شاید مناسبتهای دیگر، بازارهای نه چندان رسمی و غیرعلنی داشته باشند، اما بازار بلک فرایدی برای هیچ کسبوکاری محدودیت تبلیغ گسترده ندارد و این روزها چه در بیلبوردهای شهری و چه تبلیغات مجازی و دیجیتال، شاهد بودجه سنگینی هستیم که از سمت نه فقط برندها و واحدهای اقتصادی، بلکه توسط پلتفرمهای خرید و فروش آنلاین صرف تبلیغات برای جذب مخاطب به بهانه جمعه سیاه شده است.
وعدههای نجومی برای بلک فرایدی
تخفیفهای سنگین و پیشنهادات خیرهکنندهای که برای خریداران در تبلیغات بلک فرایدی بیان شده از یک سو و تجربههای مختلفی که برای کاربران در این روزها رقم میخورد از سویی دیگر قابل توجه است. یکی از پلتفرمهای فروش آنلاین، در تبلیغات شهری خود تخفیف ۹۶ درصدی را به عنوان ارزش پیشنهادی و رقابتی خود نسبت به سایرین مطرح کرده بود. یک پلتفرم دیگر وعده تخفیف بیش از ۴۰ درصد به طور حتمی برای تمامی اقلام را قول داده و برندهای کالایی متعدد هم به طور مستقل هر کدام استراتژیهای مختلفی را بر جذب افراد و افزایش میزان درآمد خود در این روزها به کار گرفتهاند.
اما نکته مهم آن است که مگر میزان سود هر یک کالایی که به فروش میرسد، چقدر است که یک برند یا پلتفرم تصمیم میگیرد آن را با ارزشی نصف قیمت عنوان شده به افراد بفروشد؟
به عنوان مثال اگر حوالی میدان مادر و خیابان میرداماد گذرتان بیفتد، بیلبورد بزرگی را با مضمون تخفیف ۶۰ درصدی پوشاک و فروخته شدن یک کاپشن مردانه با قیمت ۴۰۰ هزار تومان خواهید دید. ۴۰۰ هزار تومان هزینه پارچه مصرفی کاپشن تبلیغ شده نیست و به نظر هم نمیرسد در زمانی که اوج خرید و فروش لباس زمستانی باشد، هیچ تولیدی یا برندی خواهان فروش کالای خود با این قیمت باشد.
همه چیز از قبل گران شده
به گزارش اقتصاد ۲۴، به منظور بررسی دلیل و یا حتی صحت تبلیغات عنوان شده تحت عناوینی همچون حراج جمعه و یا تخفیفات مربوط به بلک فرایدی، سری به پلتفرمهای آنلاین و شرایط فروش آنها زدیم. در ابتدا به نظر میرسید پلتفرمها به وعده تخفیفاتی خود عمل کرده و از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را با تخفیف میفروشند، اما با کمی نگاه ریزتر متوجه ایرادات مهم و اساسی آنها شدیم؛ اغلب کالاها بهویژه آن دسته اقلامی که نیاز به درج قیمت از درب کارخانه نداشتند، افزایش قیمت محسوسی را طی دو الی سه هفته گذشته تجربه کردند.حال میزان تخفیفات اعمال و ادعا شده، یا قیمتها را به نرخ دو هفته گذشته تبدیل کرده و یا حتی با احتساب این پیشنهادات هم همچنان کالاها نسبت به قبل گرانترند. آن دسته از کالاهایی که با ادعای نود و چند درصد تخفیف گذاشته شده بود هم یا در سایتها پیدا نمیشود و یا در صورت وجود، تگ اتمام موجودی دارند. به عبارتی دیگر به نظر نمیرسد بلک فرایدی، واقعا برای تولیدکنندگان و سایر فعالان این زنجیره، واقعا روز سیاهی باشد.
تجربه واقعی کاربران پس از خرید در زمان بلک فرایدی و دیدن تخفیفات این روزها، از اهمیت بالایی برخوردار است. پرسوجو از افرادی مختلف در اقشار مختلف اقتصادی اتفاقی نهچندان دور از انتظار را نشان میدهد؛ پایین بودن کیفیت کالاهای به تخفیف گذاشته شده یا در آستانه منقضی شدن تاریخ مصرف، مهمترین گلایه اکثر کاربران است.
به گفته افراد، پوشاکی اغلب تخفیفهای سنگین دارند که یا برای فصل نیستند و یا کیفیت چندان بالایی ندارند. با کمی اغماض میتوان از آنها برای مدت زمان کوتاهی استفاده کرد. برای دیگر کالاها هم نمیتوان گفت همه بیکیفیتند، اما سخت میتوان کالای مورد قبولی در بین اقلام پیشنهادی و تخفیفدار پیدا کرد؛ انگار که بلک فرایدی دستمایه جذابی برای فروش اجناس بیخود تولیدکنندگان است. با این حال باز هم مردم هر ساله در روند تبلیغات مربوط به بلک فرایدی، ترجیح میدهند تا شانس استفاده خود از این تخفیفات را استفاده کنند و فروشندگان هم از این روند خوشحالند.
استفاده روانی از تورم در بلک فرایدی
دلیل اصلی جان گرفتن بلک فرایدی و ناامید نشدن کسبوکارها از یک هفته منتهی به آن، تاثیرات روانی عنوان تخفیف بر کالاها و رفتارشناسی مردم است.
در کشوری که هر کالایی امروز از روز دیگر خود گرانتر است، قانع شدن درباره اینکه میتوانی کالایی را نصف قیمت واقعیاش خریداری کنی سخت و دور از انتظار است. استفاده از شرایط اقتصادی جامعه و مردمی که هر روز با گرانی دستوپنجه نرم میکنند، همزمان یک نبوغ و یک نامردیست. قالب کردن اجناس بیکیفیت باد کرده در انبارهای فروشگاهها تحت عنوان لطف به خریداران در ایام مربوط به بلک فرایدی، یک نوع رفتار سخیف جهت تشدید مشکلات اقتصادی و همزمان تحقیر کردن مردم است.
بلک فرایدی یا همان جمعه سیاه، روزی است که در بسیاری از کشورهای دنیا با تخفیفهای چشمگیر در فروشگاهها و وبسایتهای آنلاین همراه است. این رویداد که ریشهای آمریکایی دارد، بهعنوان یک فرصت برای خریداران و فروشندگان شناخته میشود.
اما در ایران، این روز به شکل متفاوتی رقم میخورد. بسیاری از تخفیفهای بلک فرایدی در ایران با کلاهبرداری و تبلیغات گمراهکننده همراه است که باعث میشود مشتریان، به جای سود بردن از تخفیفها، قربانی شوند.یکی از رایجترین روشهای کلاهبرداری در بلک فرایدی ایران، تبلیغات گمراهکننده است. بسیاری از فروشگاهها، چه فیزیکی و چه آنلاین، قبل از بلک فرایدی قیمت کالاهای خود را افزایش میدهند. سپس در روز جمعه سیاه، قیمتها را بهظاهر کاهش داده و به مشتریان اعلام میکنند که تخفیفهای بزرگی اعمال شده است. این در حالی است که قیمت نهایی کالا با قیمت واقعی آن تفاوت چندانی ندارد و در بسیاری از موارد حتی گرانتر از قیمت واقعی است.
یکی دیگر از روشهای رایج کلاهبرداری، فروش کالاهای بیکیفیت یا تاریخ مصرف گذشته به اسم تخفیف ویژه بلک فرایدی است. برخی فروشندگان، کالاهایی که در انبارهایشان مانده و قابل فروش نیستند را به بهانه تخفیف عرضه میکنند. مشتریان نیز به دلیل جذابیت تخفیفهای اعلامشده، این کالاها را خریداری میکنند، اما پس از خرید متوجه کیفیت پایین یا تاریخ مصرف گذشته آنها میشوند.
فروشگاههای آنلاین یکی از مکانهای اصلی کلاهبرداری در بلک فرایدی ایران هستند. بسیاری از این فروشگاهها با استفاده از تصاویر جذاب و قیمتهای دروغین، مشتریان را جذب میکنند.
برخی از این فروشگاهها حتی وجود خارجی ندارند و تنها با دریافت مبلغ از مشتری، کالا را ارسال نمیکنند یا کالایی غیر از آنچه تبلیغ شده بود، ارسال میکنند. این موضوع بهویژه در میان فروشگاههای کوچکتر و کمتر شناختهشده رایج است.
تخفیفهای محدود و زمانبر
یکی دیگر از روشهای فریب مشتریان، اعلام تخفیفهای محدود با زمان کوتاه است. فروشندگان با اعلام اینکه تخفیفها تنها برای مدت کوتاهی در دسترس هستند، مشتریان را تحت فشار قرار میدهند تا خرید کنند. این تاکتیک باعث میشود مشتریان فرصت کافی برای بررسی کیفیت و قیمت واقعی کالا نداشته باشند و بهسرعت اقدام به خرید کنند.
عدم شفافیت در شرایط فروش
عدم شفافیت یکی از مشکلات بزرگ در فروشهای بلک فرایدی ایران است. بسیاری از فروشگاهها شرایط خرید را بهدرستی توضیح نمیدهند.
برای مثال، کالاهایی که خریداری میشوند غیرقابل بازگشت هستند یا هزینههای پنهانی مانند ارسال کالا به مشتری تحمیل میشود. این موارد باعث میشود مشتریان پس از خرید با مشکلاتی مواجه شوند که پیش از خرید از آنها آگاهی نداشتهاند.
آگاهی پایین مشتریان
یکی از دلایل اصلی موفقیت کلاهبرداریهای بلک فرایدی در ایران، آگاهی پایین مشتریان نسبت به حقوق خود و روشهای تشخیص تخفیف واقعی از دروغین است. بسیاری از خریداران بدون تحقیق کافی و تنها به دلیل تبلیغات فریبنده اقدام به خرید میکنند. این امر باعث میشود که آنها بهراحتی قربانی کلاهبرداریهای مختلف شوند.
کلاهبرداریهای گسترده در بلک فرایدی تأثیرات منفی اجتماعی و اقتصادی دارد. از یک سو، اعتماد مشتریان به فروشگاهها کاهش مییابد و این اعتماد از دست رفته بهسختی قابل بازگشت است. از سوی دیگر، این موضوع میتواند باعث کاهش رقابت سالم در بازار شود، چراکه فروشندگان نادرست به سود بیشتری دست پیدا میکنند و فروشندگان صادق متضرر میشوند.
جوانی جمعیت در وزارت بهداشت با قدرت و جدیت دنبال میشود
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: برای اجرای طرح جوانی جمعیت همه دستگاهها از جمله صدا و سیما، شهرداری، وزارت مسکن و همه وزارتخانهها وظایفی دارند.
محمدرضا ظفرقندی درباره تمهیدات این وزارتخانه برای اجرای طرح جوانی جمعیت، افزود: من در جلسات قبل دولت، گزارش کاملی از فعالیتهایی که در حوزه جوانی در مدت دو ماه انجام شده است را به دولت ارائه کردم و وظایف هر دستگاهی را مجزا احصا کردیم. برای اجرای این طرح صدا و سیما، شهرداری، وزارت مسکن و همه وزارتخانهها وظایفی دارند که امیدوارم با اجرای این وظایف بتوانیم یک قدم به جلو برداریم.معاون بهداشت وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه جوانی جمعیت در وزارت بهداشت با قدرت و جدیت دنبال میشود، گفته بود که جوانی جمعیت اولویت اول و اصلی وزیر و وزارت بهداشت دولت چهاردهم است که به دانشگاههای علوم پزشکی هم ابلاغ شده است.گفته میشود در ۳۰سال آینده از هر سه ایرانی، یک نفر سالمند است.