این روزها دلار از کانال ۱۴ هزار تومان به دلار هفده هزار تومان صعود کرده است و هنوز نوسان در بازار ارز ایران ادامه دارد. در حالی که برخی صرافان از افزایش محسوس تعداد خریداران ارز در روزهای اخیر خبر میدهند، همتی، رئيس کل بانک مرکزی به خریداران ارز هشدار داده و تاکید کرده است اگر وارد بازار ارز میشوید ریسک این بازار را بپذیرید. اما دلیل افزایش قیمت ارز در روزهای اخیر چه بود؟
تبلیغات منفی در مورد بورس
در حالی که بورس تهران روزهای پر خبری را پشت سر میگذارد، تبلیغات منفی در خصوص ریسک بالای سرمايهگذاری در این بازار برای خیلی ها نگران کننده بود و سبب شد مسیر ورود سرمایه ها به ساختمان شیشه ای حافظ تغییر مسیر داده و راهی صرافیهای واقع در خیابان فردوسی شود. هر چند سرمايهگذاری ناآگاهانه در بورس تهران خطری بزرگ برای اصل سرمایه ها تلقی میشود اما شرایط بورس تهران به گونه ای است که افراد متقاضی سرمايهگذاری میتوانند با مراجعه به کارگزاری ها، درخواست سبد سرمايهگذاری کرده و یا از طریق بانک ها برای سرمايهگذاری در بورس اقدام کنند. بر این اساس ریسک سرمايهگذاری در بورس نافی اصل سرمايهگذاری نیست کما اینکه برآوردها نشان میدهد ورود به بازار ارز و خرید ارز با هدف حفظ قدرت خرید در بلند مدت مضراتی اشکار برای کلیت اقتصاد داشته و به ریزش ارزش پول ملی دامن میزند. هر چند در این مسیر سیاستگذاری دقیق بانک مرکزی نیز ضرورت دارد.
کاهش درآمدهای نفتی
رئيس کل بانک مرکزی به موضوع کاهش درآمدهای نفتی و تعطیلی سه ماهه در اثر شیوع کرونا اشاره کرده است اما با این حال صراحتا از احیای صادرات نفتی غیر نفتی ایران خبر داده است. در ماههاي گذشته فشار ناشی از کرونا در کنار فشار وارده تحت تاثیر از تحریم ها سبب شده است انتظارات تومی با افزایش روبرو شود اما همتی این بار نیز در صفحه شخصی خود خبر از گشایشهای در راه میدهد.
وی با تاکید بر اینکه مردم حق دارند سرمایههاي خود را در هر بخشی به کار بگیرند، تاکید دارد، در این مسیر لازم است ریسکها مد نظر قرار گیرد.خبرهای رسیده از وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز از احیای روند صادرات غیر نفتی حکایت دارد و این بدان معناست که باید انتظار افزاش درآمدهای ارزی را در ماههاي پیش رو داشت. در این میان کاهش قیمت نفت و کاهش تقاضای جهانی در اثر شیوع ویروس کرونا را نباید از نظر دور داشت چرا که هر دو اتفاق در کنار تحریمها سبب شده است فشار بر منابع ارزی ایران افزایش یابد اما منظور همتی از گشایش پیش رو چیست؟ در کنار احیای صادرات نفتی و غیر نفتی، اشاره همتی به موضوع آزادسازی منابع ارزی ایران در خارج از کشور نیز بسیار قابل توجه و ردگیری است. به عبارت دیگر آزادسازی بخشی از منابع ارزی ایران میتواند محاسبات بازار ارز ایران را دگرگون نماید.
و باز هم غول تورم
تورم در ایران سالهاي طولانی است که اقتصاد را آزرده کرده است. در این میان یک سر برخی تحلیل ها ردباره چرایی افزایش نرخ دلار به موضوع تورم باز میگردد. سمیعی، رئيس اسبق کانون صرافان در این خصوص میگوید: تا زمانی که نرخ تورم در کشور ما با کشورهای حوزه دلار تفاوت جدی دارد، چارهای نیست جز این که تفاضل دو نرخ تورم، بر نرخ ارز افزوده شود.رئيس اسبق کانون صرافان تصریح کرد: ممکن است چند روزی و یا حتی چند ماهی به ضرب تزریق بیش از تقاضا، به طور مصنوعی، قیمتها را ثابت نگه داشت، ولی این کار اولا برای همیشه عملی نیست، دوما، اساسی و منطقی و صحیح هم نیست؛ چراکه باعث جمع شدن فنر قیمت شده و انرژی آن ذخیره میشود و در زمانی، با اندک بهانهای باعث رها شدن فنر و جهش قیمتها میشود. با این حال همتی معتقد است پیش بینیهاي تورمی بانک مرکزی نشان میدهد در این حوزه بزرگنمایی شده است.
ارزش پول ملی کاهش یافت
در این میان حریری، رئيس اتاق بازرگانی ایران و چین نیز درباره چرایی این مساله گفت: به دلیل حجم بالای نقدینگی در کشور و تورم بیش از ۴۰ درصدی که بانک مرکزی اعلام کرده و رشد منفی بیش از پنج درصد اقتصادی بیانگر کاهش ارزش واقعی پول ملی است. در مقابل این کاهش ارزش هر کالا، خدمات و ارزی گرانتر میشود و این طبیعی است.حریری تصریح کرد: پارسال این موقع دلار حدود ۱۴ و ۱۵ هزار تومان بود. بانک مرکزی تورم سالیانه کشور را ۴۱ درصد اعلام کرده است و اکنون نرخ دلار بیش از ۱۷ هزار تومان است. بر این اساس میتوان گفت حتی قیمت فعلی نیز به اندازه کافی رشد نکرده، با این حال ارزش پول ملی کاهش داشته است. بازار ارز حالا نیمه کانال ۱۷ هزار تومان را تجربه میکند اما به نظر میرسد سرازیری قیمت ها به زودی از راه میرسد، شمارش معکوس برای تحقق وعده همتی آغاز شده است.