افزایش قیمت دلار در سال جاری اما اتفاق مهمی بود که افکار عمومی را به خود مشغول کرد. رشد قیمت‌ها در بازار دلار، آتش زیر خاکستر مانده در سایر بازارها را نیز شعله ور کرد تا در یکی از کم تقاضاترین دوره‌های اقتصادی ایران، رشد قیمت‌ها در بازارها به خبر روز تبدیل شود. خودرو از جمله بازارهایی بود که تحت تاثیر رشد قیمت ارز از یک سو و کاهش عرضه و مانور دلالان از سوی دیگر، به یکی از داغ ترین بازارها تبدیل شد. هر چند قیمت‌های اعلامی به گفته فعالان صنفی، مبنایی برای خرید و فروش نبود اما با این حال تاثیر رکوردهای پی در پی قیمتی بر افکار عمومی قابل رصد و پیگیری است. در شرایطی که قیمت هر دستگاه پراید در سایت‌های اینترنتی برابر با ۹۰ میلیون تومان اعلام مي‌شد، گران ترین پراید فروخته شده در بازار ۷۳ میلیون تومانی بود. این اما تمام داستان خودرو در بازار ایران نیست. تقاضا برای خرید خودرو، نه امروز که از زمان بیرون آمدن دوباره غول تورم از شیشه کاهش یافته است، رشد قیمت‌ها در بازار با خرید و فروش کم مي‌تواند انتظارات تورمی را دامن بزند. افزایش قیمت خودرو در کارخانه‌هاي خودروسازی نیز با هدف کاهش فاصله قیمتی میان بازار و کارخانه، هر چند با هدف کاهش قیمت‌ها در بازار اجرایی شد اما نتوانست تاثیر مورد انتظار را به جا بگذارد.
بازار سکه سکه شد
از سوی دیگر افزایش قیمت ارز به رشد قیمت سکه دامن زد. قیمت سکه طلا تنها از مولفه قیمت ارز تاثیر نمی‌گیرند و قیمت طلا در بازارهای جهانی نیز تاثیری قابل توجه را بر این بازار به جا مي‌گذارد. همزمان با شیوع کرونا در جهان، ریزش بورس‌های معتبر جهانی اتفاقی بود که رخ داد و در نتیجه ریزش بورس‌های معتبر در کنار کاهش قیمت نفت، قیمت‌ها در بازار طلا روندی افزایشی را تجربه کرد. در سه ماه اخیر قیمت طلا در بازارهای جهانی بیش از ۲۰۰ دلار افزایش یافته است. این بدان معناست که افزایش قیمت‌ها در ایران نیز گزیرناپذیر مي‌نماید.
با توجه به افزیش نرخ سکه در بازار، مسئولان بانک مرکزی معتقدند: معاملات گواهی سپره سکه در بورس کالا باعث این وضعیت شده، چرا که نرخ سکه در بازار سرمایه حدود ۵۰۰ هزار تومان بیشتر از بازار فیزیکی است، در این زمینه با توجه به فشار بانک مرکزی، بورس کالا اعلام کرد تا اطلاع ثانوی معاملات گواهی سپرده سکه در تالار نقره‌ای در مرحله پیش‌گشایش باقی خواهد ماند، این در حالیست که کارشناسان بورسی معتقدند، افزایش قیمت سکه با این اقدام متوقف نمی‌شود، در مقابل فعالیت‌های سفته‌بازانه در بازار سکه بیشتر می‌شود.محمد کشتی‌آرای نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر استان تهران درخصوص متوقف شدن معاملات گواهی سپرده سکه در بازار سرمایه گفت: بورس کالا با سازوکار شفافی که برای انجام معاملات کالا‌های مختلف از جمله سکه طلا در اختیار دارد، می‌تواند نقش موثری در تعادل بخشی به بازارها ایفا کند و بر همین اساس همواره از این بازار و ابزار‌های معاملاتی آن حمایت کرده‌ایم، هر چند این روزها شاهد فاصله قیمت سکه طلا در این بازار با نرخ بازار آزاد بودیم.
سکه همچنان افزایشی خواهد بود
عباد محمدولی کارشناس بازار سکه و طلا با اشاره به اینکه قیمت سکه همچنان صعودی خواهد بود، اظهار داشت: باتوجه به اینکه تمام بازارهای سرمایه‌ای با رشد قیمت روبه‌رو بودند، سکه نیز به دلیل این که دارایی ارزشمندی به حساب می‌آید، این روزها با استقبال خریداران روبه‌رو شده، از سوی دیگر باید به این نکته توجه کرد که سکه گران نشده، بلکه این ارزش پول ملی ما است که هر روز با افت مواجه می‌شود، در چنین شرایطی مردم برای حفظ ارزش دارایی‌های خود روبه خرید سکه، طلا و ارز می‌آورند.وی با اشاره به اینکه دولت باید برای بازگرداندن، اقتصاد کشور به مسیر صحیح، اقدامات زیر ساختی را در دستور کار خود قرار دهد، اظهار داشت: تا زمانیکه دولت به بحث تولید نپردازد و شاخص‌هایی نظیر اشتغال، نرخ رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی و... را بهبود نبخشد ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم تا مردم برای حفظ ارزش دارایی‌های خود به بازارهای مختلف از جمله سکه هجوم نیاورند. بنابراین در چنین شرایطی باید انتظار داشت قیمت سکه همچنان سیر صعوی داشته باشد، از سوی دیگر با اقدامات دستوری از جمله تعطیلی گواهی سپرده سکه در بورس کالا نیز نمی‌توان اثرگذاری درستی برای کنترل قیمت سکه انجام داد.
اتخاذ تصمیمات خلق الساعه
یک کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به تعطیلی بازار گواهی سپرده سکه در بورس کالا، گفت: بازار طلا در ایران در قیاس با بازار طلا در بسیاری از کشور‌های دیگر، تفاوت‌های عمده دارد، از سویی وضعیت کلان اقتصادی ما هم ایجاب می‌کند که برای انجام هرگونه اصلاح ساختاری در اقتصاد، باید متوجه این نکته باشیم که به کدام سمت می‌خواهیم حرکت کنیم. ساسان شاه ویسی افزود: در حال حاضر، عمده بازارهای کشور به حداکثر رشد خودشان رسیده‌اند و به همین دلیل، اصلاح ساختاری در بازارها باید با حداکثر ملاحظه صورت بگیرد تا وضعیت در بازارهایی که همین حالا هم فاقد کشش و شفافیت هستند، بدتر از این نشود.شاه ویسی اظهار داشت: یکی از این ملاحظات این است که ایران به دلیل وضع تحریم‌ها و کاهش دسترسی به منابع دلاری حاصل از فروش نفت، بخشی از تراکنش‌های بین‌المللی خود را در قالب طلا انجام می‌دهد و به همین خاطر، سیاست‌گذاران ما باید توجه داشته باشند که حضور دولت در بازار طلا و سکه ممکن است، چه تبعات قیمتی بر روی این فلز گران‌بها بگذارد. از طرف دیگر، متاسفانه رفتار دولت‌ها در ایران فاقد شفاف سازی و اقناع کافی برای فعالان بازارها است و عمدتاً ناشی از تصمیمات خلق‌الساعه است. در واقع، دولت باید برای فعالان بازار سکه توضیح قابل قبولی داشته باشد که چرا تصمیم به تعطیلی بازار گواهی سپرده طلا گرفته است، چرا که ممکن است کنار گذاشتن این طرح به جای آرامش بخشیدن به بازار سکه، به افزایش بیشتر در قیمت‌ها منجر شود.
شاه‌ویسی با اشاره به اینکه داد و ستد سکه در بورس کالا شفافیت بیشتری به همراه دارد، اظهار داشت: دولت در دو سال گذشته زمانیکه سکه ۴ میلیون تومان قیمت داشت، به بهانه انجام معاملات سفته بازانه، بازار آتی سکه را تعطیل کرد، اما حال بعد از گذشت مدت‌ها از این تصمیم، امروز سکه تمام بیش از ۷ میلیون تومان داد و ستد می‌شود، بنابراین با اتخاذ تصمیمات غیر کارشناسی نباید اوضاع را پیچیده‌تر کرد.وی خاطر نشان کرد: به بیان دیگر هیچ تضمینی وجود ندارد با تعطیلی بازار گواهی سپرده سکه در بورس کالا، قیمت سکه در بازار آزاد کاهش یابد، بلکه این اتفاق ممکن است منجر به این امر شود که معاملات غیر شفاف در بازار آزاد بیشتر شود و در نهایت رفتار سفته بازانه در بازار سکه افزایش یابد.
تلاش در بازار سوت و کور
در عین حال افزایش نرخ دلار سبب شده است تلاشی گسترده برای بهره‌گیری از این شرایط در بازار مسکن در دستور کار دلالان باشد.فعالان بازار مسکن می‌گویند: این روزها قیمت‌های اعلامی در تمامی مناطق تهران و حتی دیگر شهرها با افزایش روبه‌روست و همین امر سبب شده معاملات به مرحله قفل شدگی برسد. این روزها بازار مسکن در حالی با متوسط قیمت بیش از ۱۵ میلیون تومان در هر متر مربع روبه‌روست که خرید و فروش کاهش محسوسی دارد.
چه خواهد شد؟
رشد قیمت‌ها در حالی ادامه دارد که رئيس کل بانک مرکزی وعده بازگشت آرامش را مي‌دهد. بسیاری از کارشناسان خبره مي‌گویند دلیل مهم افزایش قیمت‌ها در شرایط فعلی کاهش درآمدهای نفتی تحت تاثیرکاهش قیمت نفت از یک سو و تحریم‌‌هاي آمریکا علیه ایران از سوی دیگر است. در عین حال شیوع کرونا سبب شده برخی کارشناسان و حتی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی احتمال کاهش درآمدهای مالیاتی را نیز مطرح کنند که انتظاری دور از ذهن نیست. هزینه‌هاي مهار بیماری کرونا از یک سو و هزینه‌های ناشی از فاصله گذاری اجتماعی از سوی دیگر نیز فشار بالایی را متوجه بخش هزینه ای اقتصاد کرده است. همتی می‌گوید: محاسبات و برآوردهای اداره بررسی‌های اقتصادی بانک بسیار کمتر از آن چیزی است که در فضای تبلیغاتی مطرح می‌شود. همانطور که قبلا گفتم شرایط دشوار است اما در حال بهبود بوده و قابل مدیریت و ثبات نیز قابل اعاده است. باید منتظر ماند و دید برگشت قیمت‌ها در بازار چه زمانی آغاز مي‌شود.
درخواست ۶۸۹ هزار نفر پذیرفته شد
آخرین آمار متقاضیان بیمه بیکاری کرونا
مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی از ثبت درخواست ۸۲۲ هزار و ۸۶۸ نفر در سامانه بیمه بیکاری خبر داد و گفت: از این تعداد ۶۸۹ هزار و ۹۲ نفر مشمول دریافت بیمه بیکاری کرونا شناخته شدند.
مسعود بابایی درباره ارسال لیست بیمه مشمولان بیمه بیکاری ماه‌های اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ به تامین اجتماعی اظهار کرد: مشخصات کامل مشمولین که تا پایان ۹۹.۱.۳۱ در سامانه ثبت نام کرده‌اند، پس از پالایش توسط سازمان تامین اجتماعی به ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارسال و از طریق این ادارات نیز به ادارات کل تامین اجتماعی استان ارسال شده است؛ ضمنا برای مشمولین و غیرمشمولین که تا پایان ۹۹.۱.۳۱ ثبت نام کرده‌اند پیامک مبنی بر مشمول یا عدم مشمول بودن ارسال شده است.
وی درباره پیش بینی‌های صورت گرفته برای مشمولان بیمه بیکاری اردیبهشت ماه ۹۹ نیز گفت: در ارتباط با مشمولین اردیبهشت‌ماه قرار است در کارگروهی مرکب از نمایندگان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان برنامه و بودجه، وزارت کشور و سازمان تامین اجتماعی تصمیم‌گیری شود.
وی شرط پرداخت مقرری بیمه بیکاری را مشمول بودن قانون کار، قانون تامین اجتماعی و قانون بیمه بیکاری دانست و گفت: کل مشمولین قانون کار که تابع قانون تامین اجتماعی و مشمول قانون بیمه بیکاری هستند مي‌توانند از بیمه بیکاری استفاده کنند و صاحبان حرف و مشاغل آزاد، اتباع خارجی، خویش‌فرمایان، بازنشستگان و از کارافتادگان کلی مشمول بیمه بیکاری نیستند.
بابایی درباره آخرین آمار متقاضیان بیمه بیکاری نیز گفت: تعداد کل ثبت نام کنندگان تا روز گذشته ۸۲۲ هزار و ۸۶۸ نفر بوده که از این تعداد، ۶۸۹ هزار و ۹۲ نفر مشمول دریافت بیمه بیکاری کرونا شناخته شدند.