حجت الاسلام سیدابراهیم رئیسی ، اظهار کرد: کسانی که در روزهای اخیر از فضا و از دغدغه مردم سوءاستفاده کرده و در جامعه اغتشاش و ناامنی کردند، دل زن و بچههای مردم را لرزاندند و به اموال عمومی حمله کرده و به اموال مردم خسارت وارد کردند بدانند مجازات سختی در انتظارشان هست. وی افزود: امنیت کشور مهمترین مسئله ما هست و تحت هیچ شرایطی اجازه نمیدهیم نسبت به امنیت کشور کوچکترین اخلالی صورت بگیرد. وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران امروز در منطقه به عنوان امن ترین کشور شناخته میشود و جانفشانی شهدا و جانبازان برای حفظ امنیت این کشور پیشروی ما است و غیرممکن است اجازه دهیم کوچکترین اخلالی در امنیت مردم واقع شود و به هیچ عنوان اجازه نخواهیم داد. رئیس قوه قضاییه گفت: مردم از برخی بيتدبیریها و مشکلات خسته هستند و حق با مردم است اما این شرایط ادامه نخواهد داشت و آینده نه از آن ثروتمندان بيخدا و قدرتمندان بيرحم بلکه از آن مردم متدین و انقلابی است. در دستگاه قضایی فقط فعلهای مجرمانه را مورد تعقیب قرار نمیدهیم بلکه به ترک فعلها نیز که گاهی اوقات خسارتهای بسیاری به مردم وارد میکند نیز رسیدگی خواهیم کرد.
افروغ: دولت روحانی، مردم را غریبه میداند؛ اقناع بنزینی صورت نگرفت
باید صدای اعتراض مدنی مردم را شنید
گروه سياسي: یك استاد دانشگاه و جامعهشناس معتقد است: باید اعتراضهای مدنی و قانونی مردم را شنید و به حقوق شهروندی و انسانی آحاد جامعه احترام گذاشت.
عماد افروغ افزود: اعتراض های مدنی در جامعه در یک شرایط خاص صورت میپذیرد. اگر شرایط به منظور بروز اعتراضهای مدنی فراهم نباشد، جامعه به اعتراض غیرمدنی (غیرحقوقی) رو ميآورد. نماینده پیشین مجلس تصریح کرد: دولتمردان باید معرف قدرت اجتماعی باشند و اگر با خواست و نیازهای جامعه حرکت نکنند و اعتراض های اجتماعی را به رسمیت نشناسند، بيتردید اعتراض های غیرمدنی در کشور بروز ميکند و این امر از منظر حیات اجتماعی یک واقعیت جامعهشناختی است. افروغ ادامه داد: بیان نقطه نظرات اجتماعی باید برای افراد جامعه فراهم باشد و درخواست ها با رویکرد گشایشی بررسی و به منظور برگزاری تظاهرات و اعتراض ها برخی مکان ها تعیین و تجهیز شود. این جامعه شناس تاکید کرد: در واقع تعیین و تجهیز این مکان ها باید با هدف آگاهی جامعه از بیان نظرات اجتماعی فراهم شود. به گفته وی، متصدیان قدرت نیز نباید بياعتنا از خواستهای مردم گذر کنند و باید نقطه نظرات را بشنوند و با استدلال و منطق شهروندان جامعه را قانع کنند. افروغ خاطرنشان کرد: در صورت عدم دستیابی به رضایت جامعه نیز باید یک گفت وگو انجام و نقطه نظرات دولت، حاکمیت و همچنین ملاحظات کشوری با جامعه مطرح و بر اساس آن دغدغه ها و نگرانی ها رفع شود. وی افزود: براساس رویدادهای تاریخی جامعه ایران، باید همواره به نظر نخبگان کشور احترام و اعتراض های مدنی و قانونی مردم را شنید و به حقوق شهروندی و انسانی آنها احترام گذاشت.
دولت مردم را غریبه میداند
عماد افروغ افزود: زمانی که میخواهیم طرح جدیدی را در سطح کلان و ملی اجرا کنیم، حتما باید مردم را در جریان بگذاریم و آنها را غریبه نپنداریم و به صورتی کاملا شفاف بیاییم و از ظرفیتهای نخبهای، کارشناسی و مردمی و حتی کارشناسی بدنه حاکمیت استفاده کنیم. متأسفانه در این تصمیم دولت چنین اتفاقی رخ نداد. عنوان میشود که سران قوه درباره این تصمیم به توافق رسیدند، اما این کفایت نمیکند. به هرحال رئیس قوه قضائیه و رئیس قوه مجریه با توجه به نوع ساختار موضوعیت دارد و به رأس تعریف و شناسایی ميشود، اما در مورد قوه مقننه این طور نیست و قوه مقننه با رئیس عینیت پیدا نمی کند بلکه با بدنه اش عینیت پیدا ميکند. این مسأله بسیار مهمی است که باید دقت شود. وی گفت: رئیس قوه مقننه یک مدیر است، مدیری که بتواند بحث ها را جمع کند و صحبتهای موافق و مخالفش را بشنود و در نهایت مجلس رأی دهد که میتواند رأی موافق یا مخالف باشد. در خصوص تصمیم دو نرخی شدن بنزین این اتفاق در مجلس رخ نداد و نمایندگان مجلس در جریان این طرح قرار نگرفته بودند. اگر نمایندگان نسبت به این موضوع معترض هستند که چرا در جریان قرار نگرفتند، حق دارند؛ چراکه آنها به لحاظ قانونی بخشی از بدنه کارشناسی جامعه هستند و حداقل با کارشناسان عرصه مدنی ارتباط دارند. متأسفانه این اتفاق رخ نداد و حتی در مورد بحثهای کارشناسی شک و شبهههایی وارد است، حداقل در مورد قوه مقننه این اما و اگرها کاملا بارز است. زمانی که آقای رئیسی ميگوید که کماکان بحث های اقناعی دنبال شود و مردم در جریان بحث کارشناسی قرار بگیرد، یعنی قوه قضائیه چندان توجیه نبوده و صرفا یک تصمیمی بوده که سران سه قوه آن را اتخاذ کرده است.
به نظر میآید موضوع شناسی و کارشناسی در مورد اجرای این تصمیم انجام نشده است و اگر هم انجام شده از همه ظرفیت ها استفاده نشده است. اگر این کارشناسیها انجام شده باشد، باید در دسترس عموم مردم قرار بگیرد و نباید مردم را غریبه بپندارند. یکی از مشکلاتی که در این جامعه از آن رنج میبریم، عدمشفافیت است. متأسفانه مردم را غریبه میدانند . اگر دولت با مردم رایزنی میکرد و مردم را در جریان میگذاشتند، حداقل کاری که مردم میتوانستند انجام دهند، مشارکت و همدردی بود. متأسفانه از ظرفیتهای مردمی استفاده نمیشود. گاهی اوقات مردم پیشنهاداتی دارند که مسئولان میتوانند از آن بهرهمند شوند. این نماینده دوره هفتم مجلس در ادامه گفت: اگر این تصمیم به تدریجی اعلام میشد، مشارکت مردم بیشتر دیده میشد. یعنی باید افزایش گام به گام صورت میگرفت نه آنکه به یکباره شاهد افزایش نرخ بنزین میشدیم. هم باید تدریجی اعلام میشد و هم تدریجی عمل میشد. گاهی این پاسخ را میدهند که اگر تدریجی تصمیم را اخذ میکردیم، پمپ بنزینها شلوغ و تعداد قاچاقچیان سوخت بیشتر میشد، درحالی که این توجیه مناسبی برای تصمیم عجولانه امروز نیست. حداقل باید از قبل پیش بینی میشد و اینچنین شوک بنزینی به جامعه وارد نمیشد تا جامعه چنین واکنشی از خود نشان نمیداد.
نکته دیگر آنکه این توجیهات پساوقوع، درد را بیشتر ميکند، چرا که نمیتوانند مردم را درک کنند، یعنی تصویر دیگری از واقعیت را نشان میدهند که با عینیت سازگار نیست. عنوان میشود که هیچ چیز گران نشده است یا میگویند با گران شدن بنزین، گازوئیل گران نمیشود. آنهایی که چنین توجیهاتی را میآورند، از بازار خبر دارند؟ یا با خرید و فروش سروکار داشتهاند؟ ما این گرانی را در زندگی روزانهمان شاهد هستیم. توجیه دیگری را مطرح میکنند مبنی بر اینکه بازرسانی را در بازار قرار دادهاند که مانع از افزایش قیمتها شوند. این پرسش مطرح میشود که اگر بازرسان شما کارآیی داشتند، در آن زمانی که با افزایش دلار، قیمتها افزایش یافت و با کاهش آن قیمتها پایین نیامد، اقدامی را انجام میدادید و دیگر شاهد افزایش قیمتها در آن زمان نمیشدیم. تجربه تاریخی نشان داده است زمانی که قیمت بنزین بالا میرود، سایر قیمتها هم افزایش مییابد. البته شاید تا چند هفته به دلیل هیجانهای موجود شاهد کنترل قیمتها به صورت هژمونیک باشیم، اما واقعیت چیز دیگری است. ما باید با آمار و ارقام صحبت کنیم و با عینیت سروکار داشته باشیم. امروز قیمتها افزایش یافته اما قدرت خرید مردم بالا نرفته است. دولت باید به مردم توضیح میداد که افزایش قیمت بنزین همتراز با افزایش قیمتهاست یا هم تراز نیست. قیمتها به چه شکل خواهد بود و به چه صورت محاسبه خواهد شد.
مردم در انتخابات شركت نمی كنند
افروغ افزود: تمام نظرسنجیهایی که دولت انجام میدهد، حکایت از مشکلات اقتصادی مردم دارد. سال ۹۵ در نظرسنجی که دولت از مردم انجام داده بود، نزدیک به ۷۹ درصد از مردم مشکلات اقتصادی داشتند. همچنین امسال از مردم نظرسنجی شده بود که آیا در انتخابات آتی شرکت میکنید و مردم گفته بودند شرکت نمیکنیم چراکه هرکسی که بیاید، اوضاع اقتصادی به همین منوال خواهد بود. از جوانان هم این نظرسنجی انجام شده بود که مهمترین مانع ازدواج چیست؟ و آنها پاسخ داده بودند که مشکلات اقتصادی و عدم شغل از جمله موانع در این امر به شمار میرود. تمام نظرسنجیها نشان میدهد که مشکل مردم اقتصاد است یعنی مشکل روزمره مردم، مشکلات اقتصادی است، علاوه بر آن هم شاهد بيعدالتی هستند.
وی گفت:همه نظرسنجیها حکایت از مشکلات اقتصادی دارد، اما دولت بار اقتصادی را روی دوش مردم گذاشت. به نظر میرسد اگر واقعا قرار است فشار اقتصادی بر مردم وارد شود، باید به همه وارد شود. اگر این فشار به همه وارد شود، مردم احساس آرامش خواهند کرد. زمانی که مردم شکاف طبقاتی یا شکاف درآمدی را شاهد هستند و دچار محرومیت نسبی شدهاند، نمیتوانند تاب بیاورند. ممکن است گفته شود که مردم حسی از بيعدالتی دارند، اما واقعیت چیز دیگری است.
فائزه هاشمی رفسنجانی: بگویند مردم چگونه میتوانند از حق اعتراض خود استفاده کنند؟
آقای روحانی راه استعفا و شرمندگی باز است
شامگاه پنجشنبه۲۳آبان، شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی در ایران اعلام کرد: از آغاز روز جمعه ۲۴ آبان سهمیهبندی بنزین آغاز شده و قیمت هر لیتر بنزین سهمیهبندی ۱۵۰۰ تومان و هر لیتر بنزین آزاد ۳ هزار تومان است.
در پی این تصمیم، اعتراضاتی در گوشه و کنار جامعه اتفاق افتاد که حوادث تلخی برای کشور رقم زد. در همین راستا، یک فعال سیاسی گفت: میگویند در کشورهای دیگر نرخ بنزین فلان مبلغ است و نتیجه میگیرند که قیمت آن در ایران ارزان است. این حرفی درست است ولی آیا درآمدهای مردم ما هم با درآمدهای مردم آن کشورها یکسان است؟ فائزه هاشمی رفسنجانی گفت: اینکه باید قیمت بنزین یا هر کالای دیگر در کشور واقعی شود، جزو اصول اقتصادی درست و سالم بوده و باید این اتفاق بیفتد. ولی این موارد یکسری اما و اگر به دنبال دارد که اگر فراهم نشود، میتواند برهم زننده یا اخلالگر اقتصاد کشور باشد و حتی مشکلاتی را در کل جامعه به وجود آورد.
چرا این کار تدریجی صورت نگرفت؟
وی افزود: قیمت بنزین قرار بود واقعی شود؛ اولا چرا این کار تدریجی صورت نگرفت؟ دولت از چند سال قبل مکلف شده بود که قیمت بنزین را تدریجی افزایش دهد. دوم اینکه، آیا واقعی شدن قیمت بنزین به معنای آن است که از مردم پول بیشتری بگیریم و در ازایش به آنها کمک مالی کنیم؟ مگر این همان کاری نبود که آقای احمدینژاد کرد؟ واقعی شدن قیمتها یعنی جلو یارانهها گرفته شود و درآمد حاصل از آن به تولیدکنندگان بخش صنعت برسد تا تولید و «پول ملی» تقویت شود. فائزه هاشمی بیان کرد: اینکه از مردم پول بیشتری بگیریم و دوباره همان را به آنها بازگردانیم چه معنا دارد؟ اینکه به ۱۸ میلیون خانوار کمک مالی تعلق گیرد کجای «اقتصاد سالم» است؟ از همه مهمتر، میگویند در کشورهای دیگر نرخ بنزین فلان مبلغ است و نتیجه میگیرند که قیمت آن در ایران ارزان است. این حرفی درست است ولی آیا درآمدهای مردم ما هم با درآمدهای مردم آن کشورها یکسان است؟ اینجا اکثر مردم حدود بیشتر از ۱۰۰ دلار حقوق میگیرند درصورتی که در آن کشورها پایه حقوق زیر ۲۰۰۰ دلار نیست.
وی ادامه داد: در اقتصاد باید همه موارد با هم همخوانی داشته باشد. ما نمیتوانیم از میان ۱۰ شاخصه اقتصادی تنها به یکی درست عمل کنیم. متاسفانه امروز دولت به تمام سیاستهای پوپولیستی احمدی نژاد که با آنها مخالف بود، جامه عمل میپوشاند. البته شاید مقصر این موضوع آقای روحانی نباشد. زیرا نمیتوان نقش تحریمها و فشارهای ناشی از آن را نادیده گرفت و شاید همین فشارها دولت را مجبور کرده تا بنزین را گران کند. فائزه هاشمی گفت: سیاستهای ما کار را به اینجا رسانده است. حتی مواردی چون یک شبه اعلام کردن گرانی بنزین و بالابردن ۳۰۰ درصدی قیمت آن، به پای آقای روحانی نوشته خواهد شد و امروز شاهدیم که سایر مسئولین پای خود را از این اقدام بیرون میکشند و میگویند؛ افزایش این شکلی قیمت بنزین کار درستی نبوده است. وی ادامه داد: اما در رابطه با وقایع اخیر و مدل واقعیسازی قیمت بنزین، بیان چند نکته ضروریاست. نخست اینکه، آیا سیاستمداران متوجه نیستند مدتی است که برخی تصمیمگیری ها بر یکسری اصول اشتباه استوار شده است؟ مگر مردم موضوعی جز حق خودشان را طلب کردهاند؟ آیا مردم در شروع هر اعتراضی، رفتارهای مسالمت آمیز و مدنی نداشتهاند؟ آیا مسئولان نمیدانند که نحوه نادرست مدیریت اعتراضات، کار را به اینجا میرساند؟ نمیتوانیم بگوییم که اعتراضات نسبت به گرانی بنزین یک مرتبه بوده یا اینکه هیچ پایهای نداشته است. سؤال اصلی اینجاست که چرا باید به این شکل بنزین را گران میکردیم؟
فائزه هاشمی رفسنجانی ادامه داد: چرا باید سیاستهای ما به نحوی تنظیم شوند که کشوری با این همه منابع به سهمیه بندی سوخت فکر کند؟ و به جایی برسیم که به ۸۰ میلیون ایرانی کمک مالی کنیم؟ آقای روحانی مگر شما نگفتید یارانهها برخلاف عزت و کرامت مردم است؟ باید پرسید چه اتفاقی افتاده که همه این حرفها یادتان رفت؟ وی بیان کرد: باید پرسید چرا به این شرایط رسیدهایم؟ آقای روحانی اگر معترضین عددی نیستند، چرا اینترنت را قطع کردهاید؟ چرا این برخوردها اتفاق میافتد؟ بالاخره ما مواردی چون استعفاء، نجابت و شرمندگی هم داریم که میتوانیم در مواقعی از آنها استفاده کرده و مشکلات را کاهش دهیم و به سوی نجات کشور و مردم حرکت کنیم. چه زمانی میخواهیم به خود آییم و با تغییر سیاست، راه درست را انتخاب کنیم؟ هاشمی گفت: مسئولین نباید فرصت سوزی کرده و به خواستههای مردم کم توجهی کنند. آنها به مردم میگویند میتوانید اعتراض کنید، ولی زمانی که مردم دست به اعتراض میزنند تهدید میشوند که مانیتور و دوربین دارند و یا از قوه قضائیه میخواهند که با معترضین به شدت برخورد شود. وی افزود: آقای روحانی میگوید اعتراض حق مردم است. لااقل بگوید مردم چگونه میتوانند از این حق خود استفاده کنند؟ در حالی که در قانون اساسی آمده که تجمعات نیاز به اخذ مجوز ندارد، ولی متاسفانه این موضوع مانند برخی دیگر از موارد قانونی دچار استحاله شده و به شیوه دیگری در قبال آن عمل میشود. فائزه هاشمی گفت: باید پرسید اصلا مگر مجوز تجمعی صادر میشود که افراد بتوانند اعتراض خود را از طُرق قانونی و با مجوز انجام دهند؟ اما با وجود همه این مشکلات، مردم نجیبانه اعتراض میکنند. وی در پایان گفت: باید شرایطی را برای مردم فراهم کرد تا آنها بتوانند اعتراض خود را مطرح کنند. تنها با ایجاد این شرایط است که مردم میتوانند اعتراض خود را بیان کنند و خط معترضان واقعی از خشونت طلبان جدا ميشود.