دلیل اصلی این مساله هم کاملا روشن است؛ زیرا قواعد جهان امروز در قیاس با دوران گذشته، رقابتیتر هستند و این مساله در حوزه اجتماعی و افکار عمومی، ابعاد جدیتری را نیز به خود میگیرد. در این راستا، به طور خاص در روزهای گذشته، دو خبرِ به ظاهر ساده و گذرا، حامل پالسهای هشدار دهندهای برای کشورمان بوده که البته پیشتر نیز بسیاری از ناظران و تحلیلگران نسبت به آن هشدار داده بودند. اول اینکه حساب کاربری پادشاهی سعودی به زبان فارسی در خبری اعلام کرد که آن دسته از شهروندان عربستانی که درآمد ماهانه کمتر از ۹۰ میلیون تومان داشته باشند، امکان دریافت واحد مسکونی آماده و مدرن در سراسر عربستان را دارند. در خبر دیگری نیز شاهد پمپاژ تبلیغاتی و مانور خبری گسترده در مورد بازی دو تیم فوتبال باشگاهی عربستان به نامهای الاتحاد و الهلال بودیم. رقابتی که میان دو تیم شناخته شده عربستانی برگزار شد. تیمهایی که هر کدام از آنها شمار قابل توجهی از ستارگان جهان فوتبال نظیر کریم بنزما و یا نیمار را جذب کردهاند و جالب اینکه تلویزیون کشورمان نیز این بازی را در رویدادی کمسابقه به صورت زنده پوشش داد. این دو خبر و رویداد به ظاهر ساده بودند، اما در دلِ خود پیامهای بسیار زیادی دارند. شاید یکی از مهمترین پیامهای اخباری از این دست، حداقل برای ایران این باشد که پادشاهی سعودی تا حد زیادی راهبرد خود در مواجهه با رقبای منطقهای و بین المللیاش را تغییر داده است. در واقع، سعودیها دیگر به دنبال برجستهسازی و فعال کردن ظرفیتهای قدرت سخت در مواجهه با رقبای خود نیستند و سعی دارند با تقویت قابل توجه قدرت نرمشان، دیگران را به چالش بکشند.
در این چهارچوب، سعودیها به نوعی بر اساس همان سناریویی که چارلز دیکنز به آن اشاره میکند جلو رفتهاند و سعی دارند در منطقه غرب آسیا که کشورها اغلب با چالشهای سیاسی و اقتصادی درگیر هستند، تصویر یک مدینه فاضله را از کشورشان به نمایش بگذارند. البته که این رویکرد سعودیها عاری از اهداف کلانترِ بینالمللی نیز نیست. با این همه، حداقل به ۳ دلیل عمده و محوری، کنشگریهای اخیر دولت عربستان در زمینه تامین رفاه برای شهروندان سعودی و یا دیگر اقدامات آن، برای ایران حامل پیام و حتی چالش هستند. ابتدا اینکه ایران از جمله کشورهایی در جهان است که نسل جوان در آن، بخش قابل توجهی از هرم جمعیتی کشور را تشکیل میدهد. نسلی که با ابزارهای دنیای دیجیتال خو گرفته اند و در حوزه فناوریهای دیجیتال و شبکههای اجتماعی و فضای مجازی، حضور و کنشگری فعال دارند. در این چهارچوب، تردیدی نیست که استفاده از ظرفیتهای این نسل میتواند حامل دستاوردهای قابل توجهی برای کشورمان باشد. اما مسلما وقتی در داخل کشورمان شاهدیم که خرید خانه به دلیل نوسانهای گسترده اقتصادی، برای طیفهای قابل توجهی از جامعه تقریبا به آرزو و حسرت تبدیل شده، اینکه خبری منتشر شود و در آن به این مساله اشاره شود که پادشاهی سعودی به افرادی که درآمدی کمتر از ۹۰ میلیون تومان دارند (صفحه توئیتر سعودیها قیمت را نیز به تومان ذکر کرده است)، خانه رایگان میدهد، میتواند از نظر ذهنی سوالها و البته آسیبهایی را برای این قشر و به ویژه جوانان کشورمان ایجاد کند. جدای از اینها، این که میبینیم اخیرا تلویزیون کشورمان اقدام به پخش یک مسابقه حساس از لیگ حرفهای عربستان میکند، تا حد زیادی ناشی از پالسهایی است که از جامعه گرفته است. البته که جذابیت حضور ستارههای سرشناس جهان فوتبال در لیگ عربستان سبب شده تا برخی کشورهای اروپایی نیز لیگ عربستان را به صورت زنده برای مخاطبان خود پخش کنند. حال باید از خود بپرسیم که چه باید کرد تا این نسل در قالب آن معادلهای که چارلز دیکنز ترسیم کرد، قرار نگیرد؟ قطعا پیشبرد این دستورکار از ماموریت سختی خبر میدهد که حداقل در شرایط کنونی، فراهمکردنِ زیرساختهای لازم برای تحقق آن ممکن نیست.