دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا قرار است از ۱۳ تا ۱۶ ماه مه در سفر رسمی به خاورمیانه به عربستان سعودی، قطر و امارات عربی متحده برود. به گفته مقامات آمریکایی و عرب، تمرکز ترامپ در این سفر بر گسترش همکاریهای مشترک و امور تجاری است. ویتکاف همچنین مذاکرات هستهای با ایران را مثبت ارزیابی کرد و افزود: «ما پیشرفتهایی داشتهایم، امیدوارم که در مسیر درست پیش برویم. رئیسجمهوری میخواهد که در صورت امکان مساله را از راه دیپلماتیک حل کند، پس ما هر کاری که بتوانیم برای نیل به این هدف انجام میدهیم.»این درحالی است که دونالد ترامپ در گفتوگو با انبیسی گفت که هدف از مذاکرات هستهای با تهران «برچیدن کامل» برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران است و فقط همین نتیجه را میپذیرد. ترامپ در پاسخ به سوال مجری مبنی بر این که آیا خط قرمزش «برچیدن کامل» برنامه هستهای ایران است، گفت: «در نهایت فکر میکنم حاضرم حرفهایشان را درباره انرژی صلحآمیز بشنوم. اما میدانید، انرژی صلحآمیز معمولا به جنگ نظامی ختم میشود و ما نمیخواهیم آنها سلاح هستهای داشته باشند.»رئیسجمهوری آمریکا افزود: «این توافق بسیار سادهای است. من میخواهم ایران بسیار موفق، عالی و فوقالعاده باشد. تنها چیزی که نمیتوانند داشته باشند، سلاح هستهای است. اگر میخواهند موفق باشند، خیلی هم خوب است. من هم میخواهم آنها خیلی موفق باشند و میدانید که مردم ایران فوقالعاده هستند. من فقط نمیخواهم آنها سلاح هستهای داشته باشند، زیرا در غیر این صورت، دنیا نابود میشود.»دور چهارم مذاکرات هستهای جمهوری اسلامی ایران و آمریکا که قرار بود روز شنبه ۳ مه برگزار شود بنابر اعلام طرفین، «به دلایل لجستیکی و فنی» به تعویق افتاد.اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت که جمهوری اسلامی ایران همچنان به مسیر دیپلماسی و گفتوگو با ایالات متحده پایبند است و افزود: «ما تعهد خود را برای ادامه مسیر گفتوگو و دیپلماسی اعلام کردهایم و آمادگی کامل خود را با شرکت در چندین دور از مذاکرات نشان دادهایم.» بقایی همچنین گفت که تهران در مورد زمان برگزاری مذاکرات انعطافپذیر است و منتظر دریافت جزئیات از عمان، بهعنوان میانجی، در خصوص دور بعدی مذاکرات با ایالات متحده است و افزود: «آنچه برای ما اهمیت دارد، رفتار و مواضع تیم مذاکرهکننده ایالات متحده است.»
ایران و آمریکا بدون تابوشکنی نمیتوانند به توافق برسند
یک نماینده سابق مجلس بیان کرد: ایران و آمریکا بدون تابوشکنی نمیتوانند به توافق برسند. همچون یک بیماری که جراحی شده، زخمهای این بیمار چند لایه دارد. اگر طرفین فکر میکنند فقط با دوختن پوستهی بیرونی بدن این بیمار به بحران پایان میدهند، این یک اشتباه محاسباتی است. حشمت الله فلاحت پیشه، درباره علت وقفه در مذاکرات گفت: توقف مذاکرات همان فرجهی حیاتی بود که اسراییل و جنگ طلبان در آمریکا دنبال میکردند. به طور مشخص نتانیاهو میخواهد نقش خود را به عنوان یک نقش تاریخی در سیاست خاورمیانهی آمریکاییها به کرسی بنشاند. نتانیاهو به عنوان یک بازیگری که از ۷ اکتبر گروههای مقاومت را تضعیف کرد و دنبال کاهش قابلیتهای نظامی ایران بود، حالا هم میخواهد به آن نقش ادامه دهد. او دنبال حملهی نقطه زنی به ایران بود و میخواست این جنگ را به اقدام آمریکایی-اسراییلی تبدیل کند. ترامپ این فرصت را از نتانیاهو گرفت، چون ترامپ به شدت نگران است که اگر جنگی صورت بگیرد، ممکن است اوضاع امنیتی منطقه بهم ریزد و برای برنامههای آمریکا بحرانی خواهد بود. اما حالا شاهد یک وقفه در مذاکرات هستیم، در این وقفه مسیر تحولات به گونهای پیش رفت که نتانیاهو خواست. نتانیاهو سعی کرد از طریق مختلف به دیپلماسی ضربه بزند.او افزود: بزرگ نمایی حمله موشکی یمن به اسراییل و مواضع وزیر دفاع آمریکا و همزمانی این دوموضوع اتفاقی نیست. هر دو به گونهای عمل کردند که پای ایران را به بحران یمن بکشانند.وی دربارهی سرنوشت یمنیها پس از توافق ایران و آمریکا بیان کرد: ایران و آمریکا بدون تابوشکنی نمیتوانند به توافق برسند. همچون یک بیماری که جراحی شده، زخمهای این بیمار چند لایه دارد. اگر طرفین فکر میکنند فقط با دوختن پوستهی بیرونی بدن این بیمار به بحران پایان میدهند، این یک اشتباه محاسباتی است. اسراییل همواره تلاش کرده که موشک پراکنی کم خطر گروههای مختلف را به بهانهای برای جنگ تبدیل کند؛ لذا من معتقدم که خیلی از جنگهایی که نتانیاهو هم خواهان پایان دادن به آن نیست، برای ایران ارزش راهبردی ندارد.او ادامه داد: مهمترین دلیلی که الان آمریکاییها حاضر نشدند حقوق هستهای ایران را به رسمیت بشناسند، ادعاهاییست که اسراییل تحت عنوان تهدید نمایی ایران مطرح میکند. برای اولین بار میبینیم که کشورهای عربی همراه اسراییل نیستند و اسراییل سراغ زخمی رفت که موضع اعراب را به خود نزدیک کند. جنگ یمن جنگی است که علاوه بر آمریکا و اسراییل، عربستان و امارات هم از آن استقبال میکنند.فلاحت پیشه دربارهی لزوم شکلگیری امنیت منطقهای برای دستیابی به توافق گفت: ایران باید به اتفاق کشورهای عرب منطقه به سمت ایجاد صلح در یمن حرکت کند. در سایر مسائل منطقهای هم گامهای عملی برای ایجاد امنیت منطقهای برداشته شود. اگر این کار صورت بگیرد، اسراییل منزوی خواهد شد، اما اگر این کار صورت نگیرد، اسراییل از کانون بحرانی مانند بحران یمن دور میشود. در ایران تمام قابلیتهای سیاست خارجی کشور نقش یک تماشاگر در سالنی را بازی میکند که شخص آقای عراقچی با موضوع هستهای در آن فعالیت میکند. دولت پزشکیان نتوانسته از مهمترین مجوز تاریخ روابط ایران و آمریکا، کوچکترین استفادهای کند. در دوران برجام اگر دولتهای مختلف مجوز همکاری اقتصادی با آمریکا را داشتند، خیلی از مشکلات حل میشد. تنها دولتی که به صورت مشخص از مجوز کار اقتصادی با آمریکا برخوردار است، دولت پزشکیان است، اما عملاً این ظرفیت به حاشیه رفته است.