عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی در گفتوگو با تابناک با اشاره به اینکه در این مدت، خطاهای راهبردی اتفاق افتاد که باید دولتمردان ما آن ها را مدنظر داشته باشند، افزود: اولین خطای راهبردی این بود که دولت نباید در بازار سرمایه به مانند سایر بازارها آشکارا و دستوری شروع به حمایت کند. حمایت دستوری در بازار ایراد دارد و این انتظار در جامعه ایجاد می شود که دولت از این بازار در حال حمایت است؛ پس من به پشتوانه حمایت دولت وارد این بازار خواهم شد.
وحید شقاقی شهری افزود: این افراد با عدم آگاهی و دانش، سرمایههای خود را وارد این بازار می کنند و وقتی این بازار اصلاح یا ریزشی دارد دولت مقصر می شود. بنابراین اگر دولت می خواهد حمایت کند، باید این حمایت غیرعلنی باشد. متاسفانه در این مدت شاهد این موضوع نبودیم و دولتمردان ما آشکارا از این بازار حمایت کردند. دومین خطای راهبردی این بود که دولت با آزادسازی سهام عدالت اجازه داد که ۳۰ درصد فروش به ۶۰ درصد فروش ارتقا یابد. این در حالی بود که دولت هیچ برنامهای برای نحوه فروش این ۶۰ درصد سهام عدالت نداشت. با این اوضاع و با توجه به فشار دولت برای فروش این سهام عدالت، در مرداد ماه بسیاری از کارگزاریها و بانکها با بی برنامگی موجود شروع به فروش این سهام کردند. خطای سوم این بود که سازمان بورس ابلاغیه ای را صادر کرد، مبنی بر اینکه حداکثر سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت در سهام باید ظرف یک ماه به ۵ درصد کاهش یابد. این باعث شد تا فشار فروش باز هم بالاتر رود. خطای چهارم این بود که حقوقیهای بزرگ با رسیدن شاخص کل به دو میلیون واحد به این نتیجه رسیدند که خیلی از سهام رشد قیمتی خود را کردهاند و باید فروخته شوند. برخی سهام به صورت نامتعارفی رشد قیمت داشتند و باید نهاد ناظر به این رشد قیمت آنها نظارت میکرد اما متاسفانه نظارت لازم نشد. به هر صورت با این تصمیم حقوقی ها باز هم فشار فروش بیشتر شد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: وقتی بازار ۳۰ تا ۴۰ درصد اصلاح شد، دوباره خطاهایی که ناشی از بی برنامگی بود، شروع شد. خطای راهبردی پنجم این بود که در این وضعیت دوباره دولتمردانی که اطلاعی از بازار سرمایه نداشتند و در جایگاهی نبودند که اظهار نظر کنند، شروع کردند به مصاحبه و اعلام نمودند از یک رقمی به بعد شاخص کل باز خواهد گشت! با این اظهارنظرها دوباره دولت شروع کرد به حمایت دستوری از بازار و تکرار اشتباهات گذشته. حتی دستورهایی رسید که از ۱۰ تا ۱۵ نماد شاخص ساز حمایت شود. این خیلی تصمیم اشتباهی بود. دلیل این است که شما وقتی از چند سهم، آشکارا حمایت میکنید، این پالس را به سهامداران میدهید که سرمایههای خود را از سایر نمادها بیرون بیاورند و شروع به خرید همین ۱۰ تا ۱۵ سهم کنند.
وی افزود: خطای راهبردی ششم این بود که بازار بدون برنامهریزی و تحلیل به دو وقت زمانی تقسیم شد. این تقسیم باعث شد تا سهم های وقت اول به وقت دوم علامت بدهند و برعکس! یک عدم تقارن اطلاعاتی در این وضعیت شکل گرفت. خطای راهبردی هفتم این بود که در این وضعیت، زمزمه هایی از اختلاف در تیم اقتصادی دولت به خصوص بر سر صندوق ETF دوم شنیده شد.شقاقی تصریح کرد: وضعیت بازار سرمایه مانند یک اتوبان است. اگر یک خودرویی در این اتوبان مدام با سرعت ۱۸۰ حرکت کند و یا دنده عقب هم حرکت کند خطاست. باید نهاد ناظر بر وضعیت این خودرو نظارت داشته باشد تا با یک سرعت مطمئنه حرکت کند. من الان سهمی را میشناسم که سه ماه است هر روز ۵ درصد مثبت میخورد و یک روز هم منفی نشده است! سهمی که در گروه معادن است و هیچ گونه نکته مثبتی در صورتهای مالی آن دیده نمیشود. حالا پرسش این است که در این وضعیت نهاد ناظر بازار سرمایه کجاست؟ برخی از سهام در دست یک گروه خاصی هستند که مدام مثبت هستند و نهاد ناظر هم هیچ گونه واکنشی نشان نمیدهد. طبیعتاً از یک جایی به بعد این سهام شروع به ریزشهای شدیدی خواهند کرد و در نتیجه این سهامداران خرد هستند که متضرر میشوند.