اسماعیل بشری ادامه داد: از نظر اقتصادی هم آمریکا خریدار عمده کالاهای کرهای است و شرکتهایی که در کره فعالیت میکنند و حتی کمپانیهای خودروسازی این کشور به نحوی آمریکایی هستند؛ در نتیجه در قبال تهدیدات آمریکا، کره برای تبعیت از تحریمهای این کشور علیه ایران باید از سیاست واشنگتن تبعیت کند و عملاً سیاستهای کره جنوبی به شکل بسیار پررنگی به سیاستهای ایالات متحده آمریکا گره خورده است و به همین دلیل هم نمیتوانند در خصوص پولهای بلوکه شده ایران از خود انعطاف نشان دهند و هر تصمیمی واشنگتن بگیرد، سئول هم انجام میدهد. وی همچنین در پاسخ به این سئوال که برخی کشورها از ترس تحریمهای ایالات متحده، مقادیری واکسن را از طریق کواکس و در چهارچوب مبادلات بشردوستانه به ایران ارسال میکنند، به چه علت کره حتی در زمان پاندمی نیز از بازگرداندن پولهای ایران و حتی ایجاد خط اعتباری در این رابطه ممانعت کرده است، گفت: فکر نمیکنم معاملات بشردوستانه مبلغی باشد که کره بخواهد در رابطه با آن سنگاندازی کند و بحث ما با سئول کلیتر از این حرفها است.وی افزود: قبل این تحریمها شرکتهای کرهای در ایران فعال بودند و حتی لوازم خانگی که تحت لیسانس در ایران تولید میشد، قطعاتش کرهای است و قبل از این موارد با کره در رابطه نزدیک بودیم و آنچه ایران توقع دارد این است که پول کشورمان بصورت کامل بازگردانده شود و مسائل بشردوستانه حاشیه بر متن است.بشری در پاسخ به این سئوال که تهران باید چه اقداماتی را برای بازپسگیری پولهای خود در دستور کار قرار دهد، گفت: اقدامات در سطح بینالمللی آنچنان که در سطح داخلی قانونمند است، وجود ندارد و در سطح بینالمللی بسیاری از کشورها به هم بدهکار هستند و موضوع به دیوان بینالمللی لاهه ارجاع میشود و حتی بعد صدور حکم هم ترتیب اثر داده نمیشود. ما از پیش از انقلاب هم از بسیاری از کشورها طلبکار هستیم و نمیتوانیم وصول کنیم و این پولها جز از طریق دیپلماسی قابل وصول نیستند و اقدامات ایران واکنشی است و در مقابل آن هم آنها اقداماتی واکنشی صورت میدهند. در نتیجه کره تنها کشور بدهکار به ایران نیست.
واکنشها به سخنان امیرعبداللهیان درباره پول به ازای مذاکرات؛
واکنش غرب به شرط ایران برای مذاكره
گروه سیاسی: اظهارات وزیر خارجه ایران در مورد بازگشت به مذاکرات برجام با واکنش منفی آمریکا و آلمان روبرو شد؛ امیرعبداللهیان این بازگشت را به آزادسازی ده میلیارد دلار ایران منوط کرده بود، خطیبزاده میگوید که این یک مثال بوده است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه دولت ابراهیم رئيسی پس از بازگشت از سفر خود به نیویورک در مصاحبهای با صداوسیما بازگشت ایران به پشت میز مذاکره را منوط به آزادسازی ۱۰ میلیارد دلار دارایی مالی بلوکه شده ایران کرده و آن را نشانه "حسن نیت" آمریکا برای رسیدن به توافق با ایران دانسته بود. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در واکنش به اظهارات امیرعبداللهیان گفت که افزودن هر شرطی به مسائل ناظر بر توافق هستهای یا کاستن هر الزام پیشبینی شدهای در چارچوب مذاکرات وین، بر احتمال شکست و نافرجام ماندن این مذاکرات خواهد افزود.یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه آلمان نیز طرح چنین شرطی از سوی ایران را رد کرده است. این مقام وزارت امور خارجه آلمان از جمهوری اسلامی ایران درخواست کرده است بدون درنگ به پشت میز مذاکره بازگردد. مذاکراتی که از روز ۳۰ خرداد و پس از پایان دور ششم خود همچنان متوقف مانده است.سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان گفته است: «هرگاه از سوی ایران شروط جدیدی برای از سرگیری مذاکرات مطرح شود، ما آن را رد میکنیم.» سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این پرسش که آیا اظهارات امیرعبداللیهان درباره آزادسازی پولهای ایران، پیامی خطاب به آمریکا بود، چنین گفته است:«آنچه امیرعبداللهیان گفت، پیام برای مقامات آمریکایی نبود بلکه بیان یک منطق بود. دولت آمریکا هیچ تغییری در روش نداشته است بلکه در اقدامات همان مسیری را ادامه داده است که دولت ترامپ انجام میداد. ایشان برای مثال بیان کردند اگر دولت بایدن میخواست تفاوت خود را برای تعامل با ایران نشان دهد، راههایی مانند آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران وجود داشت.» به سخن دیگر، خطیبزاده تلاش کرده در پاسخ به این پرسش اظهارات امیرعبداللهیان را تا حدودی تعدیل کند. سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در بخش دیگری از اظهارات خود به زمان از سرگیری مذاکرات کمیسیون مشترک برجام پرداخته است.خطیبزاده درباره این پرسش که چه زمانی دور هفتم مذاکرات کمیسیون برجام آغاز خواهد شد، گفته است: «آنچه تحت عنوان "بهزودی" گفته شده است، به معنای به محض پایان رسیدن فرایند مرور گفتوگوها در وین است.» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی از دو پروسه در ارتباط با مذاکرت وین سخن گفته است. بنا بر اظهارات او، پروسه نخست ناظر بر "اصل مذاکرات وین" بوده و رئیس دولت سیزدهم و وزیر امور خارجه او از آمادگی جمهوری اسلامی برای شرکت در این مذاکرات خبر دادهاند.به گفته او، پروسه دوم مربوط به "فرایند بررسی" شش دور مذاکره در وین بوده که هنوز به پایان نرسیده است. خطیبزاده در این باره گفته است: «به محض پایان آن، حتی یک ساعت هم معطل نخواهیم کرد.»آنچه در سخنان خطیبزاده جلب توجه میکند، مقایسه زمان مورد نیاز ایران برای بررسی شش دور مذاکره با زمان بازگشت دولت بایدن به مذاکرات احیای برجام است.خطیبزاده درباره زمان بازگشت ایران به مذاکرات کمیسیون مشترک برجام گفته است: «فکر نمیکنیم کمتر از ۹۰ روزی باشد که دولت بایدن به مذاکرات بازگشت. دولت رئیسی ۵۰، ۵۵ روز است که کار خود را آغاز کرده است.»به سخن دیگر، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران میگوید بازگشت هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی شاید ۳۵ تا ۴۰ روز دیگر طول بکشد. این در حالی است که کارشناسان اعلام کردهاند جمهوری اسلامی تا رسیدن به نقطه گریز هستهای فاصله زیادی ندارد. وقفه ایجاد شده در مذاکرات وین با توجه به کاهش سطح نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی موجب نگرانی کشورهای ذیربط در توافق هستهای و همچنین برخی از کشورهای منطقه، از جمله عربستان و اسرائیل شده است.
شرط آمریكا برای موفقیت مذاكرات برجام
پس از آنکه وزیر خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرد در سفر به نیویورک از آمریکاییها خواسته با آزاد کردن ۱۰ میلیارد دلار از اموال ایران حسن نیت خود را در موضوع برجام نشان دهند، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد این کشور بهدنبال «بازگشت متقابل به پیروی از برجام» است. یک سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده گفت این کشور «بهدنبال بازگشت متقابل به پیروی از برجام است»، اما در عین حال تأکید کرد که «در صورت درخواست بیشتر یا ارائه چیز کمتری از سوی ایران، این مذاکرات با موفقیت همراه نخواهد بود».این مقام رسانهای وزارت خارجه همچنین گفت: «ایالات متحده همچنان برای بازگشت مذاکرات و پایان گرفتن سریع آن، قبل از بستهشدن پنجره فرصت بازگشت به برجام، آماده است.»بهدلیل تحریمهای ایالات متحده بر بخشهای بانکی و انرژی ایران، جمهوری اسلامی تاکنون موفق به دستیابی به دهها میلیارد دلار از داراییهای ایران در بانکهای خارجی نشده است؛ داراییهای که عمدتاً از طریق صادرات نفت و گاز به دست آمده است. قدرتهای غربی از ایران خواستهاند که به مذاکرات احیای برجام بازگردد و در روزهای اخیر نیز تأکید داشتهاند که زمان برای ازسرگیری این مذاکرات در حال اتمام است زیرا برنامه هستهای تهران بسیار فراتر از محدودیتهای تعیینشده در توافق پیشین در حال توسعه است. مقام رسانهای وزارت خارجه ایالات متحده نیز تأکید کرده است که «همه اعضای گروه ١ + ۵ بر ضرورت ازسرگیری مذاکرات در اسرع وقت و ادامه دادن آخرین دور آن که در ماه ژوئن (خرداد ماه) برگزار شده بود توافق دارند.»بهگفته این مقام رسانهای، «بازگشت دو طرف به برجام همسو با منافع ملی آمریکاست و این بهترین گزینه برای محدود کردن برنامه هستهای ایران و فراهم کردن بستری برای رسیدگی به اقدامات بیثباتکننده ایران است.»
آزمایش راههای دیگر دربرابر ایران توسط آمریکا
همزمان با جلسه مشترک هیات دیپلماتیک، امنیتی و نظامی اسرائیل و آمریکا بر سر برنامه اتمی ایران، یک مقام ارشد آمریکایی گفت امیدوار است که مذاکرات هستهای با ایران "به زودی" از سر گرفته شود.تیمهای از امنیت ملی آمریکا و اسرائیل در واشنگتن جلسهای مشترک برگزار کردند که دستور کار اصلی آن، فعالیت هستهای ایران بود.یک مقام ارشد آمریکایی گفت که دولت بایدن به راهحل دیپلماتیک با ایران پایبند است اما در صورت لزوم آماده خواهد بود تا "راههای دیگری" را برای اطمینان از عدم دستیابی تهران به سلاح هسته بیازماید."به اشتراک گذاشتن اطلاعات" و همچنین "ارزیابی اولیه" از میزان پیشرفت برنامه هستهای تهران از جمله دستور کارهای این جلسه عنوان شده است.
در عین حال، یک مقام ارشد آمریکایی که به شرط ناشناس ماندن با وجود ابراز امیدواری در خصوص احتمال از سرگیری مذاکره با ایران در مدت زمانی کوتاه، متذکر شد که پیشرفت تهران در زمینه توسعه ظرفیتهای هستهای "نگران کننده" است.این مقام ارشد دولت که نخواست نامش فاش شود گفت: "ما امیدواریم در مدت کوتاهی (برای مذاکرات) بتوانیم به وین برگردیم."به گفته مقام ارشد آمریکایی "راه مذاکرات در وین همچنان باز است". او همچنین اضافه کرد که مقامات دولت بایدن راه حل دیپلماتیک را "بهترین مسیر" میدانند.این مقام آمریکایی اضافه کرد که "ایرانیها نشانههایی را به تعدادی از طرفین ارسال میکنند که به نظر آنها را آماده بازگشت به وین نشان میدهد اما باید دید آیا آنها مجددا در این روند مشارکت خواهند کرد یا نه."
منطقه تحمل زیادهخواهی جدیدی را ندارد
وزیر خارجه پس از دیدار با همتای ارمنستانی خود اظهار کرد: در جریان رایزنیهای امروز بین وزرای خارجه دو کشور نقشه راه جدید روابط ایران-ارمنستان را ترسیم و نهایی کردیم.
حسین امیرعبداللهیان در نشست مطبوعاتی مشترک با همتای ارمنستانی خود با بیان اینکه در جریان گفتوگوها با هم توافق کردیم که علاوه بر مناسبات سیاسی در حوزههای مختلف اقتصادی، گردشگری و تجارت، روابط دو کشور را گسترش دهیم، گفت: در این رایزنیها نقشه راه جدید دو کشور را ترسیم و نهایی کردیم.این دیپلمات عالی رتبه کشورمان همچنین با بیان اینکه تجارت و بهرهبرداری از مسیر ترانزیتی دو کشور از موضوعات مورد گفتوگوی مقامات دو کشور در این دیدار بود، افزود: ما در مورد احیای جاده ترانزیتی و مسیر رفت و آمد تریلیها و کامیونهای دو کشور پروژه جدیدی را تعریف کردهایم که به زودی نهایی و عملیاتی میشود.وی با بیان اینکه انشالله در هفتههای آینده شاهد نشاط هرچه بیشتر در روابط دو کشور در حوزههای مختلف خواهیم بود، در بخش دیگری از صحبتهای خود به شرایط موجود در بخشی از منطقه قفقاز اشاره کرد و گفت: شرایط بحرانی در قفقاز و حضور صهیونیستها و تروریسمها در بخشی از این منطقه مورد نگرانی جدی ما است.
وی ادامه داد: ما اجازه نخواهیم داد که برخی از مداخلهگران خارجی روابط ما را با همسایگانمان از جمله آذربایجان تحت تأثیر قرار دهند.عبداللهیان گفت: باید به این موضوع توجه داشت که با توجه به شرایط موجود، منطقه ما به هیچ وجه تحمل زیادهخواهی جدیدی را نخواهد داشت. وی ادامه داد: مشکلات موجود در منطقه باید توسط کشورهای منطقه و بدون مداخله خارجی حل و فصل شود.