احمد خرم با بیان اینکه ایران اشتباهات بزرگ و پرهزینه‌ای مرتکب شده است، گفت : مجموع اتفاقات چند روز اخیر پس از سقوط هواپیمای اوکراینی و با رفتار‌های مشاهده شده خارج از ضوابط سازمان‌های جهانی هوانوردی، دیگر کمتر امیدی وجود دارد که به این زودی پرواز‌های جهانی به آسمان ایران برگردند. بنا به اعلام شرکت فرودگاه‌ها، ایران از پرواز‌های عبوری در سال ۹۷ رقمی حدود هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان درآمد داشته است. این شرکت گزارش داده است که پس از سرنگونی پهپادآمریکایی تعداد پرواز‌های عبوری از آسمان ایران از ۸۴۰ پرواز به ۸۰۰ پرواز کاهش داشته است و حال پس از اتفاقات چند روز اخیر آیا تعداد پرواز‌های عبوری از ایران کاهش نخواهد یافت؟
خرم افزود: اشتباهات پدافندی ممکن است در سایر کشور‌های جهان پیش آید، اما برخورد ما با این اتفاق باعث شده است که ضریب اطمینان سازمان‌های جهانی هوانوردی نسبت به ایران به شدت کاهش پیدا کند. وی می‌گوید نمی‌تواند به سادگی باور کند که علی عابدزاده، رئيس سازمان هواپیمایی کشوری از همان ابتدا متوجه هدف قرار گرفتن هواپیما نشده است. او توضیح می‌دهد: رئيس سازمان هواپیمایی کشوری سال‌های طولانی است که در صنعت هوایی سابقه کار تخصصی دارد و با ۱۰ دقیقه گشت‌زنی در سایت وقوع حادثه می‌توانست تشخیص دهد که هواپیما مورد هدف قرار گرفته است. اشتباه دوم عابدزاده این بود که به عنوان یک متخصص نباید پیش از انتشار گزارش کارشناسان بررسی سانحه روبروی دوربین صدا و سیما قرار می‌گرفت و مدعی می‌شد که حادثه به دلیل نقص فنی بوده است، زیرا این رفتار او باعث از بین رفتن اعتماد سازمان‌های جهانی به بدنه تخصصی صنعت هوایی ایران شده است. اشتباه سوم ایران در سانحه سقوط پرواز ۷۵۲ تهران- کی‌یف بررسی سایت سقوط توسط برخی، پیش از بررسی تیم‌های کارشناسی است که این مساله خلاف مقررات سازمان‌های جهانی ایکایو و یاتا است.
به گفته خرم، اشتباه چهارم آن بود که دلیل حادثه خیلی زود اعلام نشد و در مجموع با این شرایط برگرداندن اعتماد ایرلاین‌های جهان برای عبور از آسمان ایران بسیار دشوار است و ممکن است که حتی تا سال‌ها طول بکشد.
وزیر اسبق راه معتقد است: در آن شرایط خاص حتما باید پرواز‌های مسافری محدود یا خط سیر پرواز جدید برای خلبانان تعریف می‌شد، اما این اشتباهات مدیریتی باعث شد که در نهایت پدافند به اشتباه هواپیمای مسافربری را سرنگون کند و در نتیجه و با مجموع این اشتباهات اعتماد صنعت هوایی جهان را به آسمان ایران به شدت کاهش دهد.
خرم تاکید می‌کند: هواپیمای بوئینگ ۷۳۷-۸۰۰ هواپیمای بسیار ایمن و معتبری است و تاکنون کمتر سانحه سقوط به دلیل نقص فنی را به ثبت رسانده است. او ادامه می‌دهد: در حال حاضر و با شرایط پیش آمده ایران علاوه بر از دست دادن درآمد پرواز‌های عبوری باید غرامت تک‌تک سرنشینان هواپیما را بدهد. علاوه بر آن هزینه خرید هواپیما و خسارت ایرلاین اوکراینی برای آسیب به این برند را پرداخت کند و علاوه بر این خسارت دیگری به فرانسه به عنوان سازنده موتور هواپیما و بوئینگ به دلیل ریزش ارزش سهام و خسارت به برند پرداخت کند.
رکوردشکنی بورس تهران
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران با جهش ۱۶ هزار و ۳۸۸ واحد رکورد جدیدی از خود به جای گذاشت. روز گذشته، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات در یک رکوردشکنی بی‌نظیر با جهش ۱۶ هزار و ۳۸۸ واحد به رکورد ۳۹۲ هزار و ۳۸ واحد رسید. شاخص کل با معیار هموزن ۴۳۶۹ واحد افزایش یافته و به رقم ۱۱۸ هزار و ۹۲۴ واحد رسید. کارشناسان دلیل رکوردشکنی بورس تهران را برطرف شدن شرایط نامطمئن سیاسی و حکمفرما شدن امنیت و آرامش بعد از حوادث هفته قبل می‌دانند. همچنین وجود رکود در بازارهای موازی مانند بازار مسکن، طلا، سکه و ارز را عاملی می‌دانند که سرمایه‌ها برای بازدهی زودهنگام و نقدشوندگی بالا به سمت بازار سرمایه و بورس تهران سوق پیدا کرده است.
کدام سهام‌داران بیشتر سود کردند؟
معاملات بازار سرمایه درحالی به پایان رسید که روند صعودی شاخص این بازار حفظ شده و سهام‌داران فولاد مبارکه اصفهان، صنایع پتروشیمی خلیج فارس، پالایش نفت بندرعباس، س. نفت و گاز و پتروشیمی تامین، گسترش نفت و گاز پارسیان، شرکت ارتباطات سیار ایران و بانک ملت بیشتر از سایر سهام‌داران سود کردند. نمادهای پربیننده نیز شامل بانک‌های تجارت و ملت، سایپا، ملی صنایع مس ایران، پالایش نفت اصفهان، س. صنایع شیمیایی ایران و فولاد مبارکه اصفهان می‌شود.
بودجه ۹۹ و تاثیر آن بر اقتصاد و آمار بیکاری؛
پیش‌بینی افزایش رکود و بیکاری در سال آینده
گروه اقتصادي:
سازمان آمار در تازه‌ترین آماردهی، نرخ بیکاری در پاییز ۹۸ را ۱۰. ۶ درصد اعلام کرده است، این درحالی ست که پاییز ۹۷ نرخ بیکاری به ۱۱. ۷ درصد رسیده بود.
براساس این آمار‌ها نرخ بیکاری جوانان ۲۴ - ۱۵ ساله نیز حاکی از آن است که ۲۵.۸ درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده اند. همچنین نرخ بیکاری جوانان ۳۵ - ۱۸ ساله نیز نشان می‌دهد که ۱۷. ۹ درصد از جمعیت فعال ۳۵ - ۱۸ ساله بیکار بوده اند.
بررسی نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر فارغ‌التحصیل آموزش عالی نیز، نشان می‌دهد ۱۷. ۴ درصد از جمعیت فعال فارغ‌التحصیل آموزش عالی بیکار بوده اند. این نرخ در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط روستایی نسبت به نقاط شهری بیشتر بوده است. بررسی نرخ بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر نشان می‌دهد که ۱۰. ۶ در صد از جمعیت فعال، بیکار بوده اند. براساس این نتایج، نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. این نرخ در پاییز ۱۳۹۸ نسبت به فصل مشابه سال قبل کاهش ۲. ۱ درصدی را تجربه کرده است.
بلومبرگ و بانک جهانی نیز به تازگی پیش بینی کرده‌اند که اقتصاد ایران از رشد منفی خارج خواهد شد. اطلاعات بلومبرگ نشان می‌دهد که با وجود تضعیف اقتصاد ایران به دنبال تحریم‌های سنگین واشنگتن در سال‌های اخیر، بخش غیرنفتی به تدریج در حال بازیابی است. بانک جهانی نیز اعلام کرده که پس از دو سال رشد منفی (رشد منفی ۴. ۹ درصدی سال ۲۰۱۸ و منفی ۸. ۷ درصدی سال ۲۰۱۹) اقتصاد ایران از رشد منفی خارج می‌شود.
رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز گفته است که جواز تاسیس واحد‌های تولیدی ۱۶ درصد و پروانه بهره‌برداری واحد‌های تولیدی ۸ درصد رشد داشته است و در مجموع تولیدات داخل کشور رو به رشد است.
حسین مدرس خیابانی قائم مقام وزیر صمت در امور بازگانی نیز به تازگی گفته که در حال حاضر میزان صادرات ما به ۱۵ کشور همسایه ۲۴ میلیارد دلار است و قرار است در فاز اول که تا سه سال آینده را دربرمی گیرد رقم صادرات مان در حوزه غیر نفتی، به کشور‌های همسایه را به ۴۸ میلیارد دلار برسانیم و در گام بعدی به ۱۰۰ میلیارد دلار دست پیدا کنیم. این آمار و ارقام باعث شده تا بخشی از اقتصادانان وکارشناسان حاضر در دولت، بر بهبود وضعیت بیکاری و رشد اقتصادی در سال ۹۹ تاکید کنند. اما برخی نیز خلاف این عقیده را دارند و معتقدند که نرخ بیکاری در سال آینده افزایش خواهد یافت و رشد اقتصادی نیز روند منفی خود را طی خواهد کرد.
بودجه ۹۹ به شدت تورم زاست
یک اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با فرارو گفت: گزارش‌های خارجی که منتشر می‌شوند هیچکدام قابل استناد نیستند، این‌ها معمولاً با جهت گیری‌های خاصی این گزارش‌ها را ارائه می‌کنند. اما آنچه که در سال آینده اتفاق خواهد افتاد قطعاً اقتصاد وضع نامناسب‌تری خواهد داشت، بخصوص با بودجه مخرب و ضد تولیدی که برای سال آینده پیش بینی شده است. حسین راغفر ادامه داد: بودجه ۹۹ به شدت تورم‌زاست و رکورد و بیکاری را افزایش خواهد داد. درچنین شرایطی چگونه ارزیابی می‌کنند که اقتصاد رشد مثبت خواهد داشت. به نظر می‌رسد که نوعی هم نوایی بین برخی جریانات سیاستگذاری در داخل کشور و برخی نهاد‌های بين‌المللی وجود دارد که عملاً این سیاست‌ها را‌ترغیب و تشویق می‌کند. ما بار‌ها و بار‌ها شاهد گزارش‌های نهاد‌هایی همچون بانک جهانی، صندوق بين‌المللی پول و... بوده‌ایم که همه در تشویق سیاست‌هایی بوده که بحران اقتصادی موجود جامعه ما حاصل آن است. اما هیچکدام از وعده‌هایی که داده اند، تاکنون تحقق نیافته است.
وی تصریح کرد: بنابراین به نظر می‌رسد که نمی‌توان به این گزارش‌ها استناد کرد و هیچکدام از شواهد که حکایت از توجه واقعی به اقتصاد و تولید در کشور باشد وجود ندارد. بودجه سال آینده نیز کماکان ادامه همان روند موجود است که حمایت از رانت خوار‌ها و برندگان سیاست‌های سه دهه گذشته را در درون خود دارد وتماماً به ضرر مردم است. این اقتصاددان اذعان داشت: وضع اقتصادی سال آینده بدتر خواهد شد مگر اینکه در جهت گیری سیاسی تفاوت و تغییری ایجاد شود و در غیر این صورت امیدی به اصلاح وضعیت موجود نیست. وی با اشاره به گفته‌های مسئولان در رابطه با افزایش تولید و افزایش صادرات، گفت: آنچه که صادر شده فروش مواد خام بوده است. معمولا با کاهش ارزش پول ملی، آنچه که اتفاق می‌افتد افزایش خام‌فروشی است.
بحران روبه افزایش در صنعت
راغفر افزود: درواقع چیزی به تولید صنعتی افزوده نشده واین ادعای درستی نیست که چه میزان صادرات انجام شده است. درواقع باید مشخص شود که چه چیزی صادر شده است؛ و اینکه مطرح می‌شود صادرات ما از واردات پیشی گرفته، به این دلیل است که پولی برای واردات وجود ندارد؛ بنابراین در این موضوع نشانه‌ای بر بهبود تولید وجود ندارد. این بیشتر نشان دهنده خام فروشی و صادرات مواد معدنی است.
وی با بیان اینکه صنعت در بحران شدیدی به سر می‌برد، گفت: بخش‌های تولیدی صنعتی ما متاسفانه با بحران روبه رو هستند و این مباحثی که مطرح می‌شود، مبنی بر اینکه تولید افزایش یافته است، این را می‌توانید از تولیدکنندگان صنعتی سئوال کنید و آن‌ها خواهند گفت که با چه بحران بی سابقه‌ای روبرو هستند. علاوه بر آن، مشکلات گذشته بخش صنعت نیز به شدت افزایش یافته است از جمله آن بحث مشکلات نقدینگی است. تحریم‌های گسترده‌ای هم که به تازگی اضافه شده، مشکلات بیشتری برای تولید صنایعی که در بحث صادرات فعال بوده‌اند، به وجود خواهد آورد. با این وجود دولت همچنان عقیده دارد که با بهبود رشد اقتصادی، روند نرخ بیکاری به سمت کاهش پیش خواهد رفت. اما تحلیلگران اقتصادی معتقدند که سال آینده خبری از بهبود وضعیت اقتصادی نیست و با وجود مشکلاتی همچون تورم، رکود، نقدینگی، تحریم و... بسیاری از صنایع و خدمات تعطیل و یا نیمه تعطیل خواهند شد و درنتیجه نرخ بیکاری نیز افزایش خواهد یافت.