انفجار بزرگ بیروت همه را در شوک فرو برده است. انفجار سه شنبه بیروت تاکنون ۱۰۰ کشته و بیش از ۴ هزار زخمی برجای گذاشته. همچنین بیش از ۱۰۰ نفر هم ناپدید شده‌اند و تلاش‌ها برای یافتن آنهاادامه دارد. قطعا در شرایطی که هنوز جنازه‌ها روی زمین است و هیچ گروهی نیز مسوولیتی در این باره نپذیرفته و اساسا تحقیقات نیز آغاز نشده، نمی توان قضاوت درستی داشت و حتی ای بسا، پشت پرده فاجعه اخیر بیروت، برای همیشه به رازخانه تاریخ برود.
شدت انفجار آنقدر زیاد بود که بسیاری از شاهدان عینی می‌گویند برای لحظاتی گوش‌هایشان نمی‌شنید. رسانه‌های محلی تصاویر مردمی را نشان می‌دهند که زیر آوار گیر افتاده‌اند. خودروها تخریب شده‌اند و ساختمان‌ها آسیب دیده‌اند. در بیمارستان‌ها همهمه است. بر اثر انفجار مهیب بیروت تا کیلومترها بسیاری از خانه‌ها آسیب دیده و شیشه یا سقف مناطق مسکونی ریخته است.
این انفجار که در انبار نیرات در تاسیسات بندری بیروت روی داد حجم گسترده ای از خسارت‌ها و تخریب‌ها را بر جای گذاشته است.
حامد حسن، وزیر بهداشت لبنان به شهروندان بیروت گفت هر که می‌تواند شهر را ترک کند زیرا مواد خطرناک به جا مانده از انفجار می‌تواند اثرات کشنده طولانی مدت به همراه داشته باشد.
مقامات لبنان اعلام کرده‌اند عامل انفجار، ۲۷۵۰ تن نیترات آمونیومی است که از ۶ سال پیش و بدون رعایت ملاحظات در نزدیکی محوطه بندر بیروت انبار شد.حسن دیاب، نخست‌وزیر لبنان نیز اعلام کرد که مسئولان حادثه بهای آن را می‌پردازند و انبار واقع در مرکز انفجار نیز خطرناک بوده است.
استاندار بیروت با اشاره به وجود هشداری از سال ۲۰۱۴ درباره احتمال وقوع انفجار در بندر بیروت، میزان خسارات وارده را سه تا پنج میلیارد دلار برآورد کرد.عبود، استاندار بیروت امروز (چهارشنبه) اظهار کرد: در یک گزارش امنیتی از سال ۲۰۱۴ نسبت به وقوع انفجاری در بیروت هشدار داده شده بود.
عبود گفت: این مواد به شدت انفجاری از سوی دستگاه قضایی لبنان توقیف شده و به شکلی بدون رعایت اصل ایمنی انبار شده بودند.
استاندار بیروت همچنین تاکید کرد: میزان خسارت‌های وارده حدود سه تا پنج میلیارد دلار و چه بسا بیشتر است و علاوه بر این صدها تن از ساکنان بیروت اکنون مسکن ندارند.او ادامه داد: به تیم اطفای حریق بیروت گزارش یک آتش‌سوزی در بندر شهر داده شد و زمانی که آنها به محل انفجار رسیدند، انفجار رخ داد.عبود افزود: ابعاد این فاجعه به حدی بزرگ بود که کامیون‌های بزرگی ناپدید شده‌اند. خیابان‌های داخلی بیروت و خود شهر آسیب دیده هستند و نصف شهر ویران شده و هزاران تن نمی‌توانند دو تا سه ماه دیگر به منازل‌شان بازگردند.او باز هم تکرار کرد، انبار این حجم از مواد انفجاری شبیه انفجار بمب اتمی را رقم زد. انفجاریروت، تاسیسات بندری و بخش مهمی از تاسیسات اداری این ریز‌کشور خاورمیانه را نابود کرد.
بر حَسَب آنچه تاکنون اعلام و گمانه‌زنی شده دلیل انفجار (سهوا یا عمدا) مربوط به صدها تُن محموله نیترات آمونیوم توقیفی گمرک بیروت بوده که سال‌ها در شرایطی نامناسب و غیراستاندارد در انبار شماره ۱۲ بندر بیروت نگهداری می‌شده است.لبنان کشور بسیار کوچکی است و شاید بتوان این کشور را جزء رده ریز کشورها تقسیم‌بندی کرد.ریز کشورها کوچک‌ترین کشورها در جهان محسوب می‌شوند؛ و غالبا کشورهایی هستند که از توسعه اقمار یک شهر به وجود می‌آیند؛ همانند لبنان که با توسعه شهر بندری بیروت یک کشور شده است.در واقع لبنان تاحدود زیادی همان بیروت است و بیروت هم همان لبنان است؛ یک کشور کوچک که تاحدود زیادی از هر نظر به مادر شهر اصلی خود (بیروت) وابسته است و آن مادر شهر هم تاحدود زیادی به بندر اصلی خود وابسته است و بیش از ۸۰ درصد از مایحتاج خود را از طریق همین بندر از خارج وارد می‌کند.
حالا بخش عظیمی از این شهر بر اثر یک انفجار مهیب نابود شده است؛ انفجاری آن چنان مهیب که حتی شدت و موج آن در ۲۰۰ کیلومتر آن طرف‌تر در کشور مدیترانه‌ای قبرس هم احساس شده است.
چنین انفجاری مهیب برای کشوری نحیف همچون لبنان با اقتصادی نحیف‌تر و تحت تحریم بسیار گران و بسیار عظیم و بزرگ‌تر از حد تصور و تحمل است. شهر تاریخی و زیبای بیروت که به چشم‌نوازی لقب عروس خاورمیانه را دارد با این انفجار به شدت آسیب دیده است و شاید سال‌ها زمان ببرد تا بتواند شکوه و عظمت سابق خود را بازیابد.لبنان با این انفجار سال‌ها به عقب رفت و میلیاردها دلار خسارت دید؛ لبنانی که بدون انفجار هم در ماه‌های گذشته با مشکلات و بحران اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کرد و ارزش پول ملی آن ۴۰۰ درصد در برابر ارزهای خارجی کاهش یافته است و بخش بزرگی از مردم لبنان از طبقه متوسط به طبقه فقیر سقوط کرده‌اند.
حالا این انفجار که تصاویر آن همچون فیلم های اکشن هالیوودی به نظر می‌رسد، سیر قهقرایی اقتصاد لبنان شدت و دامنه بیشتری خواهد گرفت؛ فقط برای یک نمونه ذخیره گندم این کشور در انفجار نابود شده و بیش از ۹۰ درصد از داروهای ذخیره شده به ویژه برای بیماران خاص نابود شده است.
انفجار بیروت بسیار بزرگ بود حتی برای کشورهایی بزرگ و پرجمعیت و پرامکانات هم چنین انفجاری بزرگ و صدمات جبران ناپذیری دارد؛ چه برسد به کشور کوچک و فاقد عمق لبنان که این روزها در جبهه‌های مختلف باید از حنگ اقتصادی گرفته تا جنگ امنیتی با طرف‌هایی چون ایالات متحده آمریکا و اسراییل کُشتی بگیرد.
آمار ویرانی های این انفجار هنوز مشخص نیست اما صلیب سرخ لبنان تاکنون ۱۰۰ کشته و حدود ۴۰۰۰ مجروح را اعلام کرده است. این انفجار که در بحبوحه روزای شیوع کرونا در جهان اتفاق افتاده است، وضعیت بیمارستان‌ها را وخیم تر می‌کند. یش بینی می‌شود که در اثر این انفجار که از سال ۲۰۰۵ شدیدترین انفجار در بیروت شناخته می‌شود شمار کشته‌ها از این تعداد هم فراتر رود.