غرق دنیای زیبای تابلوهای تصویرسازی روی دیوار نمایشگاه هستم که صدایی آرام توجهم را جلب میکند؛ بانویی مهربان سلام میکند و از حضورم سپاسگزاری میکند. یاسمن رفیع زاده مثل تابلوهای روی دیوار نمایشگاه اش که مهربانی را فریاد میزنند، مهربان است. از آن دسته آدمها که خیلی راحت به آنها نزدیک میشودی و موج مهربانی و لطافت روح و طبع شان تو را میگیرد. بی جهت نیست که عاشق حیوانات است و اولین نمایشگاهش ترسیم مهربانی حیوانات...متولد مهر سال ٧٠ است، از بچه گی نقاشی کشیده و دوران دانشگاه از سال ۸۷ با شروع تحصیل در رشته گرافیک، هنر را به صورت جدی در رشته تصویرسازی دنبال میکند. میگوید: «هنر یعنی جان بخشیدن به زندگی، به آدمها...بدون هنر زندگی آدمها خشک و بی روح است...به نظرم هنر راهی برای زندگی کردن است.» او علاوه بر تصویرسازی کتاب «سگ باوفا» به نویسندگی حمید رضا قاسمی، در نمایشگاههای متعددی حضور یافته؛ از جمله نمایشگاه هنرهای تجسمیاهواز و نمایشگاه نوروزگاه شوشتر. اردیبهشت امسال هم کافه ۲۸ سینما هلال میزبان اولین نمایشگاه انفرادی اش بود با نام «گربه عزیز بی دلیل!»...به این بهانه گفت و گویی با او انجام شده که میخوانید.
■ از »گربه عزیز بی دلیل» بگویید؟ چرا این اسم و عنوان؛ ظاهرا برای نخستین نمایشگاه فردی شماست؟
من عاشق گربهها هستم و عقیده دارم که باید به آنها محبت کرد؛ مخصوصا الان که حقوق حیوانات پایمال میشود؛ به نظرم بی دلیل باید دوست شان داشت و به آنها کمک کرد. یک جایی میخواندم که نوشته بود در امثال و حکم علی اکبر دهخدا آمده که «گربه عزیز بی جهت!» این جمله در ذهن من حک شد و میدانستم اگر روزی نمایشگاه برگزار کنم، کارهایم در رابطه با گربههاست و اسم نمایشگاه هم میشود «گربه عزیز بی دلیل.»
■ و این هدف چطور محقق شد؟
حس میکردم نیاز است که از یک راه ساده و لذت بخش، مردم متوجه شوند که گربهها اصلا موجودات ترسناک و بدجنس و بی وفایی نیستند. بدانند که گربهها جز عشق و محبت چیزی نمیخواهند و جز عشق چیز بدی برای شما ندارند. آنها هم موجودات زنده ای هستند که درد را حس میکنند، محبت را حس میکنند و...برای همین در غالب یک سری تصویرسازی ساده، که هرکسی بتواند ارتباط برقرار کند، این زندگی را به تصویر کشیدم.
■ آماده کردن این تصویرسازیها چه قدر طول کشید؟
٣ الی ۴ ماه.
■ و استقبال چه طور بود؟
خدا را شکر با اینکه حس میکردم شاید خیلیها با این سبک آشنایی نداشته باشند، ولی خوب بود.
■ برنامه خاص دیگریهم دارید؟
اگر امکانش باشد حتما در شهرهای کوچکتر استان هم این نمایشگاه را برگزار میکنم.
■ از تصویرسازی بگویید؛ این هنر کمیناشناخته مانده ظاهرا!
در تصویرسازی، تصویرساز در رابطه با نوشته و متن یک داستان، آن چیزی که درک میکند و میخواند را به تصویر میکشد و وظیفه دارد به مخاطب برای درک و متوجه شدن داستان کمک کند. البته تصویرسازی دقیقا هم نباید مثل متن داستان باشد و باید چیزهایی که نویسنده ندیده به تصویر کشیده شود. در واقع تصویرسازی مکمل داستان و کمک کننده به نویسنده است.
■ چطور شد تصویرسازی را ادامه دادید؟
فکر میکنم با روحیات و رفتار من خیلی سازگار است؛ اینکه میتوانم به راحتی با بچهها ارتباط برقرار کنم و بچهها را دوست دارم و علاقه دارم به اینکه کتابی که میخوانند، تصویرسازش من باشم، طرحهای ساده و صمیمیپر از رنگ و نور...انرژی و زندگی.
■ چه مسیری را در این راه طی کردید؟
اصلا زمان آرام و خوبی نبود، پر از استرس بود، ولی نقاشی کشیدن به من انرژی دو چندان میدهد و آرام میشوم؛ به همین دلیل بیشتر وقتم پای نقاشی کشیدن میگذشت. از طرفی یک سری شکستها و نا امیدیها در زندگی و کارم، باعث شد سرِپا بایستم و به خودم بیام و خود واقعی ام را پیدا کنم و حس کنم میتوانم تغییرات عالی و مثبت ایجاد کنم.
■ درکارهای یاسمن رفیع زاده بیشتر چه چیزی مشهود است؟
بیشتر شادی و انرژی و رابطه حیوانات با انسان. تصویرسازیهای من رابطه حیوانات با آدمها بوده، اینکه آدمها بدانند و بتوانند یک موجود جاندار که از جنس خودشان نیست را دوست داشته باشند و کمکش کنند.
■ تصویرسازیهای شما برچه اساسی شکل میگیرد؟ در واقع چه روند ذهنی خاصی دارد؟
با دیدن طبیعت، حیوانات و بچهها، که خیلی الهام بخش هستند این روند شکل میگیرد؛ مثلا شده که جایی باشم طبیعت بکری دارد، خیلی سریع تصویری در ذهنم میآید که بلافاصله پیاده اش میکنم روی کاغذ و تبدیلش میکنم به یک تصویرسازی و به این فکر میکنم که چه اشیاء و رنگی میتواند اضافه شود که هر بیننده ای بتواند ارتباط برقرار کند، به ویژه کودکان.
■ فکر میکنید بهترین کارهای تان در چه موضوعی بوده؟
از نظر خودم کارهای این نمایشگاهم میتواند معقول ترین شان باشد، چون بعداز سالها تمرین زیاد، توانستم سبک خودم را پیدا کنم.
ظاهرا دستی هم در طراحی لباس دارین؟
کار حرفه ای هنوز نه، ولی دنبالش هستم که ادامه بدهم، البته مادر من کار طراحی لباس و دوخت انجام میدهد که بیشتر اوقات کمکش میکنم.
■ گفته میشود تصویرسازی مورد بی مهری قرار گرفته، نظرتان در این مورد چیست؟
متاسفانه درست است؛ تا حدودی حقوق یک تصویرگر رعایت نمیشود، تصویرگری که پدیدآورنده اصلی یک کتاب حساب میشود وخلق میکند...امیدوارم که به زودی این موضوع حل شود.
■ اصلا این هنر در کشور ما مورد اقبال بوده؟ چه جایگاهی داره؟
البته! ما تصویرسازهای خیلی قوی و نمونه ای در کشورمون داریم که روز به روز دارند پیشرفت میکنن؛ من واقعا عاشق تصویرسازی و تصویرگرهای خوب و ماهر ایران هستم، فقط ای کاش حق و حقوق شان بیشتر دیده شود.
■ تصویرسازی جذابیت خاصی برای کودکان دارد، تصویرسازی خوب در این حوزه باید چه گونه باشد؟
کار من تصویرسازی کودک به حساب میآید؛ از نظر خودم تصویرسازی خوب به کاری گفته میشود که اول از همه بچهها را بتواند جذب کند و در عین سادگی طبق اصول باشد. خود من اول از دید یه کودک شش- هفت ساله کارم را نگاه میکنم و فکر میکنم آیا میتواندکار را بفهمد، درک کند یا نه...پس اول کودکان و بعد سادگی و در عین حال گیرا بودن و در نهایت مهم ترین نکته استفاده به جا و اصولی از رنگها.
■ نظرتان در مورد تصویرگری دیوارهای شهر اهواز چیست؟
خیلی کار زیبا و درستی است، خیلی شهر بهتر و تمیزتر میشود. به نظرم شهر خیلی قشنگی داریم و دیوارای خیلی خیلی بهتری میتواند داشته باشد که مستلزم استفاده از یه سری از بچههای هنری و هنرمندهای خبره در رابطه با این کار است که امیدوارم از استعداد و هنر این هنرمندان بیشتر استفاده شود.