در رایگیری شورای حکام، ۱۹ کشور از مجموع ۳۵ کشور عضو شورای حکام به قطعنامه پیشنهادی تروئیکای اروپایی و آمریکا رای مثبت دادند، یک کشور رای نداد، ۱۲ کشور رای ممتنع صادر کردند و روسیه، چین و بورکینافاسو تنها سه کشوری بودند که به این قطعنامه رای مخالف دادند. رأیگیری پشت درهای بسته بسته برگزار شد و نتیجه آن را دیپلماتهایی مشروط بر ناشناس ماندن به رسانهها اعلام کردند.در این قطعنامه که از سوی تروئیکای اروپایی (فرانسه، آلمان و بریتانیا) پیشنهاد شده بود و حمایت ایالات متحده آمریکا را داشت و پیش از بازگشت دوباره دونالد ترامپ به کاخ سفید صادر شد، از تهران خواسته شده است تا در خصوص ذرات اورانیومی که در دو مکان کشف شده و به عنوان سایت هستهای اعلام نشدهاند شفاف سازی کند و پاسخ دهد.یکی از مهمترین شاخصههای اولین دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ اتخاذ رویکردی پرتنش علیه ایران بود؛ زمانی که رئیسجمهوری ایالات متحده آمریکا سیاست «فشار حداکثری» را علیه تهران در پیش گرفت.دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ میلادی به طور یکجانبه آمریکا را از توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی خارج کرد و تحریمهای شدیدتری را علیه تهران اعمال و اقتصاد ایران را تضعیف کرد.قطعنامه در پی گزارش محرمانه آژانس كه اعلام کرده بود ایران از خواستهای بینالمللی برای مهار برنامه هستهای خود سرپیچی کرده و ذخایر اورانیوم غنیشده خود را به سطوح نزدیک به درجه ساخت تسلیحات افزایش داده است.ایران تا ۲۶ اکتبر، ۱۸۲ کیلوگرم اورانیوم غنیشده تا ۶۰ درصد انباشته کرده بوده که افزایشی ۱۷ کیلوگرمی نسبت به آخرین گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ماه اوت داشته است. اورانیوم غنی شده با خلوص ۶۰ درصد تنها یک قدم کوتاه و فنی با سطح ۹۰ درصدی برای تولید تسلیحات اتمی فاصله دارد.قطعنامه تصویب شده ، آژانس بینالمللی انرژی اتمی را ملزم میکند که یک «ارزیابی جامع و بهروز» از فعالیتهای هستهای ایران ارائه دهد، که در نهایت میتواند باعث ارجاع به شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بررسی تحریمهای بیشتر علیه تهران شود.آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیشتر از دو مکان در نزدیکی تهران- ورامین و تورقوزآباد - نام برده و اعلام کرده بود که در آنها آثار اورانیوم غنیشده وجود داشته است. در قطعنامه آژانس از تهران خواسته شده است تا «توضیحات فنی معتبر» برای ذرات اورانیوم یافت شده در این سایتها ارائه کند.آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنین از تهران خواسته است که درباره «منشأ و مکان فعلی آن مواد هستهای» نیز پاسخهایی ارائه دهد تا «در موقعیتی قرار گیرد که تضمین دهد برنامه هستهای ایران منحصراً صلحآمیز است».کشورهای غربی گمان میبرند که آثار اورانیوم کشف شده توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی میتواند به ارائه شواهدی منجر شود که نشان دهد ایران دستکم تا سال ۲۰۰۳ میلادی یک برنامه مخفی برای ساخت تسلیحات هستهای داشته است.تهران اصرار دارد که برنامه هستهایاش صلح آمیز است و قصد ساخت سلاح اتمی را ندارد. هرچند برخی از مقامات ایران گفتهاند که رویکرد هستهای تهران تحت شرایطی میتواند متفاوت از آنچه هست شود و تغییر یابد.
پاسخ ایران به قطعنامه آژانس؛ راهاندازی مجموعه قابلتوجهی از سانتریفیوژها
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به صدور قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس، دستور انجام اقدامات موثر، از جمله راهاندازی مجموعه معتنابهی از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته از انواع مختلف را صادر کرد. بیانیه مشترک وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی ایران در مورد قطعنامه ناموجه صادره در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در رابطه با برنامه هستهای صلحآمیز ایران منتشر شد. متن این بیانیه به این شرح است: در آخرین ساعات جلسه مورخ ۱ آذر ۱۴۰۳ شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با فشار و اصرار سه کشور اروپایی و آمریکا، و علیرغم عدم حمایت حدود نیمی از دولتهای عضو، قطعنامهای غیر اجماعی در مورد برنامه صلحآمیز هستهای ایران تصویب شد.سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران همواره مبتنی بر تعامل سازنده با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در چارچوب حقوق و تکالیف مصرح ذیل معاهده عدم اشاعه و موافقتنامه جامع پادمان بوده است. دولت چهاردهم بر مبنای همین سیاست از ابتدای تشکیل، ادامه و ارتقای همکاریها با آژانس را با هدف حل و فصل موضوعات فی مابین در دستور کار خود قرار داده است.در چارچوب همین رویکرد اصولی، ایران از سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران استقبال کرد و برنامهریزی لازم برای فراهم نمودن زمینه تعاملات بیشتر و موفقیت سفر را انجام داد.سفر مدیرکل آژانس به ایران، دیدارهای وی با مقامهای عالی جمهوری اسلامی ایران و بازدید از مجتمعهای غنیسازی شهید دکتر علیمحمدی و شهید مهندس احمدی روشن و مذاکرات صورت گرفته زمینه مناسبی برای تقویت تعاملات ایران و آژانس ایجاد نمود.در چنین شرایطی سه دولت اروپایی و آمریکا - که سابقه طولانی در بدعهدی و عدم پایبندی آشکار به تعهدات خود از جمله در قالب برجام و توسل به تحریمهای ظالمانه و فشارهای غیرقانونی علیه ملت ایران دارند - به جای کمک به تداوم فضای سازنده ایجاد شده بین ایران و آژانس، حتی منتظر نتایج سفر مدیر کل آژانس هم نمانده و در یک اقدام تقابلی و ناموجه، قطعنامهای علیه ایران در شورای حکام ارائه نمودند. البته این قطعنامه از حمایت نیمی از اعضای شورای حکام برخوردار نشد که خود مبین مخالفت آنها با رویکرد سیاسی و مخرب بانیان قطعنامه میباشد.این رویکرد سیاست زده، غیر واقعبینانه و مخرب فضای مثبت ایجاد شده و تفاهمهای حاصل از آن را مخدوش میکند. چنین اقدامی، آن هم در زمانی که ایران و آژانس در مسیر تعامل سازنده قرار داشتند، بار دیگر ثابت کرد که سه دولت اروپایی و آمریکا در ادعای خود مبنی بر حفظ اعتبار آژانس به هیچ وجه صداقت ندارند و موضوع هستهای ایران صرفا بهانه و دستاویزی برای پیشبرد اهداف نامشروع آنها است.مراجع صلاحیتدار جمهوری اسلامی ایران در سطوح مختلف پیشتر اعلام کرده بودند که اتخاذ هرگونه اقدام تقابلی و سوء استفاده از شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای پیشبرد اهداف نامشروع و سیاسی، با پاسخ متقابل ایران مواجه خواهد شد. مختصات پاسخ احتمالی ایران از قبل نیز به مدیرکل آژانس اطلاعرسانی شده است.بر همین اساس، رئیس سازمان انرژی ایران دستور انجام اقدامات موثر، از جمله راهاندازی مجموعه معتنابهی از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته از انواع مختلف را صادر کرد. بدیهی است این اقدامات در راستای صیانت از منافع کشور و توسعه هرچه بیشتر صنعت هستهای صلحآمیز، متناسب با نیازهای روز افزون ملی و در چارجوب حقوق و تعهدات ایران وفق موافقتنامه پادمان جامع انجام میشود. در عین حال، همکاریهای فنی و پادمانی با آژانس، مثل گذشته و در چارچوب موافقت نامه پادمان ادامه خواهد یافت. در پایان تصریح میشود که جمهوری اسلامی ایران همچنان آماده تعامل سازنده با جهات ذیربط بر مبنای اصول و موازین حقوقی بینالمللی است و سیاست اصولی صیانت از حقوق و منافع ملت بزرگ ایران و توسعه برنامه هستهای صلحآمیز و بومی با جدیت ادامه خواهد یافت.
ایران به گام غیرفنی اروپا پاسخ مناسب میدهد
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران سفر اخیر مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران را سیاسی دانست و تاکید کرد که ایران به اقدام غیر فنی اروپا، «پاسخ مناسب» میدهد.سید عباس عراقچی، گفت: هدف از دعوت گروسی به تهران، گشودن صفحه جدیدی از همکاریها میان ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی بود. تلاش کردیم زمینه تفاهم مشترکی را برای حل مشکلات باقی مانده ایجاد کنیم و آقای گروسی خوشبین بود و از این رویکرد استقبال کرد.او در ادامه تاکید کرد: عزمی جدی برای همکاری با آژانس و حل مشکلات باقیمانده داریم اما اقدام اروپا با این رویکرد تعارض دارد.عراقچی همچنین گفت: هشدار دادیم فشارها هرگز به نتیجه مناسب منجر نخواهد شد و هرگز ایران را از تصمیم خود برای همکاری مثبت با آژانس منصرف نخواهد کرد. جمهوری اسلامی ایران پاسخ مناسب به اقدام غیر فنی اروپا را اتخاذ و این ما را وارد مسیر پیچیدهای خواهد کرد.
اولتیماتوم تروئیکای اروپایی خطاب به شورای حکام
آلمان، فرانسه و بریتانیا با انتشار بیانیه مشترکی خطاب به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، موضع خود را در قبال تعهدات هستهای ایران در چارچوب برجام اعلام کردند.آنها در این بیانیه از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به دلیل تلاشهایش در قبال برنامه هستهای ایران تشکر کردند و افزودند که بر اساس گزارش او، «متاسفانه یافتههای آژانس بار دیگر [در موضوع ایران] بسیار نگران کننده است».در ادامه بیانیه آمده است: «بر اساس گزارش جدید، ایران ذخایر اورانیوم غنیشده خود را تا ۶۰ درصد افزایش داده است. اکنون این کشور بیش از چهار برابر مقداری که آژانس بینالمللی انرژی اتمی آن را مقدار تقریبی لازم برای ساخت یک وسیله انفجاری هستهای میداند، اورانیوم غنی شده ۶۰درصدی دارد. اکنون ذخایر کلی اورانیوم غنی شده این کشور، بیش از ۳۲ برابر حد مجازی است که ایران در چهارچوب برجام متعهد شده بود.»