یکی از مهمترین تاثیرات تحریم، تاثیرات آن روی صنعت نفت ایران بوده است. به همین دلیل پرسش مهم در این روزها که مذاکرات هسته ای در جریان است این است که اگر تحریم لغو شود، چه اتفاقی برای صنعت نفت ایران رخ می‌دهد؟ بیایید به زبان ساده این موضوع را مرور کنیم؛ اگر تحریم لغو شود، صادرات نفت ایران بیشتر می‌شود. تولید نفت ایران پیش از انقلاب در مقطعی به شش میلیون بشکه در روز رسید که حدود پنج میلیون بشکه از آن صادر می‌شد. پس از انقلاب، به دلیل جنگ هشت ساله و تحریم، صادرات نفت ایران کاهش یافت و تنها در دو مقطع زمانی، صادرات نفت ایران بیشتر شد. یکی در اواخر دولت محمد خاتمی‌که صادرات نفت ایران از روزی چهار میلیون و دویست هزار بشکه فراتر رفت و تا اوایل دولت بعد هم ادامه داشت. دیگری، پس از برجام که تولید نفت ایران به روزانه چهار میلیون بشکه در روز نزدیک شد که حدود دو میلیون بشکه از آن صادر می‌شد.
الان تولید نفت ایران کمی‌بیش از دو و نیم میلیون بشکه در روز است و روزانه بین پانصد تا هفتصد هزار بشکه نفت صادر می‌کنیم که به دلیل تحریم، با تخفیف صادر می‌شود و مبلغ آن را هم معمولا از طریق تهاتر با کالا دریافت می‌کنیم. با لغو تحریم، ایران می‌تواند به صادرات نفت خود اضافه کند و نفت خود را با قیمت واقعی و بدون تخفیف صادر کند و بابت آن ارز دریافت کند. شاید بپرسید با لغو تحریم، چه میزان به صادرات نفت ایران اضافه می‌شود؟ اگر سخنان مسئولان وزیر نفت را ملاک قرار دهیم، ایران می‌تواند نزدیک به دو میلیون بشکه در روز نفت صادر کند.
سوال بعدی این است که آیا لغو تحریم، در افزایش درآمد گازی ایران هم تاثیر دارد؟ پاسخ به این پرسش منفی است! افسانه‌هایی مثل این که اگر تحریم ایران لغو شود، ایران به رقیب روسیه در بازار گاز تبدیل می‌شود را هم جدی نگیرید! حداقل پنج سال طول می‌کشد تا در صورت سرمایه گذاری بر روی میادین گازی و افزایش تولید گاز و عملیاتی کردن راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی، میزان تولید گاز ایران از مصرفش بیشتر شود.
در این میان اگر تحریم لغو شود، اتفاقی می‌افتد که مهمتر از افزایش صادرات نفت است: جذب سرمایه گذاری و تکنولوژی خارجی. میادین نفت و گاز ایران به دلیل تحریم، در سالهای گذشته به میزان کافی توسعه نیافته و برای توسعه این میادین و افزایش تولید نفت و گاز، نیازمند انعقاد قرارداد با شرکت‌های معتبر خارجی هستیم تا هم سرمایه وارد کشور شود و هم فناوری. تولید نفت ایران بر خلاف کشورهای منطقه، رشدی نداشته و تولید گاز کشور هم به زودی دچار افت می‌شود.
اینجا یک پرسش قدیمی، دوباره تکرار می‌شود: آیا لغو تحریم و افزایش درآمد نفت و جذب سرمایه گذاری خارجی، تاثیری در زندگی مردم دارد؟ بیایید واقع بین باشیم و هر دو جنبه منفی و مثبت را با هم نگاه کنیم. با توجه به ساختار نامناسب اقتصادی کشور و وضعیت نامساعد و ساختار بیمار اقتصاد که حاصل انبوه مشکلات انباشته شده از تحریم و سوءمدیریت است، طبیعتا نمی‌توان انتظار معجزه داشت. اما همین درآمد نفتی، می‌تواند تحرکی در پروژه‌های اقتصادی یا برنامه‌های ستادی که به دلیل کمبود منابع مالی راکد مانده، ایجاد کند و عدد رشد اقتصادی کشور را هم بالا ببرد که حاصلش خروج نسبی اقتصاد از رکود و افزایش اشتغال است. پس، از هر منظری که نگاه کنیم، حتی در اقتصاد ناکارآمد ایران، نبودن تحریم، بهتر از بودنش است!