براساس آخرین پایشهای انجامشده در حال حاضر این آفت در مزارع شهرستانهای آبادان، خرمشهر، ماهشهر، بهبهان، امیدیه، شوش، دزفول و هندیجان مشاهده شده و در شهرستان هندیجان وضعیت زرد اعلام شده است.
حمله میلیونی ملخها به آبادان
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان در خصوص وضعیت حمله ملخها به شهر آبادان توضیحاتی داد. محمد قاسمینژاد در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به فیلم منتشر شده در فضای مجازی در روز گذشته، ۱۸ اسفندماه که به حمله میلیونی ملخها به آبادان اشاره میکرد، اظهار کرد: از دوم اسفندماه سال جاری شاهد حمله ملخها به منطقه هندیجان و بهبهان بودهایم که عملیات مبارزه با این آفت در سطح ۲۵۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی خوزستان از طریق سمپاشی زمینی و هوایی انجام شد. وی افزود: ششم اسفندماه نیز ریزش محدود ملخ در آبادان گزارش شد که این میزان ریزش در نُرم و حد واندازه سمپاشی نبود. ۱۲ اسفندماه نیز یک تا دو گله ملخ در آبادان ظاهر شد که با وزش باد به سمت کشور عراق رفتند. سه گله میلیونی ملخ فضای آبادان را پر کردند و در حال پرواز بودند که غروب، بخشی از این ملخها در منطقه حفار شرقی خرمشهر ریزش کردند و نسبتا جمعیت بالایی داشتند. در حال حاضر عملیات سمپاشی در این منطقه آغاز شده است اما با توجه به اینکه این منطقه مسکونی است، امکان سمپاشی هوایی با هواپیما وجود ندارد. سمپاشی زمینی آغاز شده است و عملیات سمپاشی هوایی به وسیله پهپاد انجام خواهد شد. وی بیان کرد: در آبادان تنها در محدوده مرکز خدمات ابوشانک به میزان ۳۰ تا ۴۰ هکتار به صورت پراکنده شاهد آلودگی هستیم که بعد از ظهر روز گذشته عملیات سمپاشی زمینی در این منطقه آغاز شد.
مقابله با حمله ملخها سخت است
مدیرکل جهاد کشاورزی خوزستان در این باره میگوید: ملخها یک آفت پروازی هستند و روزانه بین ۱۵۰ تا ۱۷۰ کیلومتر پرواز میکنند و به همین دلیل مقابله با آنها سخت است. کیخسرو چنگلوایی با بیان اینکه به نظر میرسد حمله امسال ملخها به مزارع خوزستان وسیعتر از گذشته باشد، اظهار میکند: هم از نظر تعداد و سطح پوشش حمله ملخها به نظر میرسد گسترده باشد. مقابله با ملخها به صورت زمینی و هوایی آغاز شده و امیدواریم مانند سال گذشته بتوانیم این مسئله را مهار کنیم. وی با بیان اینکه حمله ملخها تا الان نگران کننده نیست، میافزاید: باید حواسمان را جمع کنیم چرا که خوزستان تأمین کننده بخش عمدهای از غذای کشور است و ۲۰۰ هزار بهره بردار در این استان فعالیت میکنند. وی با اشاره به تشکیل کمیته مقابله با حمله ملخها در فرمانداریهاعنوان میکند: قرار شده که فرمانداران امکانات خود را برای مقابله با ملخها بسیج کنند و استانداری خوزستان هم کمهایی در این باره داشته و قرار است هزینههایی اختصاص دهد.
تغذیه ملخ از همه محصولات زراعی
حمله گروهی ملخها میتواند هزاران کیلومتر مربع از آسمان را بپوشاند. ملخها در عین کوچکی جثه، توانایی نابود کردن مزرعه و باغها را دارند. این آفت به همه محصولات زراعی، باغی و نیشکر حمله کرده و حتی از تنه درختان نیز تغذیه میکنند. امسال توده بزرگ ملخها وارد کشور شده وتراکم بالای این آفت، ظرفیت آن را دارد که یک مزرعه را نابود کند، هجوم ملخها به خوزستان اتفاق تازهای نیست و در گذشته نیز رخ، اما آنچه اینبار هجوم این آفات را تبدیل به تهدید جدی برای تولید بخش کشاورزی استان کرده، همزمانی آن با احتمال وقوع سیل و شیوع کرونا در خوزستان است. تابستان امسال نیز حمله ملخها به خوزستان به ۱۰ هزار هکتار از مزارع نیشکر آسیب وارد کرد و به همین دلیل مبارزه با ملخها امروز به یک اولویت در بخش کشاورزی تبدیل شده است.
مخربترین آفت بخش کشاورزی
سازمان خواربار جهانی، فائو در گزارشی اعلام کرد: در حال حاضر ملخ صحرایی مخربترین آفت در بخش کشاورزی است که خسارتهای زیادی به این بخش وارد میکند و امنیت غذایی را به خطر میاندازد. در گزارش فائو آمده است که یک گله از این ملخها در حدود یک کیلومتر مربع بیش از ۴۰ میلیون ملخ را شامل میشود که میتواند غذای ۳۵ هزار نفر در روز را بخورد. فائو تقاضا کرده است که حداقل ۱۳۸ میلیون دلار به صورت اضطراری برای کمک به کشورهایی که درگیر مبارزه با ملخ هستند، کمک کنند.
میزان ملخها ۳ برابر سال گذشته است
ایران نیز جزو کشورهایی است که ملخ صحرایی یک بار در سال گذشته حمله کرد و هزینههای زیادی را برای مبارزه روی دست دولت گذاشت و خسارتهایی را هم به کشاورزان وارد کرد. حمله دوم نیز از بهمنماه شروع شده، آنطور که مسئولان استان خوزستان اعلام کردهاند حجم حمله این بار ملخها تقریبا ۳ برابر سال گذشته است. گزارش فائو حاکی است که این هفته گلههای جدیدی در کشورهای بحرین، کویت، عربستان سعودی، قطر و ایران ظاهر شده است.
راه حل مبارزه با این حشرات
درحالی که هرسال مقادیر قابل توجهی سموم برای ازبین بردن آفات گیاهی به کار گرفته میشود، اما تاثیر منفی آن بر محیط زیست بسیار بیشتر ازتاثیرات سودمندش است. با توجه به سابقه طولانی مبارزه با ملخ به روش شیمیایی وبا استفاده ازسم کلره وفسفره، استفاده ازاین آفت کشها درمراتع، خطرات زیست محیطی برای دام وانسان وحیات وحش به دنبال دارد.
بنابراین بهترین روش کنترل جمعیت ملخ دردرجه اول سالمسازی محیط زندگی ملخ ازطریق اصلاح واحیاء مراتع ازطریق مدیریت اصولی و بهرهبرداری بهینه ازطریق ایجاد تعادل دام ومرتع وتقویت پوشش گیاهی است. دردرجه دوم، مبارزه بیولوژیک واستفاده عوامل کنترل کننده طبیعی نظیر انواع حشرات مفید وپرندگان مثل سارگلو قرمز که بطور غریزی ازدشمنان طبیعی ملخ بوده پیشنهاد شده است. درگذشته از پرنده سارگلو قرمز برای از بین بردن ملخها بسیار استفاده میشد. روش مبارزه این پرنده با ملخها به این صورت است که این پرنده عدهای ازملخها را خورده وبقیه را نیز فقط با منقار تیزخود نصف میکند ومبارزه را درمحل تجمع آنقدر ادامه میدهدتا تعداد ملخها به شدت کاهش یابد. از انجا که هر سارگلو قرمز میتواد روزانه حدود۱۰۰۰ ملخ شکار کند با حمایت ازاین پرنده میتوان ازمصرف بی رویه سموم که خطرات زیست محیطی دارد جلوگیری کرد. شکاراین پرنده مفید طبق مصوبه ۴۲ شورای عالی حفاظت محیط زیست ممنوع بوده وبه عنوان پرنده حمایت شده مورد حمایت قرار گرفته است.
کشاورزان در برابر حمله ملخها آسیب پذیرند
غلام رضا شریعتی در نشست ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات بحران استان خوزستان، اظهار کرد: امروز شرایط خوزستان در همه جوانب از جمله هجوم ملخها، بیماری کرونا و سیلابهایی که در مسیر خود به استان خوزستان رسیدهاند، بحرانی است. وی کشاورزان را به عنوان قشر آسیبپذیر در مقابل هجوم ملخها توصیف کرد و افزود: امسال هجوم ملخها نسبت به سالهای گذشته با حجم بیشتری است که نیاز است تمامی تلاش خود را در جهت مهار این بحران به کار گیریم. استاندار خوزستان با بیان اینکه کشاوزان را به عنوان قشر آسیبپذیر در مقابل هجوم ملخها هستند، گفت: امسال هجوم ملخها نسبت به سالهای گذشته با حجم بیشتری است که نیاز است تمامی تلاش خود را در جهت مهار این بحران به کار گیریم.
حمله ملخها تشدید میشود
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان نیز میگوید: با توجه به روند افزایشی که در خصوص ریزش ملخها در مزارع استان وجود دارد، احتمالا وضعیت خوزستان در زمینه هجوم این آفت قرمز خواهد شد. محمد قاسمی نژاد میافزاید: براساس آخرین پایشهای انجامشده در حال حاضر شاهد ریزش این آفت در ۸ شهرستان هستیم و این ریزشها در ادامه به دیگر مزارع شهرستانهای استان منتقل خواهد شد. روند ریزش ملخها در مزارع خوزستان در مقایسه با هفته گذشته افزایش چشمگیری داشته است و این روند صعودی در طول هفتههای آینده نیز همچنان ادامه خواهد داشت و شاهد ریزش سنگین ملخ در مزارع استان خواهیم بود.