یکی از بازارهایی که از تعطیلات کرونایی بیشترین تاثیر را پذیرفته، بازار خودرو بوده است. بازاری که حداقل از نیمه دوم سال ۹۹ به شکل حیرت انگیزی وارد دوره رکود عمیقی شده که تعطیلات نوروزی و اجباری کرونایی بر عمق آن بیش از پیش اضافه کرده است.در تعطیلات اجباری کرونایی، تمام نمایشگاههای خودرو مجبور به بستن واحدهای صنفی خود شدند و حتی اگر فعالیت نصف و نیمهای هم داشتند، تحت تاثیر نبود مشتری نتواستند به درآمدی دست یابند.
کاهش تقاضای کاذب در بازار خودرو
به گفته رئیس اتحادیه نمایشگاهداران خودروی تهران، در فروردین،تقاضای کاذب به کمترین میزان خود رسید و فقط خریداران واقعی دست به معامله زدند.سعید موتمنی بر این باور است که در این شرایط جاذبه بازار خودرو برای دلالان و واسطهها به میزان چشمگیری کاهش یافت و سبب شد تا این بازار را محل مناسبی برای سرمایهگذاری و سودآوری ندانند در سایه همین مساله تعداد زیادی از آنها از این بازار خداحافظی کردند.از ابتدای سال ۱۴۰۰ بازار رسمی خودرو به جز روزهای انگشت شمار، تعطیل بوده و هیچ معاملهای در آن انجام نشده البته در کنار آن بازار مجازی خرید و فروش در فضای مجازی داغ بوده به طوری که هر روز بر تعداد آگهی فروش خودروهای صفر کیلومتر مدلهای ۹۸، ۹۹ و ۱۴۰۰ در این بازار غیررسمی افزوده شده است.به اعتقادوی در روزهای آینده، اگر نرخ ارز به هر دلیل روند کاهشی در پیش بگیرد یا عرضه خودروسازان افزایش یابد، میتوان انتظار داشت که نرخ خودرو کاهش بیشتری یابد.
بازار مجازی مورد تایید نیست
نایب رئیس اتحادیه نمایشگاهداران نیز بر این باور است: هیچ معاملهای انجام نمیشود و تمام اعضای این صنف تعطیل هستند.نعمت الله کاشانی نسب درباره قیمتهای اعلام شده برای خودروها در دنیای مجازی توضیح داد: به هیچ عنوان قیمتهای اعلام شده در فضای مجازی مورد قبول اعضای اتحادیه و این صنف نیست و این قیمتها را تایید نمیکنیم.شهروندان بهتر است از دنیای مجازی خودروی مورد نیاز خود را خریداری نکنند زیرا این بازار اصلا مورد تایید اعضای اتحادیه نیست و در صورت بروز مشکل نمیتوانیم به خریداران کمکی ارائه کنیم. هیچ اطلاع دقیقی از روند فعالیت و نحوه خرید و فروش و تعیین نرخ خودرو در دنیای مجازی وجود ندارد و مورد تایید ما نیست.
ضرر نمایشگاه داران بدلیل تعطیلات
کاشانی نسب درباره خسارت و ضرر تعطیلات اجباری کرونایی بر اعضای این صنف اظهار کرد: تعدادی از همکاران ما در واحدهای اجارهای نمایشگاه دایر کردهاند که با وجود این تعطیلات ناچار به پرداخت اجاره،مالیات و بیمه هستند در حالی که کار نکردهاند تا بتوانند قادر به پرداخت این هزینهها باشند. با توجه به تعطیلی اتحادیه هنوز اطلاعی از وضعیت اعضا نداریم اما پیشبینی میکنیم اگر این شرایط ادامه یابد و اعضا درآمد نداشته باشند، همانند سال گذشته شاهد تغییر شغل و درخواست ابطال پروانه و جواز کسب از سوی تعدادی از همکاران خود باشیم.
پیشبینی روزهای آینده بازار خودرو
کاشانی نسب درباره وضعیت این بازار در روزهای آینده گفت: هیچ پیشبینی دقیقی از روزهای آینده این صنف و قیمت خودرو نمیتوان داشت البته قیمتها در این بازار به نرخ ارز وابسته است اما با توجه به تعطیلی اصناف هرگونه پیشبینی درباره وضعیت بازار و قیمت خودرو در روزهای آینده، کار اشتباهی محسوب میشود. هیچ معاملهای در این شرایط انجام نمیشود و همه در انتظار بازگشایی اصناف و رونق بازار هستیم.
بازار خودرو در ماههای آتی
بازار خودرو سال ۱۴۰۰ را امید به دور جدید نشستها و مذاکرات بینالمللی آغاز کرد و نه تنها خریداران، بلکه شرکتهای خودروسازی و قطعه سازان چشم انتظار نتایج این مذاکرات هستند چرا که در سایه به نتیجه رسیدن برجام تحریمها لغو خواهد شد و حداقل واردات قطعات و... با سهولت بیشتری امکانپذیر خواهد شد و در نتیجه هزینههای تولید نسبت به سالهای گذشته میتوان کاهش چشمگیری یابد و در سایه به نتیجه رسیدن مذاکرات، احتمال بازگشت خودروسازان خارجی نیز به کشور بیش از پیش میشود و در نتیجه قیمت تمام شده تولید کاهش مییابد و قیمت خودرو برای مصرف کننده نهایی منصفانهتر خواهد شد.
با این حساب میتوان به افزایش میزان تولید خودرو در اردیبهشت ۱۴۰۰ و ماههای آتی امیدوار بود و بدین ترتیب عرضه افزایش مییابد و از صفهای خریداران کاسته خواهد شد.افزایش تولید و بالارفتن تیراژ شرکتهای خودروساز داخلی میتواند منجر به کوتاه کردن دست دلالان و واسطهها در این بازار شود زیرا پس از مدتی تعادل میان عرضه و تقاضا برقرار خواهد شد و خودرو از کالایی سرمایه ای به جایگاه اصلی خود یعنی کالایی مصرفی بازخواهد گشت و بدین صورت جاذبه این بازار برای سودجویان از بین میرود. با این روند میتوان به نزدیک شدن قیمت حاشیه بازار به نرخهای کارخانهای نیز امیدوار بود.اگر همه این موارد اتفاق بیافتد، میتوان به کاهش قیمت خودرو امیدوار بود.
روند نزولی قیمت
هرچند بازار خودرو تعطیل است اما خرید و فروش کم و بیش در حال انجام است؛ با توجه به کاهش نسبی نرخ ارز و تأثیر مستقیم این مؤلفه بر قیمت خودرو و انتشار اخبار ضد و نقیض از مذاکرات برجام، بررسیها نشان میدهد که قیمت خودرو روند نزولی به خود گرفته است؛ به عنوان نمونه پژو ۲۰۶ تیپ ۲ در تاریخ ۲۸ فروردین ماه ۲۰۹ میلیون بود اما اکنون بین ۲۰۲ تا ۲۰۵ میلیون قیمت خورده است.همچنین پژو ۲۰۶ تیپ ۵ با کاهش حدود ۴ میلیونی بین ۲۵۳ تا ۲۵۵ میلیون، پژو ۲۰۶ صندوق دار نیز با کاهش یک میلیونی ۲۶۸ میلیون، پژو ۴۰۵ بدون تغییر ۱۸۷ میلیون، کوئیک دندهای با کاهش ۴ میلیونی ۱۴۷ میلیون، دنا معمولی ۲۷۰ میلیون، سمند LX با ۳ میلیون کاهش ۱۹۰ میلیون، پژو پارس (ساده) با یک میلیون کاهش ۲۲۵ میلیون و رانا بدون تغییر قیمت ۲۰۶ میلیون تومان قیمت خورده است.تیبا صندوق دار نیز با کاهش ۲ میلیونی ۱۲۸ میلیوم، تیبا هاچ بک بدون تغییر ۱۳۶ میلیون، سایپا ۱۱۱ با کاهش ۴ میلیونی ۱۲۶ میلیون، سایپا ۱۳۱ یا کاهش ۳ میلیونی بین ۱۱۰ تا ۱۱۱ میلیون و ساینا بدون تغییر ۱۴۶ میلیون تومان قیمت خورده است.
بازار سردرگم است
یکی از فعالان بازار خودرو میگوید: اگرچه بازار تعطیل بوده و البته از ابتدای سال نیز خرید و فروش چندانی در بازار انجام نشده است اما ثبات و کاهش تقریبی نرخ ارز باعث تثبیت نسبی قیمت بسیاری از مدلهای خودرو و کاهش حدود ۵ میلیون تومانی قیمت برخی از خودروها شده است.
وی با بیان اینکه قیمت خودرو حباب دارد، میگوید: در بازار خودرو همه منتظر دریافت اخبار جدید هستند چه خریداران و چه فروشندگان؛ از این رو میتوان گفت سردرگمی و رکود دو مشخصه فعلی بازار است.بازار خودرو طی ۳۵ روزی که از سال ۱۴۰۰ گذشته، فراز و فرود قیمتی را تجربه کرده است؛ پس از تعطیلات نوروز و زمانی که بازار هنوز شکل رسمی به خود نگرفته بود پس از صحبتهای رئیس شورای رقابت مبنی بر تصمیم این شورا برای افزایش قیمت کارخانهای خودروها در بهار امسال، قیمتها در بازار آزاد حتی تا ۲۰ میلیون تومان هم افزایش یافت و نرخها صعودی شد.
به اعتقاد فعالان بازار خودرو، این بازار تحت تأثیر مستقیم نرخ ارز و اخبار است و زمانی که اتفاقی در یکی از این دو بخش میافتد، نرخها در بازار به سرعت تغییر میکند.
راه نجات بورس چیست؟
شاخص کل کانال ۱.۲ میلیون واحدی را از دست داد
در معاملات روز گذشته بازار سهام، شاخص کل بورس تهران با افتی بیش از ۰.۶ درصد پس از مدتها کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی را از دست داد.
شاخص کل هموزن نیز بیش از ۰.۲۵ درصد افت کرد.در جریان معاملات تنها نماد شاخصساز مثبت نماد فملی بود که به دلیل رشد قیمت جهانی مس و وضعیت خوب بورس کالا در محدوده مثبت معامله شد. فارس، شستا و فولاد نیز بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل بورس داشتند.ارزش معاملات بورس نیز در حالی به بیش از ۲ هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به آخر هفته گذشته افتی ۵۰ درصدی را نشان میداد.روز گذشته همچنین سه گروه بانکها، فلزات اساسی و چندرشتهای لیدرهای بازار بودند و مطابق با چند هفته گذشته صندوقهای قابل معامله نسبت به نمادهای بورسی بیشتر معامله شدند.
راه نجات بورس چیست؟
بازار در شرایط خوبی نیست و تعداد بسیار زیادی از نمادها در صف فروش قفل هستند و روند فرسایشی را طولانی مدت میکنند اما برای نجات از این وضعیت فرسایشی بازار چه راهی وجود دارد؟
روند بازار در چند وقت اخیر در شرایطی شکل گرفته است که تعداد زیادی از نمادها نقدشوندگی نداشتهاند. در برخی از روزها تنها تعدادی از نمادهای شاخصساز مثبت میشوند و با توجه به دامنه نامتقارن، شاخص را با عملکرد سبز همراه میکنند اما همچنان تعداد زیادی از نمادها در صف فروش قفل هستند.
کارشناس بازار سرمایه درباره شرایط موجود در بازار اینگونه توضیح میدهد: سهمهای بزرگ با نقدشوندگی پایینی همراه هستند اما در مقابل تعداد بسیار زیادی از نمادها در صف فروش قفل هستند و نقدشوندگی آنها تقریبا صفر است و حجم و ارزش معاملات مقدار پایینی را ثبت میکند. مهدی رضایتی معتقد است باید به بخش کوچک بازار توجه شود. با انجام برخی از حمایتها شامل تزریق پولهای هرچند کم در برخی از نمادهای کوچک و دامنه نوسان برای ایجاد چرخش پول و نقدشوندگی در آن نمادها باز شود. با باز شدن دامنه نوسان و نقدشوندگی در آن نمادها باعث میشود اصلاح انجام بدهند و رفتهرفته به روند تعادلی خود برگردند.
رضایتی عقیده دارد برای بازگشت بازار باید یک طرف بازار دچار زیان شود تا بازار بتواند به روند تعادلی خود برگردد. یا سهامداران زیانی را تجربه کنند تا نمادها باز شوند و یا با تزریق سرمایههای خرد از طریق شرکتها و حقوقیها برخی از نمادها از صفهای فروش فاصله بگیرند.
ادامه روند نرولی شاخص
بازار سهام در فروردین ۱۴۰۰ روند نزولی سال قبل را ادامه داد. در دو روز معاملاتی ابتدای اردیبهشت شاخص عملکرد منفی خود را ادامه داد.بسیاری از نمادها در صف فروش قفل بودند. روند نزولی شاخص همچنان ادامه دارد و تعداد زیادی از نمادهای شاخصساز هم درگیر صفهای فروش هستند.کارشناسان بازار سرمایه معتقدند یکی از عوامل اصلی شرایط و روند معاملاتی موجود در بازار، بیاعتمادی و رفتارهای هیجانی در بازار است. بسیاری از کارشناسان تصمیمهای سازمان را درست نمیدانند و از عملکرد سازمان ناراضی هستند.
با توجه به گفته کارشناسان یکی از نیازهای اصلی امروز بازار نقدینگی است، با توجه به عدم چرخش نقدینگی لازم در بازار، حجم و ارزش معاملات به حداقل خود رسیده است.با گذشت تقریبا نیم ساعت از شروع معاملات، شاخش حدود ۳ هزار واحد افت داشت. حجم معاملات به شدت کاهش پیدا کرده است. برخی از نمادهای خودرویی در جدول بیشترین عرضهها دیده میشوند. نماد شستا، فارس، فولاد و خودرو بیشترین تاثیر منفی را ثبت کردند.