رئيس‌جمهور اوکراین خواستار پرداخت غرامت از سوی ایران شد.جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا و ولودیمیر زلینسکی، رئيس‌جمهوری اوکراین) نخستین سران کشورهای خارجی هستند که به پذیرفتن مسئولیت سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراین واکنش نشان دادند و از ایران خواستند پیگیر و شفاف عمل کند.دفتر جاستین ترودو با صدور بیانیه‌ای خواستار "شفافیت و عدالت برای خانواده‌ها و بستگان قربانیان" شد. ترودو گفته است: «این یک تراژدی ملی است و همه کانادایی‌ها عزادار هستند».ترودو، اظهار داشت: ۱۳۸نفر عازم کانادا بودند که از این تعداد، ۶۳ نفر کانادایی بوده‌اند. او تصریح کرد که سرتاسر کانادا در این درد سهیم هستند.ولودمیر زلینسکی، رئيس‌جمهوری اوکراین، خواستار پرداخت غرامت از طرف جمهوری اسلامی شده است. زلینسکی از ایران خواست که در قبال سقوط هواپیمایی اوکراینی مسئولیت کامل آن را بپذیرد. زلیسنکی همچنین گفته است که انتظار دارد جمهوری اسلامی تحقیقات جامعی انجام دهد و عاملان و مقصران را به دست عدالت بسپارد. ۹ نفر خدمه پرواز اوکراینی در حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی در تهران کشته شدند. مقام‌های شرکت هواپیمایی بین‌المللی اوکراین هم هرگونه «انحراف» بوئینگ متعلق به این شرکت از مسیر خود را رد کرده و گفتند که پیش از پرواز، ایران هیچ هشداری مبنی بر «خطرناک بودن» شرایط به خلبان نداده است.
همه مسئولیت را می‌پذیریم
فرمانده هوا و فضا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در واکنش به سقوط هواپیمای مسافری بر اثر اصابت موشک اعلام کرد: بعد از شنیدن این خبر در غرب کشور پس از اجرای عملیات نظامی علیه پایگاه‌های آمریکایی و زمانی که اطمینان پیدا کردم که این اتفاق افتاده آرزوی مرگ کردم.سردار امیرعلی حاجی‌زاده اظهار کرد: ما یک عمر خودمان را پیش مرگ مردم کردیم و امروز هم آبروی مان را با خدا معامله می‌کنیم و در شرایط سخت مقابل دوربین‌ها حاضر می‌شویم.حاجی زاده تاکید کرد: ارزیابی‌ها و بررسی‌هاي این حادثه توسط ستادهای بالاتر و مجموعه قوه قضائیه ان‌شاءاله انجام می‌شود و اطلاعات کامل می‌شود و همین ابتدا باید بگویم که ما گردن مان از مو باریکتر است.فرمانده هوافضای سپاه تصریح کرد همه مسئولیت‌های این کار را مي‌پذیریم و هرگونه تصمیمی مسئولان بگیرند ما مطیع اجرای آن هستیم.حاجی زاده در تشریح جزئیات این حادثه گفت: بیش از یک هفته شرایط منطقه و التهابات آن خیلی بیشتر از ابتدای انقلاب تاکنون بوده است و امکان درگیری بسیار بالا بود و هیچ وقت چنین شرایطی را شاهد نبودیم. هم آمریکایی‌ها در آماده باش صد در صد بودند و هم ما.وی افزود: آنان تهدید کرده بودند که ۵۲ نقطه از ما را مي‌زنند و در همین راستا همه یگان‌هاي پدافندی و آفندی آماده باش کامل بودند و طبیعتاً سامانه‌های مستقر در تهران هم در همین شرایط به سر می‌برد. آنچه که در بررسی هایی که انجام دادیم، توضیح دادند این است که شب حادثه وضعیت آمادگی در شرایط جنگی قرار گرفته بود که بالاترین سطح آمادگی است.فرمانده هوافضا تاکید کرد: در این شرایط تعدادی از سامانه‌هاي پدافندی به رینگ پدافند تهران اضافه شدند. در چندین مرحله این آماده‌باش به بالاترین سطح موجود به همه سامانه‌ها اعلام می‌شود و در مراحل مختلف چندین بار به سامانه‌های مختلف و از جمله سامانه‌ای که درگیر این حادثه شده اعلام می‌شود که موشک‌های کروزی به سمت کشور شلیک شده است.وی ادامه داد: در یکی دو مرحله دیگر تاکید می‌شود که براساس گزارش‌های واصله سامانه‌های پدافندی باید بالاترین سطح آمادگی را داشته باشند و به آنها گفته شده که کروزها شلیک شده و در مسیر هستند.فرمانده هوافضایی سپاه ادامه داد: این سامانه‌ای که درگیر شده است و موشک را شلیک کرده که ما پیش‌بینی کردیم مصاحبه‌ای با خود اپراتور انجام شده و آن هم پخش خواهد شد ان‌شاءاله، خود شلیک کننده اظهار کرده است که ما چندین بار درخواست کردیم که فضای کشور از پروازها خالی شود و به اصطلاح کلیر شود و این درخواست‌ها انجام شد به ملاحظه برخی مسائل عزیزان ما این موضوع را دنبال نمی‌کنند.
حاجی‌زاده افزود: پروازها در این شرایط ادامه پیدا می‌کند و در لحظه‌ای که این اتفاق رخ می‌دهد این سامانه در فاصله‌ای ۱۹ کیلومتری با یک هدفی که کروز تشخیص داده می‌شود و بر روی نقشه محل استقرار سامانه درگیر شونده با فرودگاه امام خمینی (ره) مشخص است.وی در ادامه با تشریح نقطه پرواز جایگاه فرودگاه و محل استقرار سامانه پدافندی بر روی نقشه تاکید کرد: این هواپیما از جایی که بلند می‌شود با توجه به اطلاعاتی که به اپراتور داده می‌شود و گفته می‌شود وضعیت جنگی است و موشک کروز شلیک شده است، این بنده خدا (شلیک کننده)هواپیما را کروز تشخیص می‌دهد و موظف بوده است در چنین شرایطی تماس بگیرد و تاییدیه را بگیرد،خبط اپراتور هم همین است اما ظاهرا سیستم ارتباطی‌اش با اختلال روبه‌رو بوده است و نمی‌تواند تماس بگیرد که شاید به دلیل شلوغ بودن شبکه یا سامانه‌های جنبی بوده است که در نهایت او ۱۰ ثانیه فرصت داشته است که تصمیم بگیرد. وی ادامه داد: تا برسم به تهران دیدم ستاد کل نیروهای مسلح به شکل معمول یک تیم بررسی حادثه تشکیل داده و این تیم و کسانی که در این قضیه دخیل بودند را قرنطینه کردند؛ یعنی ما اجازه نداشتیم چیزی را به کسی بگوییم ما اطلاع رسانی را کرده بودیم، ولی لازم بود این بررسی صورت گیرد، این که خبر چگونه اطلاع رسانی شود برای این نبوده که کسی بخواهد کتمان کند، بلکه روال همین است که ستاد کل این را بررسی کند.حاجی‌زاده خاطرنشان کرد: صبح جمعه همه اطلاعات جمع و مشخص شد که واقعه چه بوده است. چون بالاخره عده‌ای در این قضیه خبط و خطا داشتند و اتفاقاتی افتاده است و بعد از آن بود که خود ستاد کل اقدام به رسانه‌ای کردن کرد.وی اضافه کرد: بنده در اولین ساعتی که مطلع شدم آن را به مقامات اطلاع دادم و آنان به واسطه اینکه باید این مسئله را بررسی می‌کردند، از اینجا به بعد مربوط به ستاد کل است که واقعا سریع این کار را کردند و ظرف ۴۸ ساعت این کار را انجام دادند.
دستور رهبر انقلاب بعد از اطلاع از
خطای انسانی
خبرگزاری فارس نوشت: پس از سقوط هواپیمای مسافربری بلافاصله تحقیقات در مورد چگونگی این رویداد در دستور کار مسئولان مربوطه قرار گرفت. صبح جمعه در فاصله کمتر از ۴۸ ساعت پس از این اتفاق، با محرز شدن خطای انسانی برای فرماندهان ارشد نظامی کشور، رهبر معظم انقلاب و رئيس‌جمهور در جریان موضوع قرار مي‌گیرند.
رهبر معظم انقلاب به محض اطلاع از خطای فاجعه‌بار صورت گرفته در سامانه پدافند کشور، روز جمعه دستور تشکیل فوری جلسه شورای عالی امنیت ملی و بررسی موضوع را صادر کرده و تاکید مي‌کنند به محض اتمام بررسی در جلسه شورای عالی امنیت، اصل حادثه و نتایج بررسی‌ها، صریح و صادقانه از سوی نهادهای ذیربط به اطلاع مردم رسانده شود. در پی دستور رهبر انقلاب جلسه شورای عالی امنیت ملی جمعه شب با حضور اعضا تشکیل شده و بیانیه صبح روز شنبه ستاد کل نیروهای مسلح و پیام رئيس‌جمهور خطاب به ملت ایران بخشی از نتایج این جلسه بوده است.
بیانیه رئيس‌جمهور درباره سقوط
هواپیمای بویینگ
رئيس‌جمهور در بیانیه ای با اشاره به نتیجه تیم تحقیقاتی ستاد کل نیروهای مسلح مربوط به سانحه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی، گفت: در فضای تهدید و ارعاب رژیم متجاوز آمریکا علیه ملت ایران پس از شهادت سردار قاسم سلیمانی و به منظور دفاع در برابر حملات احتمالی ارتش آمریکا، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در آماده‌باش صددرصد قرار داشتند که متأسفانه خطای انسانی و شلیک اشتباه، به یک فاجعه بزرگ منجر شد و دهها انسان بی‌گناه قربانی شدند. در بیانیه حجت‌الاسلام حسن روحانی آمده است:با نهایت تأسف و تأثر، ساعاتی قبل از نتیجه تیم تحقیقاتی ستاد کل نیروهای مسلح مربوط به سانحه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی مطلع شدم. در فضای تهدید و ارعاب رژیم متجاوز آمریکا علیه ملت ایران پس از شهادت سردار قاسم سلیمانی و به منظور دفاع در برابر حملات احتمالی ارتش آمریکا، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در آماده باش صددرصد قرار داشتند که متأسفانه خطای انسانی و شلیک اشتباه، به یک فاجعه بزرگ منجر شد و دهها انسان بی‌گناه قربانی شدند.جمهوری اسلامی ایران از این اشتباه فاجعه بار بسیار متأسف است و اینجانب از سوی جمهوری اسلامی ایران به خانواده‌های قربانیان این فاجعه دردناک، عمیقا تسلیت عرض مي‌کنم و به کلیه دستگاه‌های ذیربط دستور می‌دهم که تمامی اقدامات لازم برای جبران، همدردی و دلجویی از ایشان به عمل آورند. همچنین ضمن ابراز تأسف شدید، همدردی دولت ایران را به ملت‌ها، دولت‌ها و خانواده‌های قربانیان غیرایرانی تقدیم می‌نمایم. وزارت امور خارجه، همکاری کامل کنسولی برای شناسایی و بازگرداندن پیکرهای قربانیان به خانواده‌هایشان را به عمل مي‌آورد.این حادثه دردناک موضوعی نیست که به سادگی بتوان از کنار آن گذشت. می‌بایست تحقیقات تکمیلی برای شناسایی کلیه علل و عوامل این فاجعه ادامه یافته و مسببین این اشتباه نابخشودنی مورد پیگرد قانونی قرار گرفته و نتایج به استحضار ملت شریف ایران و خانواده‌های قربانیان برسد.همچنین ضرورت دارد برای رفع نقاط ضعف سامانه‌های پدافندی کشور، ترتیبات و تمهیدات لازم اتخاذ گردد تا هرگز چنین فاجعه‌ای تکرار نشود. مجددا ضمن اظهار همدردی با خانواده‌های قربانیان این حادثه دردناک، برای درگذشتگان از درگاه الهی، غفران و رحمت الهی و برای بازماندگان صبر و اجر مسألت دارم.
اطلاعیه ستادکل نیروهای مسلح
ستادکل نیروهای مسلح در خصوص سقوط هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین، با صدور اطلاعیه ای، این حادثه را ناشی از خطای انسانی دانست و اطمینان داد بلافاصله مقصر آن را به سازمان قضایی نیروهای مسلح معرفی نماید. در این اطلاعیه آمده است:درپی وقوع حادثه دلخراش سقوط یک فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۳۷ خطوط هوایی کشور اوکراین در اولین ساعات صبح چهارشنبه ۱۸/۱۰/۹۸ و در بحبوحه تهاجم موشکی به پایگاه آمریکای جنایتکار و احتمال تاثیر اقدامات نظامی در این حادثه، ستاد کل نیروهای مسلح بلافاصله به منظور بررسی این احتمال اقدام به تشکیل هيات بازرسی متشکل از کارشناسان فنی و عملیاتی، مستقل از سازمان هواپیمایی کشوری نمود که نتایج بررسی شبانه‌روزی و دقیق این هيات به استحضار ملت شریف ایران می‌رسد: ۱-درپی تهدیدهای رئيس‌جمهور و فرماندهان نظامی آمریکای جنایتکار مبنی بر هدف قرار دادن تعداد زیادی از اهداف در خاک جمهوری اسلامی ایران در صورت انجام عملیات متقابل و نظر به افزایش بي‌سابقه تحرکات هوایی در منطقه، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به منظور پاسخگویی به تهدیدات احتمالی در بالاترین سطح آماده‌باش قرار گرفتند. ۲- در ساعات پس از انجام عملیات موشکی، پرواز‌هاي جنگی نیروهای تروریست آمریکایی در پیرامون کشور افزایش یافته و برخی اخبار نیز از مشاهده ی اهداف هوایی به سمت مراکز راهبردی در کشور به واحدهای دفاعی واصل و اهداف متعددی در برخی صفحات رادار مشاهده شد که موجب حساسیت بیشتر در مجموعه‌های پدافند هوایی گردیده است. ۳- در چنین شرایط حساس و بحرانی، پرواز شماره ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین از فرودگاه امام خمینی(ره) حرکت نموده و درهنگام چرخش، کاملاً در حالت نزدیک شونده به یک مرکز حساس نظامی سپاه و در ارتفاع و شکل پروازی یک هدف متخاصم قرار می‌گیرد که در این شرایط بر اثر بروز خطای انسانی و به صورت غیر عمد، هواپیمای مذکور مورد اصابت قرار گرفته که متاسفانه موجب به شهادت رسیدن جمعی از هموطنان عزیز و جان باختن تعدادی از اتباع خارجی می‌گردد. ۴- ستاد کل نیروهای مسلح ضمن عرض تسلیت و اظهار همدردی با خانواده‌های داغدار هم وطن و جان‌باختگان اتباع سایر کشورها و عذرخواهی به خاطر خطای انسانی پیش آمده، اطمینان کامل مي‌دهد با پیگیری انجام اصلاحات اساسی در فرآیندهای عملیاتی در سطح نیروهای مسلح امکان تکرار این گونه خطاها را غیر ممکن ساخته و بلافاصله مقصر آن را به سازمان قضایی نیروهای مسلح معرفی نماید تا با خطا‌هاي صورت گرفته برخورد قانونی صورت گیرد. ۵- همچنین ابلاغ گردید تادر اسرع وقت مسئولان مربوطه در سپاه با حضور در رسانه ملی توضیحات مشروحی را به مردم شریف ارائه نمایند.
تاثیر پنهان‌کاری از بمب و موشک
مخرب‌تر است
نایب رئیس فراکسیون امید مجلس خواستار معرفی و مجازات مقصرین حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی و همچنین برگزاری مراسم باشکوه برای قربانیان و اعلام عزا و تعطیلی عمومی شد.محمدرضا تابش، اظهار کرد: ما سال‌هاست که فریاد می‌زنیم یکی از علل نارضایتی مردم ساختارهای فرسوده است که نیاز به اصلاحات اساسی دارد اما ما را با ضدیت با نظام متهم می‌کنند. وی ادامه داد: آنچه تجلی آن را در سقوط هواپیمایی اوکراینی دیدیم بارها خود را در حوادث مشابه نشان داده است چرا عبرت نگرفته و نمی‌گیریم؟ چرا به فکر چاره‌جویی نیستیم؟ چرا مصلحت‌سنجی‌های بی‌حاصل اعتماد عمومی را به باد داده است؟ این مردم چه گناهی کرده‌اند که ما مسئولانشان هستیم آنها منابع، امکانات و مقدرات کشور را به دست ما سپرده‌اند تا برایشان عزت، رفاه، آسایش و آرامش به ارمغان بیاوریم.نماینده اردکان در مجلس ادامه داد: متاسفم اذعان کنم در برخی تصمیم‌گیری‌ها، علم و تخصص به کنار نهاده می‌شود و مصلحت سنجی‌های عافیت طلبانه و بعضا چاپلوسانه و احساسی جای خود را به اتخاذ تصمیمات بر مبنای علم و منطق می‌دهد. مردم نجیبانه از کنار حوادث آبان‌ماه گذشتند و در تشییع پیکر شهید قاسم سلیمانی به میدان آمدند و روح وحدت و همدلی ملی را در جامعه متجلی کردند.تابش اظهار کرد: باید در این حادثه که وجهه بین‌المللی کشور را خدشه‌دار و قلوب ایرانیان را جریحه‌دار کرد عزا و تعطیلی عمومی اعلام کنیم و تشییع باشکوهی برای قربانیان این حادثه تاسف‌بار برگزار شود. شاید این اقدام بتواند در دلجویی از مردم و کاهش دردهای آنها تاثیری داشته باشد.می‌خواهیم به فوریت، علت حادثه و مقصرین به پیشگاه ملت معرفی و مجازات شوند. مقامات و مسئولان نظامی و اجرایی که از دقایق اولیه حادثه می‌دانستند چه رخ داده باید مجازات شوند. انتساب هر موضوع و قضیه‌ای به دشمن کارساز نیست ما باید به فکر چاره‌جویی‌های اساسی برای اعمال مدیریت‌های کارآمد باشیم.وی پنهان‌کاری را نابخشودنی و تاثیر آن را از بمب و موشک مخرب‌تر توصیف کرد و گفت: در این حادثه یک چشم ما گریان برای از دست دادن این انسان‌های شریف، بافضیلت، مظلوم و بی‌گناه و چشم دیگر ما گریان از ناکارآمدی‌ها و پنهان کاری‌هایی است که وجدان جامعه را می‌آزارد. تابش در پایان یادآور شد: همانگونه که مجلس در حمایت از نیروهای مسلح و نفی تحریم‌ها و مقابله با ترفندهای آمریکا سنگ تمام گذاشت باید برای ملتی که ولی نعمت ما هستند به میدان بیاییم.