علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان ریاست هیات ایرانی را به عهده دارد. در این مذاکرات همچنین مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی، رضا نجفی معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه، غلامرضا پناهی معاون امور ارزی و بینالملل بانک مرکزی، علی فکری معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی، احمد اسدزاده سرپرست معاونت بینالملل و بازرگانی وزارت نفت و ابراهیم شیبانی رئیس کمیسیون اقتصادی شورای راهبردی روابط خارجی به همراه تیمهای کارشناسیشان علی باقری را همراهی میکنند. شایان ذکر است ترکیب هیات اصلی مذاکرهکننده به سرپرستی علی باقری تقریبا همان ترکیب قبلی است و تغییر قابل توجهی نداشته است. جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده مذاکرات میان ایران و ۱+۵ به همراه هیاتهای سیاسی و دیپلماتیک انگلیس، آلمان، فرانسه، چین، روسیه و آمریکا در وین حضور دارند. البته هیات آمریکایی با توجه به خروج این کشور از برجام به طور مستقیم در مذاکرات حضور ندارد و توسط هماهنگکننده مذاکرات در جریان جزییات بحث قرار میگیرد. مذاکرات احیای برجام در شش دور قبلی نیز بدون حضور رسمی هیات آمریکایی در اتاق مذاکرات برگزار شد. مذاکرات احتمالا چند روز به طول میانجامد و هیچ ضربالاجلی برای پایان این دور از گفتوگوها در نظر گرفته نشده است. مذاکرات هستهای در آخرین هفتههای کاری دولت دوازدهم به چارچوبی مشخص که بتوان به یک توافق محتمل برای رفع تحریمهای غیرقانونی آمریکا برسد، نزدیک شده بود اما با توجه به تعلل آمریکا در تصمیم گیری و نداشتن اراده کافی برای لغو تحریمها و طرح برخی درخواستهای فرابرجامی، مذاکرات به نتیجه نرسید و با نزدیک شدن انتخابات ریاستجمهوری در ایران در عمل مذاکرات به مدت سه ماه متوقف شد. پیش از آغاز این دور از مذاكرات معاون سیاسی وزیر امور خارجه با بیان اینکه با اراده جدی و تدارک قوی برای لغو تحریمها وارد گفتوگوهای وین شدهایم و تمرکز و اولویت اصلی بر لغو تحریمهاست، گفت: ترکیب هیأت ایران هم نشانگر این عزم و جدیت است. «علی باقری»، در گفتوگویی درباره این دور از مذاکرات اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران با اراده جدی و با یک تدارک قوی برای لغو تحریمهای غیرقانونی و ظالمانه وارد این گفتوگوها شده است.وی اظهار داشت: ترکیب هیأت جمهوری اسلامی ایران نشان دهنده این عزم و جدیت ایران برای برداشتن گامهای جدی در زمینه لغو تحریمهای غیرقانونی و ظالمانه آمریکا علیه ملت ایران است. امیدواریم این گفتوگوها به صورت موثر برای تامین هدف جمهوری اسلامی ایران در زمینه لغو این تحریمها نقش داشته باشد. وی درباره مدت زمان این دور از گفتوگوها نیز بیان کرد: در این دور از گفتوگوها تمرکز و اولویت اصلی بر لغو تحریمها خواهد بود و الان دوره زمانی برای این دور از گفتوگوها نمیتوان پیشبینی کرد، ولی جلسه افتتاحیه که عصر دوشنبه در وین برگزار خواهد شد چشمانداز آتی این دور از گفتوگوها مورد بحث هیأتهای مختلف قرار خواهد گرفت و به احتمال قوی روز دوشنبه چارچوب و دوره زمانی این دور از گفتوگوها مشخص خواهد شد. این دیپلمات ارشد ایرانی همچنین درباره رایزنیهای دو و سه جانبه قبل از نشست کمیسیون مشترک برجام هم گفت: قبل از آغاز دور جدید گفتوگوها رایزنیهایی با برخی از طرفهای شرکت کننده در گفتوگوها داشتیم.وی افزود: روز شنبه و یکشنبه هیأتهای کارشناسی ایران با هیأتهای کارشناسی روسیه و چین جلسات مفیدی را داشتند و روز یکشنبه نیز سفرای روسیه و چین که روسای هیأتهای این دو کشور در گفتوگوهای ۱+۴ با ایران هستند، دیداری را با من در محل نمایندگی ایران نزد سازمانهای بینالمللی در وین داشتند.
نگاه متفاوت به مذاکرات وین
مذاکرات بین قدرتهای جهانی و ایران برای نجات توافق هستهای ۲۰۱۵ پس از پنج ماه وقفه،در وین از سر گرفته شد، اما انتظارات برای دستیابی به موفقیت کم است. روزنامه انگلیسی گاردین در این مورد نوشت: این گفتوگوها میتواند ایران را از صدها تحریم اقتصادی غرب رهایی بخشد یا به تشدید فشارهای اقتصادی منجر شود.میزان مطالبات مذاکرهای ایران، دیدگاه دولت جدید در تهران و ترس غرب از اینکه ایران مخفیانه برنامه هستهای خود را توسعه میدهد، حس بدبینی را ایجاد کرده است.جو بایدن پیشنهاد داده است که ایالات متحده را به توافق هسته ای بازگرداند، اما ایران و امریکا بر سر تحریم هایی که باید برداشته شوند و اینکه چگونه ایران گامهای بازگشت هسته ای را برمی دارد، اختلاف دارند. دولت جدید ایران میگوید به مذاکرات میآید اما نه صرفاً برای اینکه مذاکرات را از آنجاکه شش دور قبلی به پایان رسیده شروع کند، بلکه برای استفاده از کارتهای جدید: درخواست غرامت مالی از آمریکا برای تحریمهای قبلی و تضمین عدم خروج آمریکا از توافق. غرب هر دو خواسته را غیرواقعی میداند و در صورت پیگیری جدی در وین، مذاکرات محکوم به شکست است. بایدن گفته است که اگر دوباره به توافق بپیوندد، دولتش دیگر آن را ترک نخواهد کرد و این تنها تضمینی است که طبق قانون اساسی میتواند بدهد.
خطیبزاده: با آمریکا گفتوگوی دو جانبه نداریم
برای رسیدن به اصول یک توافق به وین رفتهایم
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد: هیات مذاکرهکننده ایران با عزم و اراده جدی برای رسیدن به اصول یک توافق وارد وین شده است. آمریکا نیز با رویکرد رفع بنبستهای ایجاد کرده در مذاکرات قبلی، به وین بیاید.
سعید خطیب زاده در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه با توجه به اینکه دور جدید مذاکرات وین آغاز شده است آیا احتمال دارد گفت وگوهای دوجانبه ای بین هئیتهای ایرانی و آمریکایی برگزار شود، گفت: هیچ گفت وگوی دوجانبه ای با هیاتهای آمریکایی صورت نخواهد گرفت. وی تاکید کرد : آمریکاییها با این رویکرد به وین بیایند که بن بستهای ایجاد کرده در مذاکرات قبلی را رفع کنند و تحریمهای اعمال کرده علیه ایران که از سال ۲۰۱۵ با برچسبهای ساختگی اعمال کرده اند را رفع و لغو کنند.سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سئوالی در مورد بن بست هایی که آمریکاییها در دور قبلی مذاکرات وین برای رسیدن به توافق ایجاد کردند، گفت: مسئول وضعیت فعلی که در آن قرار داریم چه از حیث خروج آمریکا از برجام و چه از حیث بن بستی که در دور قبلی مذاکرات وین رخ داد آمریکاست. آمریکاییها مذاکرات را تطویل کردند و برخی از بن بستها را برای حصول توافق ایجاد کردند. اگر آنها در این دور از مذاکرات برای رفع بن بستها نیایند و عزم جدی برای رفع تحریمها نداشته باشند شرایط سختی خواهیم داشت. ما با اراده جدی، عزم واقعی و حسن نیت در مذاکرات حضور پیدا کردهایم و امیدواریم طرفهای مقابل نیز بر همین اساس به وین آمده باشند.
خطیب زاده در پاسخ به سئوالی در مورد راستی آزمایی اجرای تعهدات از سوی آمریکا و برخی از طرح هایی که در این زمینه مطرح شده، تصریح کرد: ما پیش از این نیز تأکید کردهایم که به دنبال راستیآزمایی عملی اجرای تعهدات از سوی آمریکا ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل هستیم و طبیعی است هر آنچه در راستای این راستی آزمایی عملی و موثر، قابل تعریف باشد را پیگیری میکنیم. این یکی از خطوط اصلی ما در ادامه مذاکرات و گفت وگوها خواهد بود.
خطیبزاده در پاسخ به این سئوال که پیش از آغاز مذاکرات وین ایران بارها تأکید کرده بود که اجازه نخواهد داد مذاکرات فرسایشی شود و آیا با توجه به آغاز مذاکرات سقف زمانی مشخصی برای پایان مذاکرات در نظر گرفته شده است، گفت: هیات مذاکرهکننده ایران با عزم و اراده جدی برای رسیدن به اصول یک توافق وارد وین شده است و به گفت وگوهای نتیجه بخش فکر میکند. وی ادامه داد: اگر بخواهیم یک جمع بندی از شرایط امروز وین داشته باشیم باید به این موضوع توجه داشت این اراده جدی که ایران با اعزام تیمی با کیفیت که همه آن را میدانید آغاز کرده مسیری است که اگر طرف مقابل هم با همان عزم و اراده جدی بیاید میتوانیم بگوییم در مسیر درستی برای حصول توافق برای رفع تحریمها هستیم.