سیلابی که از چندین سیل بدتر بود، فروردینماه سال ۱۳۹۸ خوزستان را به آغاز سالی کابوس وار برای مردم خوزستان تبدیل کرد و مردم بسیاری بهخصوص در سواحل رودخانههای کارون، کرخه و دز را در معرض شدیدترین خطرات قرار دارد؛ هرچند در این میان بهخصوص همسایههای دز و کرخه از آسیب هجوم بیامان آبهای رها شده از پشت سدها در امان نماندند و علاوه بر زمینهای کشاورزی که اولین طعمه این سیلاب بودند، خانههای بیشماری زیر آب رفت و مردمی هم بودند که همه دار و ندار خود را از دست دادند. روزهای پساسیل به سرعت در حال گذر است و مردم سیلزده به خانههای خود بازگشتهاند، هر چند در این میان چند روستا هستند که به علت مشکلات سیلاب هنوز موفق به بازگشت به خانه نشدهاند و در کانکسهای تعبیه شده اسکان یافتهاند مردمی که از هماکنون نگران آغاز بارشهای بعدی و سرنوشتی که به دست مسئولان مدیریت سدها سپرده شده است که بارش رحمت خداوندی را با چه تدبیری به نعمت تبدیل کنند، هستند.
با وجود اینکه در روزهای بعد از فروکش کردن سیلاب، جلسات بیشماری برای رسیدگی به وضع سیلزدگان برگزار شده ولی پرداخت خسارت به سیلزدگان با شرایط ایده آل و آن چیزی که شخص رئیسجمهور با حضور در استان (چه در قبل از آغاز طوفانی سیل و چه در هنگام غرق شدن خوزستان) قول و وعده آن را داد، فاصله دارد و مسئولان بهنوعی دچار سردرگمی هستند.
روند کند است
بیشترین لطمه در سیلاب فروردینماه خوزستان را کشاورزان به خود دیدهاند ولی متأسفانه پرداخت خسارت به آنها که کل زندگی خود را طعمه سیلاب ویرانگر دیدهاند، به کندی صورت میگیرد و امید آنها برای آغاز کشت تابستانه که سیلاب قبل ازتراکتورها آنها را به بدترین شکل ممکن شخم زده است، ندارند. کشاورزانی که برخی از آنها سخاوتمندانه زمینهای حاوی خوشههای طلایی ناشی از ماهها شبزندهداری خود را تقدیم سیلاب بیرحم کردند تا مناطق مسکونی و خانههای مردم در امان بماند بیشک شایسته آن هستند که بدون دردسر خسارتهای خود را که وظیفه دولت است، دریافت کنند؛ مسئلهای که در عمل اتفاق نیافته است و مردم نگرانی جدی برای زندگی دارند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خوزستان نیز با تائید کند بودن مراحل پرداخت خسارت به کشاورزان سیلزده خوزستان گفت: مراحل مقدماتی پرداخت خسارت سیلاب کشاورزان خوزستانی آغاز شده اما طوری نیست که احساس شود که فرآیند پرداخت خسارت روان است. فاضل عبیات گفت: باید درباره محاسبه میزان دقیق خسارات به کشاورزان توسط فرمانداران و جهاد کشاورزی و مدیران نهادهای نظارتی دقت کافی صورت گیرد. در کنار رعایت دقت در محاسبه میزان خسارات ناشی از سیلاب به کشاورزان سرعت در پرداخت خسارت نیز باید لحاظ شود.
میزان خسارت کشاورزی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان هم در خصوص خسارتهای سیل گفت: تاکنون میزان برآورد انجام گرفته از خسارت سیلاب به بخش کشاورزی استان حدود دو هزار میلیارد تومان بوده است و این میزان خسارت قطعاً افزایش پیدا خواهد کرد.
کیخسرو چنگلوایی اظهار کرد: سیلابی که در استان شاهد آن هستیم با سیلابهای سالهای گذشته متفاوت است زیرا این سیل مستمر بوده و خسارتی که در اثر آن متحمل شدهایم نیز بیسابقه بوده است. بر اساس آخرین وضعیت برآورد شده ۲۲۴ هزار هکتار از اراضی کشاورزی تحت تأثیر سیلاب قرار گرفتهاند که از این میزان ۱۷۰ هزار هکتار به صورت ۱۰۰ درصدی خسارت دیده و به زیر آب رفتهاند و حدود ۵۴ هزار هکتار نیز دچار خوابیدگی شدهاند. وی گفت: به حدود یک هزار و ۲۰۰ هکتار از مزارع پرورش ماهی خسارت وارد شده و بیش از ۶۰۰ هزار قطعه ماهی از بین رفتهاند. همچنین ۱۲۰۰ فروند کندوی زنبورعسل و بیش از ۲۵۰۰ رأس دام سبک و سنگین در سیلاب اخیر از بین رفتهاند. همچنین خسارت فراوانی به تأسیسات زیربنایی وارد شده که میزان این خسارتها پس از فروکش کردن سیلاب مشخص خواهد شد.
بعد از مسئله کشاورزی، خانههای مردم بود که بیشترین خسارت را به خود دید و مردم بسیاری تمامی وسایل زندگی را به دست بیرحم آب سپردند و به اردوگاههای اسکان اضطراری منتقل شدند. طبق آمار رسمی اعلام شده، ۶ هزار خانواده خوزستانی در سیل اخیر کل یا بخشی از وسایل زندگی خود را از دست دادهاند هر چند در این مدت کمکهای بیشماری از سوی مردم و برخی ارگانها در خصوص تأمین وسایل زندگی به مردم سیلزده صورت گرفته است ولی هنوز بررسی دقیقی در خصوص اعلام میزان کمکهای صورت گرفته وجود ندارد.
خسارت به مدارس
مدارس هم به شدت از سیل خوزستان متأثر شد و دانش آموزان مناطق سیلزده امکان حضور در مدارس را در سال جاری پیدا نکردند. دانش آموزان مدارس اهواز با کاهش ملموس روزهای تحصیل مواجه شدند که قطعاً ضررهای خود را در آینده تحصیلی دانش آموزان خواهد داشت. آنچه مشخص است این است که سال تحصیلی بهزودی آغاز میشود و آمادهسازی مدارس آسیب دیده از سیل بهخصوص در روستاها بسیار ضروری است. طبق آمار رسمی، تعداد دانش آموزان مناطق سیلزده استان خوزستان ۷۱۶ هزار و ۶۹۸ نفر است و ۸۵ مدرسه تخریب و ۱۶۰ مدرسه هم تاکنون آسیب دیدند.
۲ روستا به بازسازی نیاز دارند
دو روستا در خوزستان هماکنون به صورت کامل به بازسازی نیاز دارند و ساکنان آنها هنوز نتوانستهاند به خانههای خود بازگردند. روستاهایی که استاندار گفته به آنها کانکس دارای سیستم خنک کننده اختصاص دادهاند تا از شر گرمای بیسابقه خوزستان نجات یابند. کیامرث حاجیزاده، مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان نیز در خصوص آخرین وضعیت رسیدگی به منطق سیلزده خوزستان گفت: با اتمام وضعیت اسکان اضطراری تمامی مردم به روستاها بازگشتند و تنها دو روستای خسرج حمیدیه و مگرن سه نیاز به بازسازی دارند.
زمان در حال سپری شدن
رسیدگی به وضعیت مردم سیلزده در حالی از دید خود مردم به کندی صورت میگیرد که به نظر میرسد خطر دیگری هم تا چند ماه دیگر از راه میرسد. با توجه به شرایط عجیب اقلیمی خوزستان در سالهای اخیر که وجود خشکسالی شدید، بارندگی بیسابقه، گرمای بیسابقه و... قطعاً آن را تائید میکنند پس از هماکنون باید در انتظار مهرماه بود و باید انتظار بارش در این ماه را هم داشت این در حالی است که سیل بندهایی که تابآوری آنها به شدت کاهشیافته است، نیاز بهترمیم و بازسازی دارند.
سیل آمد و روزهای تلخی را برای خوزستانیها بر جای گذاشت ولی آنچه مشخص است خطای محاسباتی مسئولان، زندگی بسیاری از مردم را نابود کرد. اکنون در یک چشم به هم زدن فصل پاییز و زمان آغاز بارشها میرسد و باید از هماکنون برنامه مناسب برای مواجه با هر شرایطی را داشت چرا که مردم خوزستان دیگر تاب و تحمل پرداخت هزینه اشتباهات دولتی را از جیب شخصی خود ندارند.