«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در رأس هیأتی به منظور دیدار و گفت‌وگو با رئیس سازمان انرژی اتمی وارد تهران شد، با حضور در محل سازمان انرژی اتمی با محمد اسلامی دیدار و گفت‌وگو کرد. محمد اسلامی در کنفرانس خبری مشترک با سازنده خواندن مذاکراتش با گروسی اعلام کرد که در آینده نزدیک برای ادامه مذاکرات آقای گروسی به تهران می‌آیند.او ادامه داد: مذاکرات سازنده‌ای را انجام دادیم. مسائل فیمابین اساسا فنی است. تفاهم کردیم در اجلاس آینده(کنفرانس عمومی) شرکت و در حاشیه اجلاس مذاکرات خود را ادامه دهیم. اسلامی گفت: قرار شد مدیرکل آژانس در آینده نزدیک به تهران سفر و مذاکرات را با مقامات انجام دهد. رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین از توافق برای تعویض کارتهای حافظه دوربین‌های نظارتی خبر داد و گفت: «قرار شد تیم فنی مربوطه بعد از توافق به ایران بیایند تا بتوانند اقداماتی را که باید برای دوربینها به لحاظ فنی انجام بدهند را انجام و کارتهای حافظه طبق روالی که در چارچوب پادمان جامع است و در ایران نگهداری و پلمب می‌شود همان جا کارتهای قدیمی را پلمب می‌کنند و کارتهای جدید حافظه را در دوربینها نصب کنند که روال جاری و طبیعی در سیستم نظارتی آژانس است.»او همچنین تاکید کرد: برای ایران آنچه مهم است اعتمادسازی است و این که اعتماد متقابل بین ایران و آژانس وجود داشته باشد. رافائل گروسی نیز گفت: «برای من این بازدید بسیار مهم است چون بعد از روی کار آمدن دولت جدید است. این بدان معناست که ایران و آژانس باید با هم کار کرده و همکاری خود را گسترش دهند».گروسی در ادامه از اسلامی و مهمان نوازی و گفتگوی مثبت و عمیقی که داشتند قدردانی کرد و ادامه داد: «ما باید درباره مسائل با هم مذاکره و تبادل نظر داشته باشیم. این اولین دیدار من بعد از انتصاب اسلامی است و درباره مسائل فنی صحبت شد».
او گفت: «ظرف کمتر از دو‌هفته کنفرانس عمومی آژانس برگزار خواهد شد و این یکی از رویدادهای مهم در جهان است. خوشحال شدم شنیدم آقای اسلامی سرپرستی هیأت ایرانی را دارد و توافق کردیم ادامه مذاكرات را در وین ادامه دهیم و پس از آن من مجدداَ برای گفت‌وگوی سطح بالا با مقامات ایرانی به ایران برمی‌گردم. خوشحالم گفت‌وگوهای ما مثبت بود». سفر گروسی به تهران در حالی رخ داد که مذاکرات ایران و قدرت های جهانی برای احیای برجام ماه هاست متوقف شده است. قدرت‌های جهانی به ایران فشار می‌آورند که سریعتر به مذاکرات وین باز گردد. در این بین اختلاف با آژانس بر سر نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران افزایش یافته است. در هفته‌های اخیر آژانس از روند برنامه هسته‌ای ایران و محدود شدن فعالیت بازرسانش انتقاد کرده بود. پس از تصویب قانون جدید هسته‌ای در مجلس ایران که دولت موظف به عدم اجرای پروتکل الحاقی می‌کرد ایران و آژانس توافق موقت سه ماهه‌ای انجام دادند که بر مبنای آن دوربین‌های نظارتی به صورت آفلاین فعالیت کنند. با این توافق ایران و اژانس به نوعی سعی کردن نظارت ها را پابرجا بگذارند و از طرف دیگر فرصت تازه‌ای به مذاکرات وین داده باشند؛ اما پس از گذشت سه ماه در وین توافقی صورت نگرفت و زمان توافق موقت با آژانس نیز پایان یافت. آژانس تلاش کرد که دوباره با تهران به توافق جدیدی برسد اما ایران موافقت نکرد. با تشکیل دولت جدید آژانس تلاش‌هایی تازه‌ای در این رابطه را آغاز کرد و سفر گروسی نیز در همین راستاست.
بیانیه مشترک ایران و آژانس
پس از دیدار رافائل گروسی دبیرکل آژانس با محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، ایران و آژانس بیانیه‌ای مشترک صادر کردند. در این بیانیه آمده است: «طرفین، روح همکاری و اعتماد متقابل و اهمیت تداوم آن و همچنین ضرورت رسیدگی به موضوعات فیمابین در فضایی سازنده و منحصرا فنی را مورد یادآوری و تاکید مجدد قرار دادند.به بازرسان آژانس اجازه داده می‌شود تا نسبت به سرویس فنی تجهیزات نظارتی مشخص شده و جایگزینی کارت های حافظه آن‌ها که تحت مهر و موم مشترک در ایران نگهداری خواهند شد، اقدام نمایند.چگونگی و زمان انجام این اقدام، مورد توافق دو طرف قرار گرفت. در چارچوب تعاملات و همکاری‌های موجود فیمابین، طرفین تصمیم گرفتند دیدارهای متقابل را در سطوح مرتبط تداوم دهند. در همین راستا، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در حاشیه کنفرانس عمومی آژانس با مدیرکل دیدار خواهد کرد و مدیرکل نیز در آینده نزدیک به تهران سفر خواهد نمود تا مشورت‌های سطح بالا با هدف تقویت همکاری‌های میان ایران و آژانس در حوزه های مختلف و بحث درخصوص موضوعات فعلی مورد علاقه متقابل، با دولت جمهوری اسلامی ایران داشته باشد.»
تبعات صدور قطعنامه جدید علیه ایران
یك کارشناس سیاست خارجی درباره مهمترین تبعات صدور قطعنامه جدید علیه ایران گفت:رئیسی مجبور شده آشی را مصرف کند که مجلس با چندمن روغن برای دولت روحانی پخته بود! رضا نصری افزود:شورای حکام طیفی از گزینه‌ها پیش رو دارد که انتهای آن ارجاع موضوع ایران به شورای امنیت است.در مقطع فعلی بعید است ایران را به شورای امنیت ارجاع دهند. اما اگر پیش از جلسه توافقی صورت نگیرد، بعید می‌دانم هیچ اقدامی انجام ندهند و بی تفاوت از کنار ایران بگذرند. اعضای شورای حکام مدعی خواهند شد مجبور هستند در برابر اقدامات یک کشور عضو آژانس (ایران) - که به زعم برخی اقداماتش با تعهداتش سازگار نیست - از اعتبار و جایگاه آژانس دفاع کنند تا به زعم آن‌ها رفتار ایران بدعت و رویه و الگوی رفتاری دیگران نشود. یعنی ممکن است مدعی شوند می‌خواهند این پیام را به ایران و سایر اعضای آژانس منتقل کنند که «عدم همکاری با آژانس» هزینه دارد.یکی از مهمترین تبعات صدور این قبیل قطعنامه‌ها این است که به نوعی به فشارهای آمریکا - که تا به امروز جنبه یکجانبه و غیرقانونی دارد - وجاهت قانونی و بین‌المللی می‌بخشد و دستش را برای بحران‌سازی، تطهیر وجهه خود و مقصر جلوه دادن ایران در پرونده هسته‌ای، هل دادن پرونده به سمت حوزه امنیتی، اجماع‌سازی و اعمال افشار مجدد بازتر می‌کند.
اگر به واسطه یک قطعنامه وزن و اعتبار آژانس پشت آمریکا قرار بگیرد و ایران از جایگاه «محق» و «طلبکار» به جایگاه «خاطی» و «بدهکار» تنازل پیدا کند، این زمینه برای اروپایی‌ها نیز آماده می‌شود تا با هماهنگی آمریکا قانون‌شکنی کنند.در زمان تصویب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» هشدار داده بودیم که موضوع «نظارت و بازرسی آژانس» موضع بسیار حساسیت‌برانگیزی در محافل بین‌المللی و افکار عمومی است و مستعد است به واکنش تند شورای حکام آژانس، همسویی بیشتر آمریکا و اروپا، ارجاع موضوع به شورای امنیت یا توسل طرف غربی برجام به سازوکار ماشه منتهی شود.امروز شاهدیم چگونه همین موضوع به یک چالش مهم برای دستگاه دیپلماسی تحت هدایت آقای دکتر امیرعبدللهیان تبدیل شده است. فراموش نکنیم در دهه ۱۳۸۰، یک سوءبرداشت و یک محاسبه غلط در دولت آقای احمدی‌نژاد در مورد احتمال ارجاع پرونده ایران از شورای حکام به شورای امنیت، و متعاقباً یک محاسبه نادقیق در باره سیر پرونده و دامنه اختیارات شورای امنیت، قریب به یک نسل است ایران را درگیر کرده است.
در همین حال یك دیپلمات ارشد روسیه در وین گفت‌وگوهای مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با مقامات ایرانی را موفقیت آمیز توصیف کرد.میخائیل اولیانوف با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توئیتر به سفر امروز (یک شنبه) رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران واکنش نشان داد.اولیانوف نوشت: سفر آقای گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران موفقیت آمیز بوده است. به جناب مدیرکل و ایران تبریک می‌گویم. بدون شک شورای حکام در نشست پیش‌رو که از روز دوشنبه آغاز می‌شود از این سفر و نتایج آن استقبال خواهد کرد.وی همچنین اظهار داشت که علت وقفه طولانی در مذاکرات هسته ای ایران در وین به خاطر تشکیل دولت جدید ایران است بنابراین هیچ چیز غیرمعمولی وحود ندارد. اولیانوف گفت که تاریخی برای از سرگیری مذاکرات مربوط به احیاء برجام وجود ندارد و گفتنش دشوار است که چه زمانی تاریخ آن مشخص خواهد شد. به گفته این دیپلمات، علت این وقفه طولانی از آخرین دور مذاکرات (۲۰ ژوئن- ۳۰ خرداد) تغییرات در قوه مجریه ایران است. این دیپلمات تأکید کرد: دولت جدید ایران همین هفته گذشته تشکیل شد، مقامات ایران نیاز به زمان دارند تا تیم جدید را تشکیل دهند. من می‌دانم که در تهران روی این موضوع عملا به صورت روزانه دارند کار می‌کنند. و به همکاران خودم که بخاطر تأخیر در مذاکرات عصبی هستند یادآوری می‌کنم که دولت بایدن یک ماه و نیم و حتی بیشتر زمان برد تا مذاکرات وین را آغاز کند. به همین خاطر هیچ چیز غیرمعمولی وجود ندارد.اما او خاطرنشان کرد که تأخیر موجب موفقیت نمی شود، بخاطر اینکه آن روندی که تا ۲۰ ژوئن بدست آمد به میزان زیادی «خنثی شده و از دست رفته است».
افشای نقش چین و روسیه در تعویق مذاکرات برجام
جاناتان ترون نویسنده سایت شبکه خبری بلومبرگ در گزارشی نوشت:تلاش‌های آمریکا و اروپا برای ترغیب ایران به بازگشت به مذاکرات هسته‌ای در ماه سپتامبر به دلیل حمایت رهبران چین و روسیه از ایده به تعویق انداختن آغاز مذاکرات و تشویق ایران از سوی آن کشور به خودداری از مذاکره با غرب با مشکل و چالش مواجه خواهد شد.
این شبکه خبری می‌افزاید: علی‌رغم آنکه مسکو به وضوح اعلام کرده که انتظار دارد ایران سازوکار بازرسی بین‌المللی را گسترش دهد اما اشتیاق چندانی از خود برای تشویق ایران نشان نمی‌دهد. نتیجه این موضوع و حمایت روسیه از ایران آن است که تهران در حال غنی‌سازی اورانیوم با سرعتی بالا است. دیپلمات‌ها و تحلیلگران معتقدند که تحولات اخیر فرصتی را برای دولت ایران فراهم می‌کند تا فهرست امتیازاتی را که از واشنگتن می‌خواهد را در ازای بازگشت به تعهدات برجامی گسترش دهد و می‌تواند مذاکرات را به زمانی دیگر موکول کند. علی واعظ تحلیلگر گروه بین‌المللی بحران می‌گوید مذاکره‌کنندگان ایرانی خواهان لغو تحریم‌هایی فراتر از تحریم‌های هسته‌ای دوره ترامپ هستند. این شبکه خبری می‌افزاید: اروپا اعتبار خود را از دست داده است. چین و روسیه از تحقق هرگونه تلاشی از سوی غرب برای اعمال تحریم‌های تازه علیه ایران جلوگیری خواهند کرد.
تارا کرونبرگ پژوهشگر موسسه بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم می‌گوید: اروپا پس از اعمال سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه ایران با یک معضل لاینحل مواجه شد. اکنون وضعیت به نفع چین در حال تغییر است و رویکرد کشور‌ها به سوی شرق در حالت چرخش است. این موضوع در قبال رویکرد ایران نیز صدق می‌کند و به سوی چین متمایل شده است. بخش عربی خبرگزاری روسی اسپوتنیک در گزارشی درباره چشم انداز مناقشه میان ایران و آمریکا بر سر آغاز دوباره مذاکرات هسته‌ای می‌نویسد: واشنگتن در مورد به تعویق افتادن از سرگیری مذاکرات هسته‌ای هشدار داده و از اعمال تحریم‌های تازه علیه برخی از مقام‌های ایرانی خبر داده است. ناظران معتقدند اقدامات اخیر آمریکا از جمله قرار دادن نام افراد ایرانی در فهرست تحریم‌ها تلاشی از سوی آن کشور برای اعمال فشار به ایران به منظور وادار کردن تهران به از سرگیری سریعتر مذاکرات در وین است تا از این طریق شکست آمریکا در افغانستان و خروج نیرو‌های نظامی آمریکایی از آن کشور در افکار عمومی تحت الشعاع قرار گیرد. ناظران معتقدند تاخیر در از سرگیری مذاکرات هسته‌ای در وین به نفع ایران است.این خبرگزاری در ادامه می‌نویسد: تحلیلگران معتقدند بایدن می‌خواهد در زمینه مذاکرات هسته‌ای نفع سیاسی کسب کند تا جبرانی برای موضع‌گیری منفی افکار عمومی نسبت به تصمیم اخیر او درباره بحران افغانستان باشد.