از خروج یکجانبه دولت ترامپ از برجام و اعمال سیاست موسوم به «فشار حداکثری» گرفته تا تلاش‌های دولت بایدن برای احیای برجام و کاهش نسبی شدت تحریم‌ها، مسیر دیپلماسی میان دو کشور همواره پر از فراز و نشیب بوده است.اکنون با بازگشت دونالد ترامپ به قدرت، این پرسش مطرح است که آیا فصل تازه‌ای از فشار‌ها و سیاست‌های خصمانه در راه است یا شرایط به سمت تعامل سازنده‌تری سوق خواهد یافت؟ در این میان، مقاومت ایران در برابر تحریم‌ها، گسترش روابط منطقه‌ای و بهره‌گیری از ظرفیت‌های داخلی، برگ‌های برنده‌ای است که همچنان به‌عنوان محور استراتژی کشور در مقابله با فشار‌های خارجی مطرح است.
هرچند در دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن، برخی از سیاست‌های ترامپ تعدیل شد اما بسیاری از تحریم‌های اعمال‌شده علیه جمهوری اسلامی ایران همچنان پابرجا ماندند. این در حالی است که شدت اجرای این تحریم‌ها از سوی دولت بایدن کاهش یافت و این امر موجب افزایش صادرات نفت ایران از کمتر از ۶۰۰ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۱۹ به ۱.۸ میلیون بشکه در روز در اوایل سال جاری میلادی شد؛ صادراتی که عمدتاً به مقصد چین انجام شده است.با این حال، گزارش‌ها حاکی از آن است که نزدیکان ترامپ و حامیان او در صورت بازگشت به قدرت، برنامه‌هایی برای تشدید فشار‌ها از ژانویه سال آینده در سر دارند. بازگشت به سیاست‌های فشار حداکثری، آن‌هم در فضایی که دیپلماسی و تعامل می‌تواند راه‌گشای بسیاری از چالش‌ها باشد، می‌تواند پیامد‌های جدی و غیرقابل پیش‌بینی به همراه داشته باشد. آیا ترامپ این بار هم همان مسیر گذشته را طی خواهد کرد؟ و اگر چنین شود، واکنش ایران و سایر بازیگران منطقه چه خواهد بود؟ این سئوالات، چالش‌هایی است که پاسخ آنها در آینده مشخص خواهد شد.در حالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، هنوز جزئیات مشخصی از برنامه‌های خود برای آینده ارائه نکرده است، ترکیب پیشنهادی او برای کابینه حاکی از رویکردی تهاجمی در قبال جمهوری اسلامی ایران است. مارکو روبیو، گزینه احتمالی برای وزارت خارجه که پیش‌تر مخالفت خود را با توافق هسته‌ای اعلام کرده بود، اکنون نیز دولت بایدن را به دلیل آنچه «ضعف در اجرای تحریم‌های نفتی» می‌نامد، مورد انتقاد قرار داده است.همچنین، مایک والتز، مشاور امنیت ملی منتخب ترامپ، ضمن تأکید بر لزوم «احیای کارزار فشار دیپلماتیک و اقتصادی»، سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تری علیه ایران را ضروری دانسته است. این اظهارات نشان می‌دهد که تیم ترامپ در صورت بازگشت به قدرت، به دنبال تشدید فشار‌ها علیه جمهوری اسلامی و افزایش مداخلات در امور داخلی کشورمان خواهد بود.در این میان، ممکن است نظرات و دیدگاه‌های مخالف نیز به گوش برسد. تولسی گبرد، نماینده سابق کنگره آمریکا که اخیراً به‌عنوان یکی از گزینه‌های احتمالی برای مدیریت اطلاعات ملی معرفی شده است، علی‌رغم حمایت‌های پیشین خود از تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران، اخیراً با انتقاد از این سیاست‌ها، مخالفت خود را با ادامه این مسیر ابراز کرده است. با این وجود، حامیان سیاست‌های تحریمی در سال‌های اخیر تلاش‌های گسترده‌ای برای طراحی و اجرای برنامه‌های دقیق در این راستا به کار بسته‌اند، در حالی که منتقدان این سیاست‌ها همچنان فاقد برنامه‌ای جایگزین و راهکاری عملی هستند. به همین دلیل، به نظر می‌رسد دولت جدید آمریکا نیز احتمالاً به جای اتخاذ سیاستی تازه، به استفاده از طرح‌های موجود و آماده روی خواهد آورد.