پیش از سال ۹۷ تحلیلها حکایت از آن داشت که در این سال، اقتصاد ایران وضعیت دشواری را تحمل خواهد کرد و با تشدید تحریمها ـ در پی خروج آمریکا از برجام ـ این تحلیلها بیش از پیش رنگ واقعیت به خود گرفت. صندوق بین المللی پول که در ماه مارس میلادی سال جاری، رشد اقتصادی کشور را ۴ درصد پیش بینی کرده بود، در سپتامبر از نظر خود عقب نشینی و برآوردش از رشد اقتصادی کشور به منفی ۱.۵ درصد تغییر پیدا کرد. در ارزیابی جدید این نهاد مالی بینالمللی ـ که اواسط ماه نوامبر منتشر شده ـ برای سال ۲۰۱۹ میزان تورم ایران ۳۴.۱ درصد و میزان رشد اقتصادی منفی ۳.۶ درصد گمانه زنی شده است.کاهش خرید مردم، مهمترین معضلات اقتصاد ایران در سال ۹۸ خواهد بود؛ این را اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور گفته و هشدار داده، در دوران اعمال تحریمهای جدید، کاهش قدرت خرید مردم در کنار بیکاری، کشور را جدا تهدید میکند.
جهانگیری رفع این مشکلات را از اولویتهای اصلی دولت دانسته و ابراز امیدواری کرده دولت با اولویت قرار دادن این امور بتواند اقتصاد را در ماههای پیش روی مدیریت کند.این در حالی است که برخی نمایندگان مجلس با نظریات معاون اول و برخی دیگر از اعضای کابینه روحانی، موافق هستند و سال ۹۸ را سال سختی پیش بینی کرده اند.یك نماینده تهران در مجلس اظهار داشت: طلیعه سختی سال ۹۸ از سال ۹۷ پیدا بود. من در نطق مخالفت خود از لایحه بودجه سال ۹۸ هم گفتم که سال سختی در پیش خواهیم داشت. البته این به معنای آن نیست که ما در مقابل فشارها و تنگناها برنامه نداشته باشیم، ولی این نیازمند یک انسجام بیشتر در مجموعه دستگاههای نظام است و باید تا حد ممکن تنشها و درگیریها بین قوا را کاهش داد. همچنین برخوردهای فرسایشی که زمان و وقت زیادی را هدر میدهد، کامل حذف کنیم؛ بنابراین برای رویارویی با چالشها باید هم در درون دولت انسجام بیشتری داشت و هم در میان قوا همبستگی ایجاد شود.محمود صادقی در ادامه گفت: من نمیگویم امیدی نیست. به هر حال، ما تجارب بسیاری برای برون رفت از مشکلات داریم، ولی باید از این تجربهها استفاده مفید شود؛ برای مثال، در موضوع دور زدن تحریمها ما پروندههای بسیاری با اعداد نجومی کلانی داریم که حکایت از ضعف خاص مدیریتی دارد. ما باید از این موارد درس بگیریم.
ما میتوانیم دو کار بکنیم: یا باید خود را برای تحریم ماده کنیم و برای شرایط تحریم برنامه ریزی داشته باشیم و یا اینکه کاری کنیم تحریم نشویم که این به نظر من، نکته مهمی است. خیلی وقتها شده که ما خودمان فرصتهای زیادی را سوزانده و خودمان را خود تحریمی کرده ایم.این نماینده در ادامه یادآور شد: مثلا در موضوع لوایح اخیر که در مجلس مطرح شد، ما میتوانستیم آنها را به یک فرصت خوب برای خروج از تحریم قرار دهیم، ولی این فرصتها اکنون به تهدید تبدیل شده و ممکن است کشور را در تنگنای جدید قرار دهد. یا در موضوع سیاست خارجی، به نظر میرسد انسجام لازم میان دستگاهها وجود ندارد و بخش قابل توجهی از مشکلات نیز از همین جناح وارد میشود. مشکلات داخلی ما هم البته وجود دارد.
پزشکیان: دعوا بر سر این است که چه کسی رئیس شود؛
مردم از تبعیض و بیعدالتی ناراحتاند
گروه سیاسی: نایب رئیس مجلس با بیان اینکه در ایران دعوا بر سر این است که چه کسی بر کرسی ریاست نشسته و رئیس شود، گفت: این موضوع و دعواها در حالی اتفاق میافتد که آمریکا ایران را تحریم کرده، کارخانهها تعطیل شده و کارگران بیکار میشوند که اگر تمام این مسائل جمع شوند سیلی خواهد شد که نمیتوان آن را کنترل کرد.
مسعود پزشکیان، با بیان اینکه جلسات ستاد مقابله با تحریم به صورت مستمر تشکیل میشود، اظهار داشت: آمریکاییها در دوره جدید تحریمها زرنگتر شده و تنگناها را بیشتر کردهاند.وی با تاکید بر اینکه پذیرفتن یا نپذیرفتن FATF در ارتباط بین ایران با کشورها و در مبادلات مالی و اقتصادی کشور تاثیرگذار است، یادآور شد: از نظر من در شرایط کنونی باید ستاد جنگ اقتصادی در کشور ایجاد میشد و این موضوع را از یکسال پیش مطرح کردهام، چراکه شرایط کنونی بدتر از جنگ ایران با عراق و وضعیت جنگ نظامی است. پزشکیان با بیان اینکه در حال حاضر به صورت مداوم یک دیگر را بر سر موضوعات مختلف محکوم میکنیم، غافل از اینکه این محکوم کردنها همان بمبی است که نیروی خارجی در زمین ایران انداخته و حتی شماری را مجروح کرده است، افزود: عدهای میگویند دولت بیعرضه بوده و در واقع تعدادی از اعضای دولت را مجروح کردهاند، در حالی که در زمان جنگ که رزمندهها شهید میشدند کسی دیگری را متهم نمیکرد، چراکه همه میدانستند که کشور در حال جنگ است.وی با اشاره به اینکه در زمان جنگ تحمیلی هر تصمیمی که توسط ستاد جنگ اخذ میشد مجلس، صداوسیما، امام جمعه و جماعت از آن حمایت میکردند، ادامه داد: در حال حاضر تصمیمی که در ستاد تحریم اخذ میشود ممکن است توسط برخیها پذیرفته نشود.
این نماینده مجلس دهم، با بیان اینکه اگر افراد ستاد مقابله با تحریم یعنی ستاد جنگ کنونی ضعیف هستند هر کسی که بهتر بوده باید وارد آن شود، گفت: سیاستگذاران اصلی باید در این ستاد حضور داشته باشند و تصمیمگیری کنند و همانگونه که در زمان جنگ ستاد جنگ استانی، شهرستانی و محلهای ایجاد شده بود، هم اکنون نیز باید ساختاری به این شکل ایجاد شود تا کانونها و نقاطی که دشمن هدف قرار داده تا ما را در آن بخشها زمینگیر کند شناسایی و این ستادها متناسب با آن نقشه طراحی کرده و بتوانند اقدامات آنها را خنثی کنند.
وی افزود: مردم و مسئولان مرزهای جنوبی کشور اعم از هرمزگان، بوشهر، خوزستان، سیستان وبلوچستان، مرزهای شمالی، شمالغرب و شرق و غرب و شرق کشور میتوانند با مرزهای آنسو ارتباطاتی برقرار کرده و اقداماتی برای دور زدن تحریمها انجام دهند که مسئولان در مرکز و تهران نمیتوانند چنین اقدامی انجام داده و یا اصلا به ذهن آنها خطور نمیکند.
وی با بیان اینکه مردم در حال حاضر از تبعیض و بیعدالتی ناراحت هستند، ادامه داد: شماری نشستهاند و تصمیم میگیرند کسی را هم مشارکت نداده و به هیچ شخصی نیز پاسخگو نیستند که البته این پاسخندادنها دلایل خاص خود را دارد، اما این سئوال مطرح میشود جنگ را چه کسی اداره کرد؟ که در پاسخ باید گفت قطعا مردم جنگ را اداره کردند، آیا اگر مردم نبودند، میتوانستیم عراق را از خاکمان بیرون کنیم در حالی که تمام دنیا پشت عراق بودند؟، سئوال بعدی این است که عربستان و دیگر کشورها پول و مهمات در اختیار عراق قرار میدادند، چرا نتوانستند یک وجب وارد خاک ایران شوند؟، قطعا به دلیل رشادتها و جانفشانیهای مردم بود که دشمنان پیروز نشدند.
نایب رئیس مجلس، با بیان اینکه در حال حاضر باید هر بحث و صحبتی که سبب اختلاف میشود را کنار بگذاریم، اظهار داشت: شماری ایستادهاند و میگویند دولت بیعرضه بوده و باید کنار رود، آیا دولت دیگری روی کار بیاید، میتواند این مشکلات را حل کند؟، بنابراین ما در حال تسویهکردن دعواهای سیاسی میان خود بوده و به جای حل مشکلات دنبال مقصر میگردیم تا او را محکوم میکنیم.پزشکیان با بیان اینکه جو بیاعتمادی در کشور حاکم است و همه یکدیگر را محکوم میکنند، گفت: نخست باید اعتماد درونی به خود داشته و بپذیریم هنگامیکه از این راه میرویم ممکن است این اشتباهات ایجاد شود، بعد هم به دنبال مقصر نگردیم، چراکه من که مقصر نبودهام شما هم که مقصر نبودهاید پس چه کسی مقصر بوده است؟
وی افزود: هنگامی که در جنگ شکست خورده و شهید میدادیم، کسی نمیگفت فرمانده نظامی مقصر است، پس او را بکشیم، چراکه سیستم و نظام تصمیم گرفته و هزینه آن را پرداخت میکرد و امام جمعه نیز بالای منبر میگفت شهید دادیم، نمیگفت کشتند، اما اکنون زمانی که این اتفاق میافتد، میگویند مسئولان خائن هستند، بنابراین هیچ شخصی حاضر به ریسک نیست، چون اگر این کار را انجام دهد فردا میگویند، باید پاسخگو باشد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی: جایگاه مجلس آب میرود
مجلس در سیاست خارجی نامحرم است
رئیس کمیسیون امنیت ملی گفت:از توانمندی دیپلماسی پارلمانی ایران استفاده نشده است و باید در این زمینهها از ظرفیت مجلس استفاده کرد و فعال شوند.
حشمتاله فلاحتپیشه در خصوص فرمایشات مقام معظم رهبری در مورد لزوم ایفای نقش فعال مجلس در مقابل توطئههای آمریکا علیه ملت ایران اظهار داشت: مجلس در حد جایگاهش سعی کرده در زمینه سیاست خارجی فعال باشد و بیانیههایی را در این خصوص صادر کرده است که از لحاظ نقش، به میزان قطعنامههای مجلس نمایندگان آمریکا، دارای تأثیرگذاری است.وی ادامه داد: فرمایشات مقام معظم رهبری باید باب تازهای را در دو حوزه برای مجلس باز کند؛ اول استفاده از پارلمان جمهوری اسلامی ایران برای خنثیسازی توطئههای دشمنان و دوم، استفاده از دیپلماسی پارلمانی ایران که تاکنون از این دو توانمندی استفاده نشده است و باید در این زمینهها از ظرفیت مجلس استفاده کرد و فعال شوند. آمریکاییها امیال و توطئههای ناحق خود را از طریق پارلمان خود در سطح بینالملل پیش میبرند تا به اهداف استعماری شأن، جنبه مردمی بدهند اما در ایران روز به روز نقش مجلس در زمینه سیاست خارجی تضعیف میشود؛ مجلس نامحرم شمرده شده و به حاشیه میرود.
رئیس کمیسیون امنیت ملی افزود: مجلس در تصمیمگیریهای شورای عالی امنیت ملی جایگاهی ندارد. درست است که رئیس مجلس شورای اسلامی، عضو شورای عالی امنیت ملی است اما عملاً وی به نمایندگی از ۲۹۰ نماینده مجلس در شورای عالی امنیت ملی حضور نمییابد و بیشتر نظر شخص خودش را در این شورا دنبال میکند.
وی تصریح کرد: رابطه با آمریکا، جزو مقولههای کلان سیاست خارجی است که مسئولیت تصمیمگیری در مورد آن با شورای عالی امنیت ملی است و تصمیمات در این شورا اتخاذ میشود؛ اما مجلس در این شورا غایب است و نقشی در تصمیمات این شورا ندارد. کمیسیون امنیت ملی بارها تلاش کرده که آقای شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی را به جلسات کمیسیون دعوت کند اما این تلاشها به نتیجهای نرسیده و ایشان در جلسات کمیسیون حضور نمییابد.وی تأکید کرد: جایگاه مجلس در سیاست خارجی، روز به روز در حال آب رفتن است و این اقدام در کشور ما به عمد از سوی برخی افراد انجام میشود. ما از فرمایشات مقام معظم رهبری استقبال میکنیم و از این فرمایشات در راستای تقویت ظرفیتهای پارلمانی برای سیاست خارجی استفاده خواهیم کرد.