سالهای اخیر شاهد بودیم که هجوم نقدینگی جامعه به بازارهای اقتصادی موجب بروز تلاطم در بازارهای اقتصادی از جمله ارز، خودرو و مسکن شد، از این رو ساماندهی این سرمایهها در بازار بورس میتواند از بروز این مسائل جلوگیری کند.
او با بیان اینکه در تمام بازارهای سرمایه جهان، بورس اقدام به جمعآوری سرمایه ریز و خرد میکند، متذکر میشود: سرمایهگذاری در بورس موجب تقویت حوزه اقتصاد و تولید کشور میشود، اما تجربه بیانگر این است نگهداری سرمایهها در بانکها تاثیر مثبتی در اقتصاد کشور نداشته است. این نماینده مجلس تصریح میکند: در شرایط کنونی اغلب مردم نسبت به کلیت بازار سرمایه توجیه نیستند، همچنین بسیاری از افراد هنوز اطلاعات دقیقی نسبت به سقوط و صعود شاخصهای بورس ندارند، بنابر این باید دستگاههای متولی نسبت به آموزش لازم متقاضیان اقدام کنند.
قیمتهای نجومی در بازار خودرو
بازار خودرو مدام از عدم نظارت و جولان دلالان در فضای مجازی و اعلام قیمتسازیهای خلاف واقع رنج میبرد اما از آن طرف مسئولان دولتی و وزارت صمت هیچ واکنشی نسبت به این موضوعات نشان نداده و خبری از تشدید نظارتها هم نیست.
این روزها خریداری در بازار خودرو نیست و کمتر معاملهای صورت میگیرد اما قیمتها همانند دلار به صورت ساعتی در حال تغییر است و دولت هم روزه سکوت گرفته و خبری از تشدید نظارتها در بازار خودرو نیست. به اعتقاد فعالان بازار خودرو برای پراید قیمت بیش از ۵۳ میلیون اصلاً منطقی نیست علاوه بر این در خودروهای پژو ۴۰۵ از قیمت ۸۷ میلیون تومان به بالا، پژو۲۰۶ تیپ ۲ از ۹۵ میلیون به بالا، پژوپارس از ۱۰۴ میلیون به بالا و وانت ۱۵۱ از ۵۷ میلیون به بالا هیچ توجیهی ندارد و فقط قیمتسازی است تا بازار خودرو بهم ریخته شود. اما سئوال اینجاست مگر چه اتفاقی در بازار خودرو افتاده که مردم طی این روزها شاهد رشد بالای قیمتها هستند؟ چرا دولت در شب عید که باید نظارت خود را در بازار افزایش دهد با مسببان افزایش قیمتها برخوردی نمیکند؟ بازار مدام از عدم نظارت و جولان دلالان در فضای مجازی و اعلام قیمتسازیهای خلاف واقع صحبت میکند اما از آن طرف دولت هیچ واکنشی نسبت به این موضوعات نشان نداده و حتی خبری از تشدید نظارتها هم نیست. فروشندگان خودرو با گلایه از اینکه خریداری در بازار نیست و ما نمیدانیم این قیمتها براساس چه معیاری مدام در حال تغییر است به تسنیم میگویند: در فضای مجازی، بازار اعلام قیمتهای نجومی بسیار داغ است برخی هم که معیارها را سایتها قرار دادهاند محصولات خود را قیمت گذاری کرده و مدام در تکاپو برای فروش آنها هستند. نکته جالب اینجاست، آن دسته از افرادی که خودروهای خود را از کارخانه تحویل گرفتهاند هم با شگردهای خاص خود محصولات را به صورت قسطی آنهم با قیمت بالا به فروش میرسانند. به عنوان نمونه در طرحهای فروش خودرو سند محصول یک سال بعد از تسویه تمام مبلغ خودرو صادرمی شود در این شرایط برخی از افراد خودروهایی که سند آنها هنوز صادر نشده را با دریافت یک پیش پرداخت به صورت قسطی آنهم با قیمتها سلیقهای به فروش میرسانند. البته خودروسازان موافق افزایش قیمت خودرو هستند، تا بخشی از زیان ناشی هزینههای مالیشان را جبران کنند. آنهاترجیح میدهند که نوسانات ناشی از این تغییر قیمت را بهعنوان سود عملیاتی شناسایی کنند، نه بازاری که در آن دلالان و واسطهها نقش آفرین هستند و کسب سود میکنند. برخی از کارشناسان میگویند که افزایش قیمت ناشی از کاهش تولید و عرضه متأثر از کمبود قطعات است. این در حالی است که تعهدات ناشی از پیش فروش ادامه داشته و صد البته عرضه خودرو به بازار از سوی خودروسازان نسبت به گذشته بهبود پیدا کرده است. در حال حاضر مردم در بازار خودرو بلاتکلیفتر از همیشه چشم خود را به بازار دوختهاند تا شاید خبری از ساماندهی اوضاع باشد اما گویا دستهای پشت پرده تمایلی به ثبات در بازار ندارند و سکوت وزارت صمت و دستگاههای ناظر هم فضای بسیار مناسبی را برای آنها فراهم کرده است. به راستی چرا کسی نمیخواهد خودرو ارزان شود یا چرا دولت تصمیمی به برخورد با متخلفان بازار ندارد!
کانادا ۱.۵میلیارد دلار از ایران غرامت خواست
تعدادی از وکلای کانادایی به نمایندگی از خانواده قربانیان سقوط هواپیمای اوکراینی، از ایران شکایت کرده و خواستار غرامت ۱.۵ میلیارد دلاری شدند. رویترز در گزارشی از تنظیم یک شکواییه توسط جمعی از وکلای کانادایی به نمایندگی از خانوادههای قربانیان حادثه ناگوار سقوط یک فروند هواپیمای بوئینگ ۷۳۷- ۸۰۰ متعلق به شرکت هواپیمایی اوکراین اینترنشنال خبر داده است که در آن خواستار پرداخت حداقل ۱.۵ میلیارد دلار کانادا معادل ۱.۱ میلیارد دلار آمریکا از ایران شدهاند. در تاریخ ۸ ژانویه سال جاری میلادی بود که یک فروند هواپیمای بوئینگ مدل ۷۳۷- ۸۰۰ متعلق به اوکراین اینترنشنال ایرلاین دقایقی بعد از پرواز حوالی تهران به اشتباه توسط پدافند هوایی ایران ساقط شد و تمامی سرنشینان آن شامل ۱۷۶ نفر مسافر و خدمه پروازی کشته شدند که از این تعداد ۵۷ نفر تابعیت کانادایی داشتند.