شواهد نشان میدهند که پس از نزدیک به یک دهه جنگ غیرمستقیم و نیابتی میان نیروهای متمایل به ایران و نیروهای متمایل به عربستان، حالا ایران موفق شده در جبهههای گوناگون دست بالا را داشته باشد و نفوذ خود را در منطقه افزایش بدهد. این موضوع البته برای ایران بیهزینه نبوده است: تحریمهای گستردهای که اقتصاد ایران را زمین گیر کرده اند، عموماً از سوی غربیها به پرونده هستهای ایران ارتباط داده میشوند، اما حالا همه میدانند که موضوع فقط بر سر پرونده هستهای نیست و بحث فعالیتهای منطقهای و موشکی هم در میان است. همین تحریم ها، اما اقتصاد ایران را آن قدر کوچک کردهاند که از کشورهایی مانند پاکستان هم عقب افتاده است. با این همه، همه شواهد و قرائن حاکی از آن هستند که یک دوره تاریخی به پایان رسیده و دوره تازهای شروع شده است. برخی تحلیل گران ژئوپولتیک در اندیشکدههای غربی میگویند که چین، واسط میان ایران و عربستان (که هر دو شرکای بزرگی برای «اژدهای زرد» در منطقه غرب آسیا هستند) شده تا روابط شان بهبود یابد. همزمان، آمریکا با سرعتی غیرقابل باور، از غرب آسیا (خاورمیانه) خارج شده و واضح است که باید منتظر یک آرایش جدید میان منافع قدرتها در منطقه بود. ظهور طالبان و دیدار وزیر امور خارجه امارات با «بشار اسد» (پس از نزدیک به یک دهه) و موارد متعدد دیگر، نشانههایی از همین تغییر آرایش هستند. ایران، اما مدتی است که یک برنامه بزرگ و جدید را هم در دستور کار قرار داده که میتواند در آینده، بسیار تعیینکننده از کار در بیاید: «ایران به دنبال احداث جادهای است که تهران را از طریق خاک عراق و سوریه، به بندر بیروت در دریای مدیرانه متصل میکند.» این، نه یک پیش بینی است، نه یک خبرِ پشت پرده و نه یک حدس، بلکه اکنون، به صراحت به عنوان یک برنامه اعلام شده و حتی در مورد آن برنامه ریزی شده است. نام این طرح، «بزرگراه مقاومت» است.اما ماجرا از کجا شروع شده است؟ آنچنان که میتوان سر نخِ موضوع را از لابهلای گزارش ها، توصیه نامههای سیاسی و حتی خبرهای رسانههای خارجی دنبال کرد، ایران چند سالی هست که به دنبال ایجاد یک مسیر ترانزیتی در امتداد خاک ایران-عراق-سوریه-لبنان است و این موضوع، پس از شکست داعش سرعت گرفته است. در سایت دفتر مطالعات دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق (ع)، این طور میخوانیم: «ابتکار «بزرگراه مقاومت» ایدهای است که میتواند حمل و نقل بین کشورهای مقاومت را تسهیل کند، این بزرگراه از تهران شروع میشود و با گذر از بغداد در عراق و دمشق در سوریه، از بیروت و لاذقیه به دریای مدیترانه متصل میشود.» در ادامه این متن آمده است: «البته تاکنون این مسیر بهطور دقیق جانمایی نشده است و ابهاماتی در آن وجود دارد. مهمترین مشکل این بزرگراه در مرز عراق و سوریه است، یعنی جایی که انتخاب گذرگاه مرزی، اهمیت بالایی دارد. در طول مرز ۶۰۰کیلومتری بین این دو کشور، سه گذرگاه برای عبور از عراق و رسیدن به سوریه وجود دارد؛ ربیعه، البوکمال و التنف.»
در بخش دیگری از مقاله دانشگاه امام صادق آمده است: «در بُعد ژئواستراتژیک بینالمللی، ازسرگیری ارتباطات زمینی میان کشورهای «محور مقاومت» امکان پیوستن آنها به ابتکار «یک کمربند-یک جاده» را نیز فراهم میآورد که این امر به معنای جذب سرمایهگذاریهای چین و رسیدن تجارت شرق آسیا به سمت دریای مدیترانه و بهدنبال آن اروپا و آفریقا است. همچنین ایجاد یک منطقه همکاری اقتصادی که از دریای مدیترانه بهسمت آسیای مرکزی تا مرزهای ایران و افغانستان کشیده میشود، به کشورهای این منطقه قابلیتهای بسیار خوبی در زمینه تکامل و توسعه و پیشرفت میبخشد.»اما برای اینکه بدانیم اهمیت ژئوپولتیک و ژئواستراتژیک این مسیر برای ایران چقدر زیاد است، کافی است نگاهی به نقشه جغرافیایی منطقه بیندازیم. ایجاد یک مسیر ترانزیتی از خاک ایران به بندر بیروت، بدان معنا است اگر شرایط مناسب باشد، ایران میتواند کالاهای خود را با کمترین هزینه (و بدون عبور از تنگه «باب المندب» و «کانال سوئز») به دریای مدیترانه برساند. «تنگه باب المندب» به دزدیهای دریایی توسط شورشیان سومالیایی معروف است و مصر هم که کنترل «کانال سوئز» را بر عهده دارد، بابت عبور تمامی کشتیهای تجاری، حق ترانزیت دریافت میکند. به این ترتیب، ایجاد این مسیرِ جدید میتواند نه فقط برای محصولات صادراتی ایران (در صورت رفع تحریمه ا) که حتی برای محصولات صادراتی کشورهایی همچون هند و پاکستان (با مجموع جمعیت حدود ۱.۷ میلیارد نفر) به شدت درآمدزا باشد. جدای از این ها، عراق (با جمعیت ۴۰ میلیون نفری)، سوریه (با جمعیت ۱۷ میلیون نفری، با احتساب آمار آوارگان جنگی) و لبنان (با جمعیت ۷ میلیون نفری)، یک بازار ۶۴ میلیون نفری در اختیار ایران قرار خواهد داد. این در حالی است که برخی خبرگزاریهای خارجی، معتقدند یکی از دلایل ایران برای اجرای این طرح، تحت فشار قرار دادن اسرائیل است. موقعیت جغرافیایی ایران در نقشه جهان، یکی از خاصترینها است: ایران در منطقهای واقع شده که میتوان آن را (البته با تساهل) نقطه اتصال سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا در نظر گرفت. نکته مهمتر اینکه ایران، یکی از قدرتهای منطقهای در این ناحیه است و چند دهه تلاش ایران برای نفوذ در کشورهای منطقه هم ظاهرا دست کم تا حدی موفق از آب در آمده است، البته به قیمت آسیبی با این همه، این بازیِ جدید، صرفاً اقتصادی نیست و نخواهد بود. رقابت میان ایران، اسرائیل و ترکیه که حالا تعیین کننده آینده ژئوپولتیک در غرب آسیا خواهد بود، احتمالاً عناصری سیاسی-دیپلماتیک و حتی نظامی هم خواهد داشت. باید دید کدام کشورها، با تشکیل کدام ائتلافها و با کدام پشتوانه ها، برنده این بازیِ جدید خواهند بود.
خطیبزاده: توافق شد تحریمهای بعد از خروج ترامپ از برجام، یکجا برداشته شود
آمریکا باید رویکرد خود را تغییر دهد
سخنگوی وزارت خارجه درمورد جمعبندی سفر باقری به اروپا گفت: توافق این است که تحریمهایی که بعد از ۲۰۱۷ و خروج ترامپ از برجام به صورت یکجانبه و فراسرزمینی به مردم ایران تحمیل شد، یکجا برداشته شود. البته اختلافاتی در ۶ دور مذاکره بوده که همه اینها مورد بررسی قرار گرفت.
سعید خطیبزاده در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه آیا در سفر باقری به اروپا، طرفین درباره مذاکرات به جمع بندی رسیدند، گفت: بررسی ها به جمع بندی رسید و در گفت و گو با اعضای ۱+۴ درباره تاریخ مذاکرات به توافق رسیدیم. نیت و حرفهای ایالات متحده را شنیدیم که مایلند به اعضای ۱+۴ بپیوندند اما برای ما رفع تحریمها، اطمینان از رفع تحریمها و راستیآزمایی مهم است که همه اینها در فرایند بررسی جمع بندی شده و در گفت و گوها مورد تاکید قرار گرفته است. وی درباره محور گفت و گوهای باقری در کشورهای اروپایی گفت: سفر معاون سیاسی وزارت خارجه به کشورهای اروپایی شامل انگلیس، فرانسه، آلمان و اسپانیا در جایگاه معاونت سیاسی انجام شد. اما چون آقای باقری مذاکره کننده ارشد هستند طبیعی است بخشی از گفت و گوها به مذاکرات وین اختصاص پیدا کرد.سخنگوی وزارت امورخارجه همچنین درباره بحث دریافت طلب ایران از این کشور و پیگیری این موضوع در سفر باقری به انگلیس گفت: عمده بحث ما با انگلیس موضوع روابط دوجانبه است و یکی از موضوعات دوجانبه بدهی ۴ دهه ای انگلیس به ایران است که هر بار به هر بهانه ای این پرداخت به تعویق افتاده است.وی افزود: طبق قوانین محلی و دادگاههای انگلیس، باید این بدهیها پرداخت شود و این امر مطالبه و پیگیری شد.خطیبزاده مسائل دوجانبه، منطقه و مذاکرات را سه محور گفت و گوهای باقری در اروپا عنوان کرد و گفت: معاون وزیر امور خارجه در این سفر با مسئولان روابط دو جانبه این کشورها هم نشستهایی داشته است. وی درباره اظهارات مقام آلمانی مبنی بر اینکه گفت و گوها از جایی باید آغاز شود که تفاهم نشد، گفت: آنچه برای ما مهم است این است که چگونه به توافق خوبی در وین دسترسی پیدا کنیم. اینکه از کجا گفت و گوها در وین شکل بگیرد موضوع کم اهمیتتر است.وی ادامه داد: ایالات متحده باید رویکرد خود را برای اطمینان به ما تغییر دهد. سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سئوالی درباره سفر مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران گفت: آقای گروسی مراودات بسیار نزدیک را هم با سازمان انرژی اتمی ما و هم دوستان ما در سفارت ایران در وین دارند.از ایشان دعوت شده و تاریخ هم برای سفر ایشان پیشنهاد شده و به زودی انشاءالله ایشان عازم ایران خواهند بود و منتظر پاسخ ایشان هستیم. وی با بیان اینکه مراودات فنی ایران و آژانس مثل در مسیر بسیار خوبی در جریان است، گفت: ایشان در این سفر هم اگر پاسخ تاریخ ما را بدهند، علاوه بر رئیس سازمان انرژی اتمی با وزیر امور خارجه هم دیداری خواهند داشت. باید اجازه داد این روابط در مسیر عادی خودش این ادامه پیدا کند.
نماینده مجلس: آمار خروج نخبگان و ثروت از کشور فاجعه است؛ به داد مردم برسید
تصمیمات حکومت با خواست مردم تعارض دارد
گروه سیاسی: نماینده ارومیه در مجلس میگوید: تصمیمات حکومت با خواست مردم تعارض دارد، مردم از سیاست خارجی تنش زا کلافه هستند؛ مسئولان از سر شکم سیری به مسائل نگاه میکنند.
روحالله حضرتپور، در نشست علنی مجلس شورای اسلامی در نطق میان دستور خود با بیان اینکه باید به مردم بازگردیم و طبق خواسته آنها عمل کنیم، گفت: متأسفانه برخی تصمیمات و مواضع ما با خواسته مردم متضاد شده و مسئولان کم کاری میکنند که باید از این ملت عذرخواهی کنیم. وی با بیان اینکه متأسفانه نظرات مردم شنیده نمی شود، اظهار کرد: مردم از افزایش تنش ها با جهان کلافه هستند و یک عقیده همواره تبلیغ می شود و هر کس خلاف آن را بگوید مورد هجمه قرار گرفته و به طور طبیعی این وضع مردم را خشمگین کرده و حتی مراجع عالیقدر که حرف مردم را می زنند مورد هجمه قرار می گیرند. وی در ادامه با بیان اینکه مردم می خواهند از حق زندگی بهره برده و عدالت را تجربه کنند، یادآور شد: من نمی دانم در فردای آخرین شب انتخابات چه شد؟ گویا خیلی از استانداردهای سیاسی کشور عوض شده چرا که صداوسیما از دلار ۲۸ هزار تومانی حرفی به میان نیاورد. نمی دانم چرا گرانی های افسارگسیخته رسانه ای نشده و دیگر بورس دغدغه ملی نیست. چه شد که دامادسالاری و خویشاوندسالاری که تقبیح می شود توسط تقبیحگران احیا شده است. حضرت پور در ادامه با بیان اینکه مذاکره با جهان که از نظر برخی امری ضد ملی بود امروز با جدیت دنبال می شود، عنوان کرد: هر کسی می تواند مشکلات را حل کند ما نیز در کنار او هستیم البته دیگر هیچ یک از این سوال و جواب ها برای ملت رنج کشیده ارزشی ندارد و اگر می توانید در عمل به داد مردم برسید در غیر این صورت، تحول اساسی در سیستم کشورداری را آغاز کنید. این نماینده مجلس یازدهم در ادامه آمار خروج نخبگان و ثروت از کشور را فاجعه آمیز دانست و افزود: با مردم چه کرده ایم که سرمایه های خود را صرف خرید ملک در سایر کشور ها می کنند؟ ما با عزت ایرانیان چه کردهایم؟ این دولت و آن دولت برای مردم تفاوتی ندارد. شعله های بحران اقتصادی ۴گوشه معیشت و زندگی مردم را به آتش کشیده و مردم اعتمادی به مسئولان ندارند و حتی می گویند زمانی که وعده و قولی از مسئولان می شنویم دلهره بیشتری می گیریم چرا که در کمترین مدت خلاف آن اتفاق می افتد. وی ادامه داد: نمونه بارز آن گرانی خودرو بود که وزیر صمت وعده کاهش قیمت ها را داد ولی در عمل چه شد؟ در همین دو سه ماه اخیر بسیاری از کالاهای اساسی باز هم گرانتر شده است و همین چند روز قیمت های اعلامی برای ۲۵ کالای اساسی مردم را شوکه کرده است. یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن سیب تولیدی و هزاران تن محصولات کشاورزی در خاک زرخیز منطقه ما تولید میشود اما امروز قیمت آب از قیمت محصولات بیشتر است. نزدیک هزار کیلومتر مرز بین المللی داریم اما در بن بست ارتباطات جهانی رنج می بریم. بزرگترین معادن کشور از جمله طلا از دل خاک استان من بیرون کشیده می شود اما هنوز فقیر مانده ایم و از این درآمدزایی ها برای کشور چیزی جز سونامی سرطان ها عاید ما نمیشود. همچنان که دو دهه است برای احیای دریاچه ارومیه وعده سرخرمن انتخاباتی سرلوحه شده است، با دشنه به جان این نگین آذربایجان افتاده و نمک آن را نیز به یغما می برند. وی در ادامه با بیان اینکه سهم چندانی از منابع کشور نداریم و از این ناعدالتی شکایت خود را نزد رهبری معظم می بریم، عنوان کرد: چرا اقشار ضعیف جامعه باید تقاص تورم ها را پرداخت کنند. تصمیمات کارشناسی نشده، کشاورزان و دامداران را کلافه کرده و فقط میانگین هزینه علوفه هر رأس گوسفند در سال بیش از ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است، آن وقت با چه منطقی این گوسفند زنده را کیلویی ۶۲ هزار تومان قیمت گذاری کردهاید. حضرتپور در ادامه با بیان اینکه تورم با دستوری کردن و فشار به کشاورز و دامدار کنترل نمی شود و این تدبیر نیست، گفت: بار مالی افزایش قیمت سفره مردم نباید به روستایی تحمیل شود. امروز ساده ترین مسائل کشور به دلیل سوءمدیریت بر زمین مانده و ما برای سرک کشیدن به حریم خصوصی مردم به دنبال مصوبه هستیم و به بهانه صیانت، سرعت اینترنت را محدود و پهنای باند را کم کرده و تعطیلی کسب و کارهای اینترنتی را منجر می شویم. این نماینده مردم در مجلس یازدهم ادامه داد: کارگران، معلمان، کشاورزان، بازنشستگان و رانندگان و ملت عزیز ایران امروز در شرایط سختی زندگی می کنند. گنجشکان باغ مجلس هر روز صدای آنها را می شنوند اما ما نمی شنویم لذا باید از ابزارهای قانونی بهره مند شده و از اراده ملت نترسیم. جمهوریت را با ابزارهایی چون نظرخواهی و همه پرسی قدرت ببخشیم و مردم را به رأس امور بازگردانده و جمهوری اسلامی ایران را تکریم کنیم. ما فرزندان انقلاب و راهبری مثل پدرانمان آماده ایم تا جان و مال خویش را در مسیر عمل به وظیفه قانونی و رفع مشکلات مردم فدا کنیم.