وی افزود: پیشروی و موفقیت طالبان در پنجشیر، مسئلهای بزرگ بود و باید فتنه را خاموش کنیم! از حکمتیار به عنوان عامل اصلی تحریک سران طالبان و ارتش پاکستان، به لشکرکشی به پنجشیر و قتلعام مردم تاجیک و ازبک یاد میشود. به نوشته دیلی پاکستان، حکمتیار (که در بین مردم افغانستان به راکتیار معروف است!) افزود: افغانستان باید یک دولت تک حزبی داشته باشد! به گفته وی؛ مردم افغانستان از روی کار آمدن تروریستهای طالبان خوشحال هستند! زیرا به یک هدف بزرگ یعنی خروج نیروهای خارجی از افغانستان و پایان جنگ در این کشور دست یافتهاند! ما میخواهیم دولت، متحد و با یک حزبی و تک قومی باشد! گفتنی اینکه، نیروهای این عنصر بیرحم و تروریست، در دهه ۹۰ و هنگام حاکمیت دولت مجاهدین اولیه افغانستان به ریاست مرحوم برهانالدین ربانی، و در جهت روی کار آوردن دولت اول طالبان، روزانه صدها موشک و راکت به طرف کابل شلیک و هزاران شهروند بیگناه افغان را قتل عام کرد، او به همین در بین مردم افغانستان به «گلبدین راکتیار» معروف شد!
کشتار کارمندان سابق دولت به دست طالبان
کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد میگوید: گزارشهای موثقی وجود دارد که نشان میدهد طالبان دست به قتل و کشتار نیروهای سابق امنیتی افغانستان میزند. مسئول کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد با استناد به این گزارشها مدعی شد که برخی مقامات سابق دولت افغانستان و بستگان آنها خودسرانه بازداشت و کشته شدهاند.میشل باشله طی سخنانی در شورای حقوق بشر ضمن هشدار نسبت به آنچه وی «مرحله جدید و خطرناکِ» پس از طالبان در افغانستان خواند به گزارشها و شواهد متعددی اشاره کرد که بر اساس آنها طالبان برای یافتن کارمندان سابق دولت و یا افرادی که با نظامیان و شرکتهای آمریکایی همکاری داشتهاند دست به جستجوی خانه به خانه زدهاند.رئیس کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل این سخنان را خطاب به ۴۷ عضو شورای حقوق بشر در جریان افتتاح نشست پاییزه این نهاد زیر مجموعه سازمان ملل متحد ایراد کرد.وی سپس با یادآوری گزارشهایی که از کشتار کارکنان سابق دولت افغانستان و بستگانشان حکایت دارد، تاکید کرد اختلاف فاحشی میان سخنان و اقدامات رهبران تازه افغانستان مشاهده میشود. میشل باشله تصریح کرد: دفتر من شواهد و ادعاهایی معتبری مبنی بر کشتار تعدادی از پرسنل سابق نیروهای امنیتی افغانستان دریافت کرده و گزارشهایی نیز وجود دارد که نشان میدهد کارکنان دولت سابق و خانوادههایشان خودسرانه دستگیر و بازداشت شدهاند.»کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد همچنین ضمن اشاره به عملیات جستجوی خانه به خانه در برخی از شهرهای افغانستان برای دستگیری افراد یاد شده، تصریح کرد: در برخی موارد افراد مرتبط با دولت سابق و نیروهای امنیتی آزاد شده و در برخی مواردِ دیگر، اجساد آنها پیدا شده است.» وی سپس با ابراز تردید در باره وعدههایی که طالبان در خصوص رعایت حقوق زنان دادهاند، گفت: برخلاف این وعدهها شاهد هستیم که زنان طی سه هفته گذشته به کل از عرصه عمومی و دولت حذف شدهاند.گزارشهایی تایید نشده نیز حکایت از آن دارد که در برخی مناطق افغانستان دختران بالای دوازده سال از رفتن به موسسات آموزشی منع شده و کلیه تشکیلات دولتی مرتبط با امور زنان برچیده شده است.
اختلاف در بین سران طالبان
شاخه ملابرادر با عملیات علیه پنجشیر و تشکیل کابینه پشتون شمول مخالف بوده است اما شاخه حقانی در همکاری با پاکستان و بدون برنامهریزی و هماهنگی با شاخه غنی و درانی، وارد عملیات شدهاند. حالا فشار میان شاخههای طالبان بالا گرفته و امروز رئیس استخبارات طالبان به خاطر این فشارها از سوی ملابرادر تصمیم بر مذاکره گرفته است. بیبی سی هم گزارش داد که ملا برادر برای شکایت نزد ملا هیبت الله (امیرالمومنین طالبان) به قندهار رفته است. برادر معتقد است که کابینه فعلی خلاف تعهد طالبان در دوحه است. دو منبع معتبر از طالبان به بیبیسی تایید کردهاند که ملاعبدالغنی برادر به دلیل ناراحتی از اثر اختلافات بین او و خلیلالرحمن حقانی، به قندهار رفته است گفته شده که به روز جمعه هفته گذشته نزاع لفظی میان ملا برادر و خلیل حقانی صورت گرفته است.
کسی انتظار سقوط سریع کابل را نداشت
در میانه انتقادات فزاینده داخلی از سیاست دولت جو بایدن در افغانستان و خروج از این کشور پس از ۲۰ سال جنگ، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در برابر اعضا کمیسیون امور خارجی کنگره حاضر شد تا از سیاست دولت متبوعش در این زمینه دفاع کند. بلینکن در این نشست، درباره پیشبینی و برنامهریزی خروج نیروهای آمریکا از افغانستان گفت: «ما طیف وسیعی از حوادث احتمالی را برای خودمان پیشبینی و مطرح کرده بودیم. ما توانستیم سفارت را تعطیل کرده و پرسنل باقی مانده خود را در مدت ۴۸ ساعت به فرودگاه منتقل کنیم.»آنتونی بلینکن با اشاره به این که هیچ کس انتظار نداشت این فروپاشی (سقوط کابل) به این سرعت اتفاق بیفتد، گفت: ««حتی با بدبینانهترین ارزیابیها نمیشد پیشبینی کرد که نیروهای دولتی افغانستان در حالی که هنوز نیروهای آمریکایی در آنجا حضور دارند، شکست بخورند.» او خاطرنشان کرد: «ژنرال میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش هم گفت که نه او و نه هیچ کس دیگری، هیچ چیزی ندیده بود که نشاندهنده سقوط ارتش و دولت افغانستان ظرف ۱۱ روز باشد.» وی با این حال افزود: «ارتش به دستور رئیسجمهور در حالت آمادهباش قرار داشت و توانست با تأمین امنیت فرودگاه، کار انتقال افراد را در عرض ۷۲ ساعت آغاز کند.»
ورود فقر و نکبت با روی کار آمدن طالبان
از زمان روی کار آمدن طالبان در افغانستان، تعطیلی بسیاری از مشاغل و کسب و کارها و روشن نبودن وضعیت فعالیت بانکها، بحران اقتصادی فشار زیادی به شهروندان این کشور وارد آورده به حدی که بسیاری از مردم برای تأمین مایحتاج یا برای هزینه مهاجرت به خارج، به فروش اسباب و اثاثیه منزلشان روی آوردهاند. برخی رسانهها با انتشار گزارشهایی در این زمینه از وضعیت تأسفباری خبر میدهند. خبرگزاری فرانسه مینویسد بساط دستفروشان در بازارهای کهنهفروشی کابل مملو از وسایلی است که مردم مستأصل برای تأمین هزینه فرار از دست حکومت طالبان یا حتی برای تأمین غذای روزانه، مجبورند آنها را به قیمت پایین بفروشند. این خبرگزاری در توصیف وضعیت این مکانها مینویسد که بشقابها، لیوانها و لوازم آشپزخانه روی میزهای موقتی در بازارهای روباز انباشته شده و در کنار تلویزیونهای مدل دهه ۱۹۹۰ و چرخ خیاطیهای قدیمی سینگر، قالیهایی کهنه دیده میشوند که آنها روی مبلها و تختخوابهای دست دوم پهن کردهاند. شهروندان افغانستان میگویند از زمان روی کار آمدن طالبان در ۲۴ مرداد و تعلیق فعالیتهای اقتصادی، فرصتهای شغلی کم شده و آنها تنها اجازه دارند مبلغی معادل هفتهای ۲۰۰ دلار از حسابهای بانکی خود برداشت کنند و این به معنی کمبود نقدینگی در کشور است. محمد احسان که در یکی از شهرکهای اطراف کابل زندگی میکند و برای فروش دو تخته پتو به بازار کابل رفته گفت: «ما چیزی برای خوردن نداریم، ما فقیریم و مجبور به فروش این چیزها هستیم.»او گفته که قبلاً کارگر بوده، اما به دلیل تعطیلی پروژههای ساختمانی بیکار شده است. وی همچنین به این خبرگزاری گفته است: «در کابل افراد ثروتمندی بودند، اما اکنون همه آنها فرار کردهاند.»او یکی از پرشمار شهروندان افغان است که برای فروش مستقیم کالاهای خود به خریداران به کابل مراجعه میکنند، اسباب و اثاثیه خود را بر پشت خود یا روی گاری حمل میکنند و در خیابان می چرخانند.خبرگزاری فرانسه از قول برخی شهروندان مینویسد که قیمت مواد غذایی در افغانستان به شکل سرسامآوری افزایش یافته و برای کسانی که حکومت اول طالبان را به یاد دارند، یادآور گرانیها در همان دوران است. شبکه تلویزیونی الجزیره نیز با پخش گزارشی از وضعیت معیشتی مردم در کابل، از بحران پول و نقدینگی در افغانستان خبر داد. در وبسایت این رسانه آمده است که افغانها در میانه این بحران ناچار شدهاند اسباب و وسایل منزل خود را به قیمتهای کمتر از حد معمول بفروشند. مردی به نام شکرالله که چهار قالی برای برای فروش به محله چمن حضوری کابل آورده میگوید: «ما این فرشها را ۴۸ هزار افغانی (۵۵۶ دلار) خریدهایم، اما اکنون همه آنها ۵ هزار افغانی هم از من نمیخرند.»
بازار محلی در چمن حضوری کابل پر از وسیله دست دوم برای فروش است. از ظروف نقره و یخچال و پنکه گرفته تا بالش، پتو، پرده، تختخواب، تشک و ظروف آشپزی در بساط صدها دستفروش و پیلهور دیده میشود. در هفتههای اخیر و از زمان تسلط طالبان بر پایتخت افغانستان تاکنون بانک جهانی، صندوق بینالمللی پول و بانک مرکزی ایالات متحده دسترسی این کشور به صندوقهای کمک بینالمللی را قطع کردهاند. از همان زمان بانکها در سراسر افغانستان بسته شد و بسیاری از دستگاههای خودپرداز پول نقد توزیع نکردند.اکنون بسیاری از بانکها بازگشایی شدهاند اما محدودیت برداشت هفتگی هنوز هم سبب ایجاد صف میشوذ. صدها زن و مرد تمام روز را در صف مقابل بانکها سپری کرده و منتظر فرصتی برای برداشتن وجوه خود هستند. با این حال، بسیاری از خانوادهها مانند خانواده شکرالله حتی پولی ندارند که بخواهند برای گرفتن آن به بانک بروند.او میگوید: «من باید به اندازهای پول تهیه کنم که بتوانم حداقل مقداری آرد، برنج و روغن برای خانوادهام بخرم.» شهروند دیگری به نام عبدالله، ۴۰ ساله که پیش از این سرباز ارتش افغانستان بوده گفت که در گذشته ماهیانه حدود ۲۰۰ دلار حقوق میگرفته اما اکنون درآمدی ندارد.طالبان ادعا کردهاند که نیروهای نظامی و امنیتی کشور میتوانند سر کار خود برگردند، اما عبدالله میگوید هنوز کسی با او تماس نگرفته است. او اکنون هم کارگری و هم دستفروشی میکند تا چند صد افغانی در روز به دست آورد، با این امید که اجاره ماهانه ۳ هزار افغانی (۳۵ دلار) خانهاش را پرداخته و برای خانوادهاش غذا تهیه کند. عبدالله میگوید: «من آنچه را که باید میکردم، کردم. به کشورم خدمت کردم، اما اکنون مجبور شدهام این خاک و گرد و غبار را تنفس کنم تا برای هشت سر عائلهام غذایی تهیه کنم.»
حمایت از جبهه مقاومت افغانستان کمترین انتظاری که از ایران میرود؛
طالبان پدرخوانده گروههای تروریستی است
یک دیپلمات پیشین کشورمان تاکید کرد: ضرورت حمایت معنوی و دیپلماتیک از جبهه مقاومت افغانستان کمترین انتظاری است که کل ملت ایران و همچنین فارسی زبانان منطقه از ایران دارند.
غلامرضا انصاری افزود: فلسفه وجودی مبتنی بر ایدئولوژی مرتجعانه قرون وسطایی طالبان شرایط را در بخشی از جهان اسلام خصوصاً در کشورهای اسلامی و مسلمانان اهل سنت بوجود آورد و به تعبیری میشود گفت طالبان پدرخوانده اصلی گروههای تروریستی القاعده، داعش و دیگر گروههای ضدانسانی و ضداسلامی است. انصاری درباره اینکه برخی اعتقاد به تغییر طالبان داشته و طالبان را طالبان سابق نمیدانند، اظهار داشت: قطعاً با توجه به تفکر مرتجعا نه ایدئولوژیک شکلدهنده طالبان امکان تغییر این گروه به طور قطع یقین وجود نداشته و نخواهد داشت، البته از یک بُعد میشود تغییر را پذیرفت که طالبان در ابتدای تاسیس، صادقانه دیدگاههای مرتجعانه و جنایتهای ضدانسانی و ضدبشری خودشان را بدون ترس و واهمه عملی میکردند، اما امروز پس از جمعآوری شدنشان به شکل اتوکشیده مجدداً در عرصههای سیاسی، اقتصادی و نظامی حضور پیدا کردند که برای بشریت و کل منطقه حساس خاورمیانه خطر جدی سامان یافته است. وی ادامه داد: با حیات مجدد طالبان و بنیادگرایان اویغور چین، چچن و آسیای میانه پس از استقرار کامل طالبان، خطر بالقوه برای چین، روسیه، هند است و با توجه به اختلاف ایدئولوژیک ایران و تفکر طالبانیسم، جبهه بزرگ و غیرقابل پیشبینی را در شرق کشور بوجود آورده و مواضع ایران را در کشورهای عربی و محور مقاومت دچار چالش جدی میکند. وی خاطرنشان کرد: به لحاظ استراتژی فارسیزبانان و کشورهایی که اشتراک فرهنگی، زبانی و تاریخی دارند را باید جزو حریم فرهنگی خودمان به حساب بیاوریم و اقدامات استراتژیک در حمایتهای معنوی و دیپلماتیک را متوجه این مهم کنیم. باید استراتژی فرهنگی ایران در منطقه شمال افغانستان، دره پنجشیر، هزارهجات، مزار شریف و... بر مبنای دفاع جدی سیاسی باشد و اجازه ندهیم که گروه ضدمردمی طالبان بتوانند پاکسازی قومی، نسلی و زبانی را در این مناطق دنبال کنند.انصاری تاکید کرد: قطعاً برخورد خصمانه و خشن طالبان امروز در دره پنجشیر و شمال افغانستان، بیشترین آسیب را به امنیت ملی ایران به دنبال خواهد داشت و بخش عظیمی از مهاجران به کشور عزیزمان سرازیر خواهند شد. انصاری تاکید کرد: ضرورت حمایت معنوی و دیپلماتیک از جبهه مقاومت افغانستان کمترین انتظاری است که کل ملت ایران و همچنین فارسی زبانان منطقه از ایران دارند، میتوانیم با حمایتهای استراتژیک و قاطعانه دیپلماتیک، جنایتهای ضدبشری و نسلکشی غیرپشتونها، در شمال افغانستان را پیشگیری و جلوی فجایع و جنایاتی که امروز توسط گروه تروریستی قرون وسطایی طالبان در حال شکلگیری هست را سد کنیم و اجازه ندهیم که این جنایات ضدبشری تداوم یابد.